“ทําไมทุกอย่างนี้ถึงเกิดขึ้นกับเรานะ”

“ตอนแรกเราก็คนดีๆ กันทั้งนั้น”

ความตอนหนึ่งจากเรื่องสั้น ทุกคนไปไหนกันหมด

แก้วเหล้า – โศกนาฏกรรมความสัมพันธ์ – ทิฐิคนเป็นชาย

สามนิยามอธิบายรวมเรื่องสั้น มือสมัครเล่น (Beginners) ของเรย์มอนด์ คาร์เวอร์ (Raymond Carver) นักเขียนอเมริกันที่ได้รับการยกย่องว่าสามารถตีแผ่ความพังทลายของชีวิตชนชั้นกลางในอเมริกาได้ดีที่สุด

รวมเรื่องสั้น มือสมัครเล่นนี้ คาร์เวอร์หยิบยกเรื่องราวชีวิตคู่ที่ไม่ได้จบลงด้วยสุขนิจนิรันดร์อย่างเทพนิยายที่ใครหลายคนถวิลหา ความสัมพันธ์บนความคาดหวัง รวมไปถึงเรื่องราวที่ยังต้องดำเนินต่อไปบนซากปรักหักพังของประติมากรรมชิ้นงามที่เราเคยเรียกมันว่า “ความรัก”

เรียบง่ายแต่เฉียบคม นี่คือภาษา-สิ่งที่คาร์เวอร์ใช้เผยให้เห็นความมึนเมาของชีวิตอเมริกันชนเหล่านั้น ทั้งความมึนเมาจากแก้วเหล้าเคล้ากลิ่นบุหรี่ และความมึนเมาที่ลากดึงให้พวกเขาจมดิ่งสู่ห้วงชีวิตรักที่ผิดหวัง พร้อมกับเกลียวคลื่นหมุนวน พร้อมฉุดและดึงให้จมลงลึกยิ่งกว่าเดิม

ครั้งหนึ่ง มือสมัครเล่น ไม่ได้ชื่อ Beginners อย่างที่รู้จักกัน เดิมชื่อว่า What We Talk About When We Talk About Love ตีพิมพ์ในปี 1981 แต่ What We Talk About When We Talk About Love นี้ ถูกกอร์ดอน ลิช (Gordon Lish) บรรณาธิการประจำสำนักพิมพ์ Alfred A. Knopf ปรับแก้เกินกว่าครึ่ง เรียบเรียงใหม่ และลบตัวตนของผู้เขียนออกจากผลงานแทบจะหมดสิ้น

ทำให้เจ้าของผลงานอย่างคาร์เวอร์ไม่พอใจเป็นอย่างมาก แต่นั่นกลับเป็นผลดีอย่างมากกับผลงานของเขา ทำให้หนังสือได้รับการตอบรับอย่างท่วมท้น รวมไปถึงคารเวอร์เองได้รับรางวัลสำคัญทางวรรณกรรมถึง 2 รางวัลหลังจากนั้น

และส่งให้เขากลายเป็นไอคอนของนักเขียนเรื่องสั้นในสหรัฐอเมริกายุค 70s-80s จนถึงปัจจุบัน

ชีวิตไม่ได้จบอย่างเทพนิยาย เมื่อพบความจริงที่ว่า “ครองรักกันแล้วไม่มีสุข”

ไอ้สาระเลว ไปซะได้ก็ดี หล่อนเริ่มร้องไห้…

เขามองหล่อน หล่อนเช็ดน้ำตาแล้วจ้องเขาเขม็ง

เขาไม่ตอบ เขาปิดกระเป๋า สวมเสื้อโค้ต… หล่อนยืนอยู่ตรงห้องครัวขนาดย่อม อุ้มทารกเอาไว้

…ไสหัวไปได้แล้ว!

ความตอนหนึ่งจากเรื่องสั้น ของฉัน

“แล้วพวกเขาครองรักกันอย่างมีความสุขไปชั่วนิจนิรันดร์” อุดมคติความรักที่กล่อมให้เราเฝ้าฝันถึงความรักอันบริสุทธิ์ การได้อยู่ครองคู่กันตราบที่ความตายจะพรากเราแยกจาก

แต่ในความเป็นจริง ฉันและเธออาจได้ครองรักกัน แต่ไม่มีอะไรรับประกันได้ว่าเราจะมีความสุขไปชั่วฟ้าดินสลาย บางคู่รักไม่อาจไปถึงฝั่งฝันได้ เพราะความรักไม่ใช่ทุกอย่างเสมอ และบางครั้งความรักกลับฉุดรั้งเอาไว้จนทำให้เราขยาดและอยากหนีไปให้พ้นจากรักที่เราแสวงหามาเอง

ชีวิตคู่จึงเป็นเพียงจุดเริ่มต้นที่ไม่มีสิ้นสุดของชีวิตธรรมดาสามัญ ที่คลื่นลมแห่งปัญหารอถาโถมในวันข้างหน้าอย่างไม่ลดละ

คาร์เวอร์เปิดเผยรอยฟกช้ำที่ถูกความรักเฆี่ยนตีอย่างไม่ปรานี บาดแผลที่ความคาดหวังกรีดแทงบาดลึกลงไปในเลือดเนื้อและลมหายใจ ความผิดหวังที่หลอมรวมเป็นชีวิตผุพังบนความสัมพันธ์ที่โอนเอน คาร์เวอร์ถ่ายทอดด้วยความจริงใจ ตรงไปตรงมา ไม่เคยเหนียมอาย ราวกับว่าเขากำลังสนทนากับเราว่า

“ดูสิ! นี่แหละคือชีวิต นี่คือความเป็นจริง” ผ่านชีวิตชนชั้นกลางที่ติดอยู่ในกับดักของอุดมคติเรื่องรักและความสมบูรณ์แบบของชีวิต

ความคาดหวัง เป็นความจริง (อันโหดร้าย) อีกเรื่องหนึ่ง ที่หยิบติดมือกลับออกมาได้ หลังจากเราได้เดินผ่าน 17 เรื่องสั้น ระยะทางเกือบ 300 หน้าในมือสมัครเล่นมาแล้ว ทั้งที่ใครๆ ก็รู้ดีว่าความคาดหวังเป็นตัวร้ายของการมีความสุข ดังนั้น เราก็แค่ไม่ต้องคาดหวังมัน (อะไรก็ตาม) สิ! แต่ในความเป็นจริงที่เราต่างเป็นมนุษย์ที่ยังมีลมหายใจ มีความปรารถนา มีรอยยิ้ม มีคราบน้ำตา พวกเราละทิ้งความคาดหวังได้… จริงหรือ และในอีกแง่มุมหนึ่ง เพราะมีความคาดหวังไม่ใช่หรือ ชีวิตเราถึงยังดำเนินต่อไป

บนสนามชีวิตจริง พวกเราทุกคนล้วนต่างเป็น “มือสมัครเล่น” ที่พยายามคลำหาทางไปข้างหน้าเพื่อตามหาสิ่งที่ขาดหายไปโดยไม่รู้จุดหมายปลายทางว่าจะสิ้นสุดลงเมื่อใด บางครั้งเราก็รออะไรบางอย่างที่ก็ตอบตัวเองไม่ได้ว่ารออะไร บางครั้งเมื่อมองเทียบกับชีวิตของคนอื่นที่ดูช่างเพียบพร้อมและสมบูรณ์ มันช่างต่างกับชีวิตเราเสียเหลือเกิน

พวกเราทุกคนต่างไม่มีใครมีชีวิตที่สมบูรณ์แบบ นั่นคือความจริงอันสามัญอีกประการที่พบเจอในมือสมัครเล่น ก็เพราะความไม่สมบูรณ์แบบนี่แหละ คือความงดงามของการมีชีวิตและการออกตามหาความหมายของชีวิตในแบบฉบับของเราเอง

ความรักเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นชั่วขณะ ความทุกข์ก็ไม่ต่างกัน

DTAC Read Aloud เพราะการอ่าน คือการเปิดใจยอมรับความต่าง

ผ่านครึ่งทางแล้วกับกิจกรรม DTAC Read Aloud เปิดพื้นที่เสรีภาพการแสดงความคิดเห็นร่วมกับ กลุ่มอ่านออกเสียง บุ๊กคลับที่เชื่อว่าเสียงของทุกคนเท่ากัน ชวนนักอ่านมาพบปะพูดคุย ร่วมถกประเด็น แสดงความคิดเห็น แลกเปลี่ยนมุมมองต่างๆ เกี่ยวกับหนังสือ (หรือเรื่องราวต่างๆ ที่แวดล้อมเกี่ยวข้อง) ที่อ่านร่วมกันเดือนละ 1 ครั้ง อาทิ อย่าเรียกชั้นว่านังแพศยา (I didn”t Kill my Husband), สิงโตนอกคอก, สมิงสำแดง (Lelaki Harimau), หิมะ (Kar), ร้าวรานในวารวัน (The Glass Palace), ดั่งเรือนร่างไร้องคาพยพ เป็นต้น โดยกลุ่มอ่านออกเสียงนี้ จัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่องตลอดปีที่ผ่านมา

DTAC Read Aloud เริ่มต้นกิจกรรมครั้งแรกกับ เกิดใหม่ในกองเพลิง (สำนักพิมพ์มติชน) รวมเรื่องสั้นจีนสมัยใหม่ ผลิตกรรมจากขบวนการ 4 พฤษภาคม ค.ศ.1919 ต่อด้วย กาบริแอลา กานพลู และอบเชย หรือ Gabriela, cravo e canela (สำนักพิมพ์ไลบรารี เฮ้าส์) วรรณกรรมบราซิลอันโด่งดังของ ฌอร์จ อะมาดู (Jorge Amado) และล่าสุดคือ มือสมัครเล่น หรือ Beginners (สำนักพิมพ์บทจร) รวมเรื่องสั้นของเรย์มอนด์ คาร์เวอร์ ที่สะท้อนชีวิตคนธรรมดาเดินดินที่ไม่ได้สมบูรณ์พร้อม

ครั้งต่อไปชวนอ่าน นิวยอร์กไตรภาค (สำนักพิมพ์กำมะหยี่) ผลงานของพอล ออสเตอร์ (Paul Auster) ที่ได้รับฉายาว่าเป็น “นิยายแนวสืบสวนที่ต่อต้านนิยายแนวนักสืบ” จนถึง “นิยายแนวสืบสวนแบบโพสต์โมเดิร์น” ในวันอาทิตย์ที่ 24 พฤศจิกายน 2562 เวลา 14.00-16.00 น. ณ ร้าน Brainwake Caf? Matichon มติชนอคาเดมี

Read Aloud, Link Around เชื่อมโลกกว้างด้วยการอ่านและการรับฟังความเห็นต่างรอบตัวเอง