‘ไต้หวัน’ หรือยูเครนแห่งที่ 2 | อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์

อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์

ในขณะที่ทุกสายตาทั่วโลกมองไปที่ประธานสภาผู้แทนราษฎร สหรัฐอเมริกา แนนชี่ เปโลซี่ (Nancy Pelosi) เดินทางไปเยือนไต้หวันเมื่อสิงหาคม 2022 โดยเห็นว่าจีนเป็นภัยคุกคาม และเป็นการสนับสนุนให้ไต้หวันเป็นอิสระ

กรณีดังกล่าวผลักดันให้จีนก้าวร้าวมากขึ้น จีนทำการซ้อมรบครั้งใหญ่ใกล้ไต้หวัน โลกระทึกด้วยเกรงว่า อาจเกิดสงครามโลกขึ้นได้

เราไม่ควรลืมการทำงานทางด้านฝ่ายนิติบัญญัติ สหรัฐอเมริกาซึ่งดำเนินการอย่างทันควัน อย่างทันที และควบคู่ไปกับการเยือนครั้งประวัติศาสตร์ของท่านประธานรัฐสภาหญิง

 

กฎหมายสู่ความขัดแย้ง

คณะกรรมาธิการกิจการต่างประเทศวุฒิสภา (Senate Foreign Relation Committee) สหรัฐอเมริกา ประชุมวันพุธที่ 3 สิงหาคม 2022 เรื่องกฎหมายสำคัญ S. 4428 และ the Taiwan Policy Act 2022 กฎหมายนี้เสนอโดยประธานกรรมาธิการต่างประเทศ Bob Medendez และวุฒิสมาชิก Kindsey Graham

เหตุผลและที่มาของ Taiwan Policy Act of 2022 ที่คณะกรรมาธิการกิจการต่างประเทศของวุฒิสมาชิก สหรัฐอเมริกาดำเนินการ เป็นทั้งการปฏิรูปนโยบายสหรัฐอเมริกาต่อไต้หวันอย่างรอบด้าน แล้วยังเป็นกฎหมายรองรับความมั่นคงและความสามารถของคนไต้หวันกับผลประโยชน์และคุณค่าของสหรัฐอเมริกา

อันล้วนพัฒนามาจากเหตุภัยคุกคามจากจีน

 

ไส้ในของกฎหมายสหรัฐ

รายละเอียดของ Taiwan Policy Act of 2022 จาก the Menendez-Graham Bill รวมทั้งใน Title 2 สาระสำคัญประกอบด้วย1

– Taiwan Security Assistance Program จะจัดสรรงบประมาณให้ไต้หวันมูลค่า 4.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ภายใน 4 ปี ซึ่งย่อมทำให้ไต้หวันสร้างการเติบโตของระบบการป้องกันประเทศของตนได้

งบประมาณการป้องกันประเทศเมื่อเทียบกับผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Product-GDP) ไต้หวัน เดิมเติบโตน้อยกว่า 2% ต่อปี หลังจากไต้หวันเข้าโครงการ Taiwan Security Assistance Program งบประมาณป้องกันประเทศจะเพิ่มขึ้นเป็น 2.3% ซึ่งคิดเป็นจำนวนเงิน $ 17.3 พันล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี

โครงการความช่วยเหลือด้านความมั่นคงนี้ เป็นเงื่อนไขเรียกร้องไต้หวันให้ใช้จ่ายเพื่อป้องกันประเทศต่อไป และงบประมาณเพิ่มขึ้นจากกองทุนความช่วยเหลือของรัฐบาลสหรัฐ

แล้ว เงื่อนไข นี้ให้ความชัดเจนว่า เงินช่วยเหลือของรัฐบาลสหรัฐ จะนำไปใช้ ซื้ออาวุธ จากสหรัฐอเมริกา อันมีผลต่อการเสริมสร้างความเข้มแข็งของอุตสาหกรรมการป้องกันประเทศของสหรัฐอเมริกาอีกด้วย

นอกจากนั้น หากดู Title ii ตามกฎหมายใหม่นี้ ยังมีโครงการเงินกู้ทางทหารเพื่อต่างประเทศสำหรับไต้หวัน รวมทั้งสร้างความชอบธรรมทางกฎหมายให้กับกองทุนเพื่อคลังสำรองเพื่อกิจการสงคราม (War Reserve Stockpile)

– a Comprehensive Training Program ใน title ii จะสถาปนาโครงการที่มีความต้องการมาก นั่นคือ การฝึกร่วมสหรัฐ-ไต้หวัน โดยมีแผนด้านการทหาร (Military Planning) สหรัฐ-ไต้หวัน ที่มีความร่วมมือการฝึกร่วมและแผนงานความร่วมมือระหว่างกองทัพอากาศและกองทัพเรือของทั้งสองประเทศ

ข่าวสารการผลักดัน the Taiwan Policy Act of 2022 ภายใต้ The Menendez-Graham Bill ในรัฐสภาสหรัฐ ช่วยบอกแก่เราว่า ชนชั้นนำอเมริกันผลักดันและเคลื่อนไหวสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อสหรัฐในกรณีจีน ผ่านไต้หวันทั้งการขายอาวุธ การฝึกร่วมและแผนงานการทหาร

ที่น่าสนใจคือ เป็นที่รู้กันว่า การร่างและออกกฎหมายในทุกๆ รัฐสภาของโลกนี้ ไม่ใช่เรื่องง่ายๆ และสั้นๆ แต่เป็นกระบวนการต่อสู้ทางความคิด การโต้เถียงทางเหตุและผลมากมาย อีกทั้งต่อสู้ในผลประโยชน์ของแต่ละฝ่ายมากมาย ยิ่งสหรัฐอเมริกาด้วยแล้ว กฎหมายแต่ละฉบับไม่ง่ายเลย

 

ไต้หวันกำลังจะเป็นยูเครน 2

26 มกราคม 2023 Lloyd Austin รัฐมนตรีกลาโหมสหรัฐไปเยือนเกาหลีไต้ เครื่องบินจีนบินก่อกวนเขตแสดงตนป้องกันภัยทางอากาศเกาหลีใต้หรือที่เรียกว่า KADIZ

การเยือนเกิดขึ้นท่ามกลาง ข้อมูลที่สื่อสำคัญอ้างว่าเป็น ข้อมูลหลุด อันเป็นบันทึกของนายพลอเมริกันคาดการณ์ว่าความขัดแย้งจีนต่อไต้หวันจะเกิดขึ้นในปี 2025 หรืออีก 2 ปีข้างหน้า

บันทึกนี้ส่งเมื่อวันศุกร์ 27 มกราคม ไปยังสำนักข่าว NBC และสื่อใหญ่อื่นๆ ผู้เขียนบันทึกนั้นคือ Gen. Mike Minihan เป็นหัวหน้า Air Mobile Command มีกำลังพลราว 50,000 นาย และมีเครื่องบินราว 500 ลำ ทำหน้าที่ด้านการขนส่งและเติมเชื้อเพลิงให้หน่วยต่างๆ และเขายังเป็นรองผู้บัญชาการ กองบัญชาการ Indo-Pacific ตั้งแต่กันยายน 2019-สิงหาคม 2021 และมีความรู้ลึกซึ้งต่อกิจการทหารของจีน2

แม้ว่าบันทึกดูเหมือนสะท้อนทัศนะส่วนตัวของเขา แต่ก็เตือนความรู้สึกของสหรัฐถึงความตั้งใจของจีนเรื่องไต้หวัน แน่นอนมีการยืนยันจากเจ้าหน้าที่กระทรวงกลาโหมสหรัฐว่า เป็นการแสดงความเห็นที่ไม่ใช่ตัวแทนของกระทรวงกลาโหมสหรัฐ

แต่ที่มาของบันทึกที่ว่านี้ของนายทหารระดับสูงท่านนี้ เห็นว่า “…เพราะสหรัฐจะมีการเลือกตั้งประธานาธิบดีในปี 2024 ทำให้สหรัฐไขว้เขวและประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีนมีโอกาสบุกไต้หวัน…” มีการรายงานการสัมภาษณ์ของนายพลอเมริกันในสื่อญี่ปุ่น Nikkei Asia ด้วย3

คราวนี้เราควรดูรายละเอียดของบันทึกสำคัญนี้

นายพล Mike Minihan เสนอให้สร้างป้อมปราการ การเตรียมพร้อม บูรณาการและความคล่องตัวของทีมกองกำลังผสม ให้พร้อมต่อสู้และเอาชนะภายในเส้นหมู่เกาะแรก ซึ่งขึงยาวจากหมู่เกาะโอกินาวาและไต้หวันถึงฟิลิปปินส์ ในบันทึกสั่งการให้ผู้บัญชาการกองทัพอากาศทั้งหมดและผู้บัญชาการหน่วยปฏิบัติการอากาศอื่นๆ รายงานการเตรียมการต่อเขาภายในสิ้นเดือนกุมภาพันธ์ 2023

Brig. Gen. Patrick Rydeg โฆษกกระทรวงกลาโหมด้านสื่อมวลชน ออกแถลงการณ์ 27 มกราคม ถึงยุทธศาสตร์ความมั่นคงประเทศมีความชัดเจนว่า จีนกำลังทำการท้าทายกระทรวงกลาโหมและจุดมุ่งหมายของสหรัฐ ที่ยังคงทำงานร่วมกับพันธมิตรและหุ้นส่วนต่างๆ เพื่อรักษาสันติภาพ เสรีภาพและเปิดอินโด-แปซิฟิก

ความกังวลนี้ได้เพิ่มมากขึ้นภายในกองทัพสหรัฐ อันเกี่ยวข้องกับความเป็นไปได้ในความพยายามของจีนรวมไต้หวันด้วยกำลัง มีรายงานด้วยว่า ADM Michael Gilday หัวหน้าหน่วยปฏิบัติการกองทัพเรือสหรัฐวิเคราะห์ถึงแนวโน้มของความขัดแย้งที่อาจเกิดขึ้น4

ไม่เพียงแต่ความกังวลและการเตรียมการของนายพลในภาคพื้นอินโด-แปซิฟิก กองทัพอากาศ หน่วยปฏิบัติการกองทัพเรือเท่านั้น รัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศสหรัฐ Antony Blinken ได้ทำข้อสังเกตเหมือนกับบันทึกดังกล่าวมาแล้วหลายครั้ง รัฐมนตรีต่างประเทศ Antony Blinken บันทึกทำนอง5

“…การตัดสินใจเป็นฐานได้ถูกทำขึ้น การรักษาสถานภาพเดิม (status quo) ไม่อาจยอมรับได้อีกต่อไป และปักกิ่งมุ่งมั่นผลักดันการรวมชาติ (กับไต้หวัน) ในเวลาที่เร็วมาก…”

ไม่เพียงแค่บันทึกแกล้งหลุด เจ้าหน้าที่ระดับสูงไต้หวันเยือนวอชิงตันเพื่อให้เพื่อน ส.ส.และ ส.ว.อเมริกัน เร่งรัดการส่งอาวุธให้ไต้หวันที่ตกลงไว้เมื่อ 2019 แต่ล่าช้าการจัดส่งเพราะโควิด-19 มูลค่าสูงถึง 14.2 พันล้านเหรียญสหรัฐ6 แล้วยังมีกฎหมายเสนอโดย ส.ส. Ami Bera พรรคเดโมเครต รัฐแคลิฟอร์เนีย เป็นกฎหมายเพื่อการลงทุน asymmetric defense capabilities7 ที่เพิ่มขีดความสามารถป้องกันประเทศของไต้หวันอย่างสูง แล้วประกาศการเยือนไต้หวันของประธานรัฐสภาคนใหม่และ ส.ส.พรรครีพับลิกันอีกจำนวนหนึ่งด้วย

อาวุธที่ค้างอยู่ กฎหมายเพื่อลงทุนระบบความสามารถป้องกันประเทศ การเยือนไต้หวันรอบใหม่ของประธานรัฐสภาสหรัฐ จะบรรเทาความกังวล หรือเปลี่ยนไต้หวันเป็นยูเครนแห่งที่ 2 ต้องติดตามใกล้ชิด

 


1ดู Mark Montgomery and Bradley Bowman, “As Pelosi visits Taiwan” Defense Post 3 August, 2022. : 1-2.

2Courtney Kube and Mosheh Gains, “Air Force general predict war with China in 2025” NBC News, 27 January 2023.

3Nikkei Asia, 29 January 2023.

4เขาให้สัมภาษณ์ Atlantic Council ทำนองความเป็นไปได้ของความขัดแย้งอาจเปลี่ยนจากปี 2027 เป็นเร็วขึ้นในปี 2023

5Courtney Kube and Mosheh Gains, op.cit.,

6Bryant Harris, “Document reveals $ 14. Bi backlog of US Defense transfers to Taiwan” Defense News 14 April 2022.

7Ibid.,