อ.นิธิ เอียวศรีวงศ์ เคยเขียนอธิบายเกี่ยวกับอะไรที่เรียกว่า "ครู" ในสังคมไทยไว้ในคอลัมน์ประจำของท่านเองใน มติชนสุดสัปดาห์ เมื่อคราวที่จารึกวัดพระเชตุพน...

ในภาพยนตร์เรื่อง "Oppenheimer" ที่กำกับฯ โดยหนึ่งในยอดฝีมือแห่งยุคสมัยอย่าง คริสโตเฟอร์ โนแลน (Christopher Nolan) ซึ่งเป็นหนังเล่าเรื่องชีวประวัติที่เ...

อะไรที่เรียกว่า ระบบ "วรรณะ" ของพ่อพราหมณ์นั้น ไม่ได้มีอยู่เฉพาะดินแดน และวัฒนธรรมของชมพูทวีป คือภูมิภาคเอเชียใต้ ที่มีประเทศอินเดียเป็นศูนย์กลาง ตามอ...

ในศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่ 1 หรือที่มักจะรู้จักกันโดยทั่วไปในชื่อของ "จารึกพ่อขุนรามคำแหง" เพราะข้อความในจารึกหลักดังกล่าวอ้างว่า พ่อขุนรามคำแหงแห่งรัฐ...

คณะเทพธิดามิวส์ กับดนตรีพิธีกรรม ความรู้ในยุคคลาสสิคของโลกตะวันตก   คําว่า "music" ในภาษาอังกฤษ ซึ่งแปลเป็นภาษาไทยตรงกับคำว่า "ดนตรี" มีรากศั...

พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาระบุเอาไว้ว่า สมเด็จพระบรมราชาธิาชที่ 2 หรือที่มักจะคุ้นกันมากกว่าในพระนามก่อนครองราชย์ว่า เจ้าสามพระยา นั้น สร้าง "วัดราชบ...

กำเนิดการรถไฟในสยามประเทศ กับรถไฟจำลองจากควีนวิกตอเรีย   ว่ากันว่าเมื่อคราวที่พระนางเจ้าวิกตอเรีย (ครองราชย์ระหว่าง พ.ศ.2380-2444) แห่งอังกฤษ ได...

หลังจากที่เส้นทางลำน้ำปัตตานีได้เกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในช่วงหลัง พ.ศ.1900 ได้ทำให้ชัยภูมิของเมืองยะรัง ที่เป็นเมืองโบราณสำคัญ ในลุ่มน้ำปัตตานีเด...

ช่วงทศวรรษ 2480 ประเทศสยามภายหลังผ่านเหตุการณ์เปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475 ตรงกับช่วงที่จอมพล ป.พิบูลสงคราม ก้าวขึ้นสู่ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีสมัยแรก (16...

วงดนตรีชื่อดังอย่าง Coldplay เพิ่งจะประกาศโปรแกรมทัวร์คอนเสิร์ต "Coldplay Music of the Spheres World Tour" ว่า วันที่ 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2567 จะมาแสดงที...

ในศาสนาพุทธมีสิ่งที่เรียกว่ามี "ศีล" (ซึ่งก็คือ "ข้อปฏิบัติ") ที่คนไทยรู้จักกันดีคือ ศีล 5 ซึ่งมีข้อหนึ่งระบุเอาไว้ว่า ให้ละเว้นการเสพสุรา น่าสนใจว...

หลายคนคงเคยได้ยินมาว่า เจ้าขนมฝรั่งชนิดหนึ่งที่คนไทยเรียกว่า "เอแคลร์" นั้น รูปร่างหน้าตาไม่เห็นจะเหมือนกันกับ "Éclair" ของพวกฝรั่งเขาเลยสักนิด เพร...