ง่าวไบ้ง่าวง่าว

ง่าวไบ้ง่าวๆ อ่านเป็นภาษาล้านนาว่า ง่าวไบ้ง่าวง่าว

คำว่า “ง่าว” ภาษาล้านนาแปลว่า โง่ งี่เง่า ส่วน “ไบ้” แปลว่า มาก เมื่อนำมาพูด “ง่าวไบ้ง่าวๆ” แบบนี้ แปลว่า โง่มาก โง่จริงๆ งี่เง่าเสียจริง หรือสำนวนพูดแบบชาวบ้านว่า โง่บัดซบจริงๆ นั่นเอง

นอกจากนี้ คำว่า “ง่าว” มักใช้เป็นคำอุทาน หรือคำสบถ กรณีที่ผู้พูดตกใจได้พบ ได้เห็น สิ่งที่ได้คาดถึง ใช้เป็นคำตำหนิติเตียน หรือคำด่า ที่ไม่เชิงหยาบคาย และไม่ได้มีความหมายรุนแรงมากนัก

เช่น การพบเห็นการกระทำบางอย่างที่ไม่เหมาะไม่ควร หรือไม่เป็นที่พออกพอใจของตนเอง ก็อาจพูดคำนี้ออกมา เช่น มีเด็กแว้นมอเตอร์ไซค์ปาดหน้า ขณะขับรถบนถนนที่มีการจราจรคับคั่ง มักจะอุทานว่า “ไอ่ง่าว”, ชาติง่าว (โคตรโง่), บ่าง่าวหลวง (คนโง่มากๆ)

แต่บางครั้ง ไอ่ง่าว, อี่ง่าว ใช้เป็นคำด่าหยอกๆ ระหว่างเพื่อน (สนิท)

แต่ถ้า ง่าว ต่อท้ายคำอื่น จะมีความหมายว่า มาก เป็นการขยายคำข้างหน้า เช่น “หลวกง่าว” แปลว่า ฉลาดจริงๆ “รวยง่าว” แปลว่า รวยมาก, น่าฮักง่าว หมายถึง น่ารักจริงๆ, หล่อง่าว หมายถึง โคตรหล่อ หรือหล่อจริงๆ เป็นต้น

การใช้สำนวน “ง่าวไบ้ง่าวๆ” เป็นการเน้นย้ำกรณีที่มีการทำผิดพลาดไป หรือเสียท่า พลาดพลั้งทำอะไรไม่ดีไม่ควร แม้กระทั่งถูกหลอก ดังเหตุการณ์ในปัจจุบันที่มีกลุ่มมิจฉาชีพชอบหลอกลวงด้วยกลวิธีต่างๆ ให้โอนเงิน หรือดูดเงินจากบัญชีจนมีผู้เสียหายจำนวนมาก บางครั้งก็อาจนึกโมโหตัวเอง จึงสบถคำนี้ออกมา เช่น “ง่าวไบ้ง่าวๆ อยู่ดีๆ ก่อโอนสตางค์หื้อเปิ้นบ่ดาย” แปลเป็นไทยว่า “โง่บัดซบจริงๆ อยู่ดีๆ ก็โอนเงินให้เขาไปง่ายๆ ซะงั้น”

“ผ่อบ่าหั้นลอ มันใส่เสื้อตางปลิ้น ง่าวไบ้ง่าวๆ ยังบ่าผ่อดีๆ เหียก่อน” แปลเป็นไทยว่า “ดูไอ้หมอนั่นสิ ดันใส่เสื้อกลับด้าน ช่างงี่เง่าจริงๆ ทำไมไม่ดูให้ดีเสียก่อน”

นอกจากนี้ ยังมีคำว่า “ง่าวไบ้ง่าวบอด” หมายถึง โง่เง่า “ง่าวสุดหัวสุดตีน” คือโง่ตั้งแต่หัวถึงตีน

คำที่มักใช้ควบคู่กับคำนี้อีกคำหนึ่งคือคำว่า “เซอะ” ซึ่งมีความหมายเดียวกัน บางครั้งจึงใช้กล่าวร่วมกัน เช่น “ง่าวเซอะ” แต่หากใช้คำว่า ง่าวต่อท้ายคำอื่น จะมีความหมายว่ามาก เป็นการขยายคำข้างหน้า เช่น “หลวกง่าว” แปลว่า ฉลาดจริงๆ “รวยง่าว” แปลว่า รวยมาก อีกกรณีหนึ่ง อาจใช้คู่กับคำว่า “สึ่ง” ซึ่งมีความหมายคล้ายๆ “ซื่อบื้อ” ในภาษาวัยรุ่นไทย

เช่น พูดว่าใครบางคน “เป็นง่าว เป็นสึ่ง” แปลว่า เป็นประเภทซื่อบื้อ ไม่ทันคน สมองช้า คิดช้า ไม่ทันเล่ห์เหลี่ยมคน หรือใช้ในบริบทของคนที่ไม่คิดทำอะไรให้เจริญก้าวหน้าต่อตนเองก็ได้เช่นกัน •

 

ล้านนาคำเมือง | ชมรมฮักตั๋วเมือง

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022