'ตัก' อย่าคิดว่าไม่สำคัญ (2)   คนที่ใช้ตักของตัวเองคุ้มเกินคุ้ม ไม่มีใครเกินพระเอกในวรรณคดีไทย ดีที่นางเอกรูปร่างอ้อนแอ้นกะทัดรัด น้ำหนักตัวไม่ม...

เพลงเกี่ยวกับ 'ตัก' สะท้อนความรักความใกล้ชิด คนรักกันนอนหนุนตักกัน เช่น "หนาวตัก" ของ อิงอร นักเขียนสมญา 'ปลายปากกาจุ่มน้ำผึ้ง' และ ครูสมาน กาญจนผลิน ...

จะอ่านออกเสียงร้อยแก้วหรือร้อยกรองให้ถูกต้อง ความรู้เกี่ยวกับความหมายของคำหรือข้อความที่อ่านสำคัญมาก รูปคำที่เหมือนกัน อยู่ในข้อความแวดล้อมต่างกัน ควา...

เจ้าชายปาณฑพทั้งห้า นางกุนตีพระชนนี และนางเทฺราปทีหรือกฤษณาพระชายา เดินทางไม่ทันพ้นเขตนครหัสตินาปุระ ทุรโยธน์ก็รีบไปร่ำไห้ต่อว่าท้าวธฤตราษฎร์พระบิดา ด...

คนหยาบช้าสามานย์เช่นทุศศาสน์เหี้ยมโหดไม่แพ้ทุรโยธน์ที่จงใจทำให้นางเทฺราปทีอับอายขายหน้า "สงครามภารตคำกลอน" บรรยายว่าทุศศาสน์หรือทุหศาสัน "ตรงเข้ายึ...

'ทุหศาสัน' หรือ 'ทุศศาสน์' ผู้กักขฬะหยาบช้า 'หินชาติจิตต์ใจไร้กุศล' รีบทำตามคำสั่งทุรโยธน์ ถือวิสาสะพรวดพราดเข้าไปในห้องพักของนางกฤษณาหรือนางเทฺราปทีแ...

สกา 'กีฬาพระราชา' กลายเป็นเสมือนบ่วงบาศรัดรึงใจยุธิษฐิระ หรือยุธิษเฐียร ไว้แน่น สำนึกผิดชอบชั่วดี สติปัญญาเลือนหาย ลืมตัวมัวเมากับสกาพนันแก้มือ พระอนุ...

ท้าวธฤตราษฎร์ไม่ทรงเห็นด้วยกับสกาพนันครั้งนี้เนื่องจากเกรงคำครหาว่ารู้เห็นเป็นใจเล่นงานปาณฑพทั้งห้า ก่อนหน้านี้เพื่อขจัดความบาดหมางของทั้งสองฝ่าย ท...

'สกา' ในวรรณคดีไทยเป็นเพียงกีฬาในร่มเพื่อความรื่นรมย์ ตรงกันข้ามกับ 'สกา' ในวรรณคดีแขกเป็นเรื่องของเกียรติยศ ศักดิ์ศรี กีฬาของพระราชา มีความสำคัญถึงขั...

หมากรุกและสกา กีฬายอดนิยมสมัยโบราณ มีหลักฐานมาแต่สมัยสุโขทัยว่าเป็นส่วนหนึ่งของ 'ศาสตร์' หรือความรู้ของผู้ที่จะปกครองบ้านเมืองต่อไป จารึกหลักที่ 3 หรื...

หมากรุกเป็นกีฬายอดนิยมเล่นกันทั่วถึง เสภาเรื่อง "ขุนช้างขุนแผน" ตอนที่ 31 พลายงามทำเป็นออกเดินตรวจทหารตามกรมกองต่างๆ แล้วแวะเข้าไปเล่นหมากรุกที่วัดกับ...

กีฬาในร่ม (2)   หมากรุกและสกาหาใช่การพนันเอาทรัพย์สินเงินทองเสมอไป เล่นเพื่อความรื่นรมย์ก็มีไม่น้อย ดังจะเห็นได้จากวรรณคดีหลายเรื่องสมัยรัตนโกสิ...