อุรุดา โควินท์ / ทางรอดอยู่ในครัว : ข้าวเหนียวปั้นคำ

ตลาดประจำของเราควรไประหว่าง 15.30-16.30 น. หลังจากนั้นของจะเหลือน้อยมาก ยิ่งช่วงนี้คนทำอาหารกินเองมากขึ้น ตลาดที่มีวัตถุดิบดีๆ ย่อมคึกคักกว่าปกติ

จ่ายตลาดหนึ่งหนฉันอยู่ได้อย่างน้อยหนึ่งสัปดาห์ คุ้มแสนคุ้ม แต่ฉันยังอิดออดที่จะไป เพราะมันร้อนจริงๆ ตลาดสดไม่ใช่ห้าง ไม่ติดแอร์ ที่จอดรถก็อยู่กลางแดดเปรี้ยง

อยากไป แต่ร้อน

ชีวิตก็แบบนี้ ลังเลตลอดเวลา

ต้องหาตัวช่วย ฉันถามเขา “ไปตลาดดีมั้ยอ่า”

“ร้อนนะ” เขาว่า

ฉันพยักหน้า ฮือ ร้อนเหมือนกัน แต่สั่งแกร็บก็แพงอ่ะนะ

“ถ้าเมื่อคืนฝนตก วันนี้ไปตลาดสบายเลย ไม่ร้อนมาก” ฉันว่า

ฝนตั้งเค้าตั้งแต่เย็นวาน แต่ดูเหมือนจะผ่านอำเภอเมืองไปตกทางอื่น เราจึงตื่นขึ้นมาพบกับแสงแดดอันเจิดจ้า

“ในตู้เย็นมีอะไรบ้าง” เขาถามแบบนี้ ย่อมหมายถึง เขายังไม่อยากเคลื่อนย้ายตัวเองออกจากห้องแอร์เหมือนกัน

“ไม่มีผักเลย มีไข่กับสันนอกหมูชิ้นใหญ่” ฉันตอบ

“เอามาทำอะไรกินก็ได้นะ ง่ายๆ” เขายิ้ม ยิ้มแบบที่ฉันรู้ว่า ต้มบะหมี่สำเร็จรูปกินก็ยังได้ แต่เราอย่าเพิ่งไปตลาดดีกว่า

 

สันนอกเป็นหมูส่วนที่ฉันไม่ค่อยได้ใช้ มันจึงเหลือติดตู้ ซื้อมาตอนไหนก็จำไม่ได้ น่าจะเพราะไปซื้อสันคอแล้วไม่มี

ง่ายที่สุดคือหมูทอดกระเทียม แต่ครั้นมีคำว่าหมูทอดโผล่ขึ้นมา มันได้ลากโยงฉันไปหาหมูทอดแบบหนึ่ง

ฉันเคยกินตอนเป็นเด็ก ถ้ายายไม่ทำ แม่ก็ซื้อจากตลาดเช้ามาให้กินกับข้าวเหนียว หรือห่อไปโรงเรียน พอฉันโตขึ้น หมูทอดที่เคยกินก็หายไปจากตลาด เหลือแต่หมูทอดที่มีแป้งกรอบๆ

หมูทอดเชียงรายในความทรงจำของฉันเป็นแผ่นบาง ดูเผินๆ ไม่เหมือนหมูทอด เหมือนหมูตุ๋นมากกว่า รสเค็มๆ เนื้อนุ่ม ไม่กรอบ หอมรากผักชี กระเทียม พริกไทย และมีน้ำราดมาขลุกขลิก (ความเด็ดที่ไม่เหมือนใครอยู่ตรงนี้)

คิดแล้วฉันก็เดินไปเปิดตู้เย็น หยิบสันนอกจากช่องแข็งมาไว้นอกตู้ ร้อนๆ แบบนี้ ไม่เกินสองชั่วโมงก็หั่นหมักได้

ตำรากผักชี กระเทียม เกลือ พริกไทยขาวให้ละเอียด ใส่ลงชามที่มีหมู

แม่เคยบอกว่า เคล็ดลับของการทำหมูทอดแบบนี้ คือต้องทำให้เยอะ อย่างน้อยครึ่งกิโลกรัม ทำแล้วเก็บไว้กินได้หลายวัน

นอกจากรากผักชี กระเทียม พริกไทยจำนวนมาก ฉันเหยาะน้ำมันหอยกับซีอิ๊วขาวลงไปด้วย ถ้ามีเหล้าจีนติดบ้าน ฉันจะใส่ลงไปด้วยสักหน่อย คลุกให้เข้ากัน แล้วหมักไว้อย่างน้อยครึ่งชั่วโมง

ตอนทอดก็ต่างจากการทอดหมูทั่วไป ใช้น้ำมันไม่มาก แค่พอทอดได้ ใส่หมูลงไปตอนน้ำมันเริ่มร้อนและใส่น้ำหมักที่เหลือลงไปด้วย ทอดไฟอ่อนให้หมูค่อยๆ สุก คล้ายการตุ๋นด้วยน้ำมัน

พอหมูนิ่มดีก็ปิดเตา ตักหมูเก็บใส่กล่องไว้ ตักน้ำมันติดมาด้วยนิดหน่อย ส่วนกากกระเทียมกับรากผักชีต้องโกยมาให้หมด เพราะเป็นของอร่อย

ชิมหมูแล้วคิดถึงข้าวเหนียวเป็นที่สุด ฉันไม่ได้แช่ข้าวไว้ เลยซิ่งมอเตอร์ไซค์ไปซื้อมา 10 บาท

 

ตอนที่ฉันเป็นเด็ก ยายจะแบ่งหมูออกเป็นชิ้นเล็ก ปั้นข้าวคำเล็กห่อหมูจนมิด ใส่กระเทียมลงไปด้วย เพื่อให้ฉันกินกระเทียม

ยายจะวางข้าวเหนียวก้อนกลมๆ บนจาน รอให้ฉันกับน้องวิ่งไปหา

เป็นการกินข้าวที่สนุกที่สุด เพราะเราได้เล่นไปกินไป วิ่งไปให้ยายยัดข้าวใส่ปากคำหนึ่ง แล้วเราก็มาเล่นกันต่อ เคี้ยวข้าวหมดคำ ค่อยวิ่งไปหายายใหม่

ฉันชอบไส้หมูทอดที่สุด แต่ยายมีไส้อื่นด้วย เช่น กุนเชียง ปลาทูทอด ไข่เจียว ขณะอ้าปากรับข้าวจากมือยาย เราก็ได้ลุ้นว่าไส้ข้างในจะเป็นอะไร

ครั้นถึงวัยที่ยายคิดว่าเราควรกินน้ำพริกได้ ยายแอบใส่น้ำพริกตาแดงเป็นไส้ ฉันจึงกินทุกอย่างได้ตั้งแต่เด็ก ไม่ว่าพริก ถั่วเน่า หรือผัก เพราะเมื่อเข้าปากไปแล้ว เราต้องเคี้ยว และกลืน

บ้านของฉันถือการคายข้าวทิ้งเป็นเรื่องใหญ่ ทั้งยายและแม่ไม่ยอมให้เกิดขึ้นเด็ดขาด ดังนั้น แม้บางวันจะเจอผักใบเขียวในข้าวเหนียว เราก็ต้องกิน

ฉันชอบข้าวเหนียวมาก ไม่ว่าอะไร หากกินกับข้าวเหนียว ฉันจะพอกินได้ ฉันจึงกินข้าวปั้นคำของยายได้ทุกไส้

 

ฉันอยากทำข้าวปั้นเป็นคำให้เขากิน มีแต่ไส้หมูทอดคงไม่ตื่นเต้น ไม่ได้ลุ้น ฉันก็เลยเจียวไข่อีกอย่าง ใช้น้ำมันน้อย เจียวให้หนาหน่อย ได้ข้าวเหนียวปั้นคำสองไส้ในหนึ่งมื้อ

ยกมาเสิร์ฟถึงห้องทำงาน ฉันพลันคิดได้เมื่อเดินเข้ามาเจอแอร์ เราควรทำบ่อยๆ เพราะกินในห้องทำงานได้สบาย กลิ่นไม่แรง

“มาค่า กินข้าวกัน”

เขามองจาน มองหน้าฉัน “ข้าวเหนียวเปล่าเหรอ”

ฉันหัวเราะ “ต้องลองชิม แล้วจะติดใจ”

ฉันวางจานสองจานบนโต๊ะทำงานสองตัว

เราจะทำงานไปกินไป ฉันคิด

เป็นมื้อที่แตกต่างจากทุกมื้อ แค่คิดก็อร่อยแล้ว ดีจริงๆ ที่ไม่ได้ไปตลาด

 


พิเศษ! สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์, ศิลปวัฒนธรรม และเทคโนโลยีชาวบ้าน ลดราคาทันที 40% ตั้งแต่วันนี้ – 30 มิ.ย.63 เท่านั้น! คลิกดูรายละเอียดที่นี่