แท็ก: จ๋าจ๊ะ วรรณคดี
กีฬาในร่ม (7)
สกา 'กีฬาพระราชา' กลายเป็นเสมือนบ่วงบาศรัดรึงใจยุธิษฐิระ หรือยุธิษเฐียร ไว้แน่น สำนึกผิดชอบชั่วดี สติปัญญาเลือนหาย ลืมตัวมัวเมากับสกาพนันแก้มือ พระอนุ...
กีฬาในร่ม (6)
ท้าวธฤตราษฎร์ไม่ทรงเห็นด้วยกับสกาพนันครั้งนี้เนื่องจากเกรงคำครหาว่ารู้เห็นเป็นใจเล่นงานปาณฑพทั้งห้า
ก่อนหน้านี้เพื่อขจัดความบาดหมางของทั้งสองฝ่าย ท...
“สกา” ใน “มหาภารต” ให้เกิดสงครามทำลายล้างครั้งใหญ่ของพี่น้อง 2 ตระกูล
'สกา' ในวรรณคดีไทยเป็นเพียงกีฬาในร่มเพื่อความรื่นรมย์ ตรงกันข้ามกับ 'สกา' ในวรรณคดีแขกเป็นเรื่องของเกียรติยศ ศักดิ์ศรี กีฬาของพระราชา มีความสำคัญถึงขั...
‘สกาจตุรงค์’ คืออะไร?
หมากรุกและสกา กีฬายอดนิยมสมัยโบราณ มีหลักฐานมาแต่สมัยสุโขทัยว่าเป็นส่วนหนึ่งของ 'ศาสตร์' หรือความรู้ของผู้ที่จะปกครองบ้านเมืองต่อไป จารึกหลักที่ 3 หรื...
กีฬาในร่ม (3)
หมากรุกเป็นกีฬายอดนิยมเล่นกันทั่วถึง เสภาเรื่อง "ขุนช้างขุนแผน" ตอนที่ 31 พลายงามทำเป็นออกเดินตรวจทหารตามกรมกองต่างๆ แล้วแวะเข้าไปเล่นหมากรุกที่วัดกับ...
“หมากรุก” กีฬาในร่ม ไม่จำกัดชั้นวรรณะ
กีฬาในร่ม (2)
หมากรุกและสกาหาใช่การพนันเอาทรัพย์สินเงินทองเสมอไป เล่นเพื่อความรื่นรมย์ก็มีไม่น้อย ดังจะเห็นได้จากวรรณคดีหลายเรื่องสมัยรัตนโกสิ...
กีฬาในร่ม (1)
กีฬาในร่ม (1)
คนไทยขึ้นชื่อว่ารักความสนุกสนาน ไม่เคยขาดสิ่งบันเทิงใจ สมัยนี้เล่นเกม สมัยก่อนเล่นสกาและหมากรุก สนุกจากการแข่งขันพนันกันทั่วหน้า...
‘ศีรษะ’ ใช้กับสัตว์เลื้อยคลานได้
หัว - ศีรษะ (3)
อ่านหนังสือ นอกจาก 'รู้เรื่อง' และ 'รู้รส' ยังได้เห็นความเปลี่ยนแปลงของถ้อยคำสำนวน สมัยนี้ไม่ใช้คำว่า 'ศีรษะ' กับสัตว์แล้ว แต่...
ศีรษะเรือ-คนใช้เหมือนกัน “พันท้ายนรสิงห์”ทำหัวเรือพระที่นั่งหัก ถูกประหารตามราชประเพณี
คําว่า 'ศีรษะ' มีใช้มาช้านาน หน้าตาต่างๆ กันไป มีทั้ง 'ศีรษะ - ศีร์ษะ' และ 'ศีศะ' คำนี้สมัยสุโขทัยก็มี "ไตรภูมิพระร่วง" เล่าถึงราหูว่า
"ลางคาบราหูอ...
สาวน้อยร้อยชั่ง “ร้อยชั่ง” คือ กี่บาท ใช้เรียกแทนอะไรได้บ้าง?
'ชั่ง' เป็นมาตราเงินสมัยโบราณ 1 ชั่งเท่ากับ 80 บาท 100 ชั่งเท่ากับ 8,000 บาท ความหมายของคำว่า 'ร้อยชั่ง' ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน มีทั้งความหมายต...
โบราณใช้ “หัว-ศีรษะ” ไม่ต่างกัน “มารศีรษะขน-ศีรษะหมู” ก็ใช้
หัว - ศีรษะ (1)
สมัยก่อนคำว่า 'หัว' และ 'ศีรษะ' ใช้ได้ไม่ต่างกัน แม้ในถ้อยคำสำนวนเดียวกันก็ใช้แทนกันได้ อาทิ 'มารหัวขน' หรือ 'มารศีรษะขน' คือล...
“ฝี” อาการเจ็บป่วยร้ายแรงในสมัยก่อน ทำ “สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัส” สิ้นพระชนม์
ใครเคยเป็นฝีบ้าง?
คงพอนึกออกว่าเป็นต่อมนูนๆ บวมๆ มีหนองอยู่ข้างใน มีสารพัดขนาดทั้งเล็กทั้งใหญ่ เกิดได้ตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย
คำอธิบายใน "อักขรา...