เมื่อกล่าวถึง “หนังเอวี” หรือ “หนังผู้ใหญ่” หลายคนย่อมนึกถึงหนังที่มีเจตนาปลุกเร้าอารมณ์ทางเพศให้แก่ผู้ชม โดยมีเสียงร้องสุดสวาทแทรกอยู่ในหนังตลอดทั้งเรื่อง

หนังเอวีที่ได้รับความนิยมมากที่สุดก็คือหนังที่ผลิตจากแดนอาทิตย์อุทัย หรือประเทศญี่ปุ่น มีต้นกำเนิดมาตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เพื่อตอบสนองเหล่าทหารที่ต้องห่างเหินภรรยา จนมีพฤติกรรมล่วงละเมิดหญิงสาวในดินแดนที่กรีธาทัพไปถึงเพื่อบำเรอความใคร่ส่วนบุคคล

จึงเกิดการผลิตหนังเอวีขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการของบรรดาชายกลัดมันผู้อยู่ห่างไกลครอบครัวเหล่านั้น

ทว่า ในเวลาต่อมา หนังเอวีญี่ปุ่นกลับมีการผลิตอย่างต่อเนื่อง กลายเป็นอุตสาหกรรมบันเทิงที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลกตราบถึงปัจจุบัน

หนึ่งในผู้มีความสงสัยใคร่รู้ว่าเหตุใดหนังเอวีญี่ปุ่นถึงได้รับความนิยมมากขนาดนี้? คือ “สุนิสา ใจชื่น” นักศึกษาปริญญาโท คณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ ซึ่งได้ทำการศึกษาวิจัยหัวข้อ “การวิเคราะห์การนำเสนอเนื้อหาภาพยนตร์เอวี (AV) ของประเทศญี่ปุ่นที่ส่งผลให้เกิดความนิยมทั่วโลก”

สุนิสาเล่าว่าจุดเริ่มต้นของการเลือกศึกษาวิจัยหัวข้อนี้ เกิดจากความต้องการส่วนตัวที่อยากทำวิจัยเรื่องอะไรก็ได้ที่มีความสนุก ไม่น่าเบื่อ และเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจริงในการใช้ชีวิตของผู้คน

ประกอบกับเห็นถึงความสนใจของคนรอบข้างที่มักกล่าวถึงหนังเอวีให้ได้ยินอยู่บ่อยครั้ง

จึงเลือกที่จะศึกษาสื่อบันเทิงประเภทนี้อย่างจริงจัง

จากการค้นคว้างานวิจัยในอดีต พบว่าเคยมีการศึกษาเรื่องหนังเอวีมาบ้างแล้ว แต่ส่วนใหญ่จะเป็นการวิจัยในเชิงปริมาณ ตัวเองจึงเลือกที่จะศึกษาหนังเอวี โดยวิจัยในเชิงคุณภาพแทน ด้วยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา (content analysis)

สุนิสาย้อนกลับไปดูหนังเอวีระหว่างปี 2014 ถึงปี 2017 ที่ได้รับรางวัล “เอวีโอเพ่นอวอร์ด” ซึ่งเป็นการรวบรวมจัดอันดับนักแสดงเอวียอดนิยม

เธอคัดเลือกหนังเอวีที่ได้รับรางวัลปีละ 10 เรื่อง รวม 40 เรื่อง มาศึกษาองค์ประกอบของเนื้อเรื่อง เช่น หน้าตาของนักแสดง การแต่งกาย เนื้อเรื่อง หรือธีมของเรื่อง

แต่ไม่ได้เน้นดูรายละเอียดการมีเพศสัมพันธ์

โดยคาดหวังประโยชน์ที่ได้รับว่าจะค้นพบองค์ประกอบที่ส่งผลให้หนังเอวีน่าสนใจ เพื่อนำมาใช้เป็นแนวทางที่ก่อประโยชน์ต่ออุตสาหกรรมบันเทิงอื่นๆ ต่อไป

เมื่อถามว่า “เป็นผู้หญิงแต่มาศึกษาเรื่องนี้ กลัวไหมว่าจะถูกมองเป็นผู้หญิงหื่น?”

สุนิสาตอบว่า ตอนแรกก็รู้สึกกลัว เพราะว่ายุคสมัยนี้แม้จะเป็นสมัยใหม่ แต่จะทำอะไรก็ต้องใช้ความรอบคอบ

อย่างไรก็ตาม เมื่ออุตสาหกรรมเอวีสามารถสร้างเงินได้กว่าแสนล้านเยนต่อปี มันจะต้องมีบางอย่างซ่อนอยู่ ไม่ได้เป็นแค่หนังที่ใช้ปลุกเร้าอารมณ์ทางเพศ จึงคิดดีแล้วว่าสิ่งที่ทำอยู่คือการแสวงหาความรู้

อีกด้านหนึ่ง หากผู้วิจัยเป็นผู้หญิง อาจจะสามารถมองเห็นอะไรบางอย่างด้วยมุมที่แตกต่างจากผู้ชาย และอาจเป็นประโยชน์สามารถนำไปต่อยอดได้ในอนาคต

จากการศึกษาเบื้องต้น สุนิสาพบว่าพล็อตเรื่องของหนังเอวีแบ่งออกเป็นหลายรูปแบบ

ทั้งรูปแบบครอบครัวที่มีความสัมพันธ์กันเอง

ความสัมพันธ์ในสถานที่แปลกๆ ที่ไม่น่าจะเป็นที่ร่วมเพศได้

ความสัมพันธ์ในสถานที่สาธารณะ หรือรูปแบบแฟนตาซีที่สร้างออกมาจนเกินกว่าที่จะจินตนาการถึง

พล็อตเรื่องเหล่านี้เป็นหนึ่งในองค์ประกอบที่ส่งผลให้หนังเอวีได้รับความนิยม เนื่องจากมีความแปลก และเป็นสิ่งที่ไม่สามารถกระทำได้ในชีวิตจริงของผู้คน

การสร้างหนังเอวีในประเทศญี่ปุ่น ยังมีการใช้โปรดักชั่นที่ยิ่งใหญ่ คล้ายกับกองถ่ายละครในบ้านเรา

เริ่มจากการจัดหานักแสดง พบว่ามีผู้สนใจสมัครจำนวนมาก ผู้หญิงบางคนก็มีความตั้งใจตั้งแต่เมื่ออายุไม่ถึง 18 ปี ว่าพออายุครบ 18 ปี จะเข้าสู่วงการหนังเอวีให้ได้ จนถือเป็นอีกหนึ่งอาชีพที่ได้รับความนิยม

กระบวนการกว่าจะได้เป็นนักแสดงหนังเอวีของญี่ปุ่นนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย จะต้องมีการเปิดรับสมัครผู้แข่งขันหรือการคัดเลือก ทำให้นักแสดงเอวีญี่ปุ่นได้รับการยอมรับ

และอิทธิพลนี้ยังส่งผลไปถึงประเทศอื่นๆ เช่น ในบ้านเราก็เคยนำนักแสดงเอวีของเขามาร่วมแสดงภาพยนตร์ (ที่ไม่ใช่เอวี) เช่นกัน

สุนิสาบอกว่าในมุมมองส่วนตัว การที่ผู้ชายนิยมชมหนังเอวีถือเป็นเรื่องปกติ แต่ส่วนใหญ่ผู้ชายบ้านเรามักดูเพื่อความบันเทิง หรือเพื่อปลดปล่อยความต้องการทางเพศเท่านั้น แต่ไม่ได้สนใจรายละเอียดของเนื้อเรื่อง

บางคนก็เลือกดูจากหน้าปก ทำให้เกิดคำว่า “ไม่ตรงปก” ขึ้นในบ้านเรา

ส่วนที่หลายคนเห็นว่าหนังเอวีอาจจะเป็นบ่อเกิดของอาชญากรรมต่างๆ นั้น ส่วนตัวมองว่าอาชญากรรมทั้งหลายน่าจะเกิดจากศีลธรรม จิตสำนึก และจริยธรรมของบุคคลแต่ละรายมากกว่า

อย่างไรก็ดี งานวิจัยหัวข้อนี้ยังไม่มีบทสรุปใดๆ ออกมา เพราะอยู่ในระหว่างการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลเพิ่มเติม

ด้าน “ดร.โสภัทร นาสวัสดิ์” อาจารย์คณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ ซึ่งเป็นที่ปรึกษาของงานวิจัยนี้ มีมุมมองเกี่ยวกับหนังเอวีว่าเป็นโปรดักชั่นอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นในด้านการสื่อสารมวลชน ซึ่งมีเนื้อหาที่ถูกนำเสนอในอีกแง่มุมหนึ่ง และเข้าถึงผู้คนในรูปแบบสื่อออนไลน์ แตกต่างจากสมัยก่อนที่จะมีคนเดินมากระซิบถามตามแหล่งขายวิดีโอ-ดีวีดีว่า “โป๊มั้ยพี่ๆ”

และเมื่อหนังเอวีเข้าถึงผู้คน คนทำงานวิชาการทางนิเทศศาสตร์จึงต้องศึกษาว่ามันมีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมหรือไม่? อย่างไร?

และหากถามใครๆ ว่าชอบหนังเอวีของชาติไหน? ส่วนใหญ่คำตอบที่ได้คงหนีไม่พ้นประเทศญี่ปุ่นอย่างแน่นอน จึงเป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่สุนิสาเลือกทำการศึกษาว่าหนังเอวีของญี่ปุ่นมีความดึงดูดใจผู้ชมทางด้านใดบ้าง?

“แม้บางคนจะบอกว่าหนังเอวีก็คือหนังที่รู้อยู่แล้วว่ามันมีการเดินเรื่องอย่างไร รู้อยู่แล้วว่าการแต่งกายนั้นเป็นอย่างไร และยังรู้อีกว่าบทสรุปของหนังจะเป็นอย่างไร แต่ทุกๆ อย่างที่รู้อยู่แล้ว มันกลับสร้างความดึงดูดให้ผู้คนหันมาสนใจหนังเอวีอย่างมาก”

ดร.โสภัทรเชื่อว่าผลวิจัยที่ได้จากงานชิ้นนี้จะนำไปสู่คำตอบเกี่ยวกับโปรดักชั่นในอนาคต ว่าเนื้อเรื่องจะมีทิศทางไปต่ออย่างไร? เนื่องจากที่ผ่านมาเนื้อหาในหนังเอวีมักขัดต่อศีลธรรม วัฒนธรรม และความเป็นจริงที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน มันสะท้อนให้เห็นอะไรบางอย่างในสังคม

เช่น ไม่มีความเคารพต่อกันหากเป็นเรื่องเพศ เนื่องจากพบหนังเอวีที่ผลิตออกมาว่าคนในครอบครัวมีความสัมพันธ์กันเอง, ไม่เคารพในสถานที่ หนังเอวีมีการถ่ายทำกันในที่สาธารณะ, ไม่เคารพต่อสิทธิส่วนบุคคล หลังพบหนังเอวีที่มีเนื้อหาว่าผู้ชายสามารถกดหยุดเวลาและร่วมเพศกับใครก็ได้ที่พบเจอตามท้องถนน

เนื้อหาเหล่านี้สะท้อนให้เห็นถึงการมีเพศสัมพันธ์ที่ขาดซึ่งความรัก บางทีอาจจะสะท้อนบางมุมของสังคมที่ต้องการแค่ความใคร่ แต่ไม่ได้ต้องการความรักจากใคร ส่วนตัวยังมองว่าองค์ประกอบอีกประการที่ดึงดูดให้เกิดความนิยมในหนังเอวี คือเนื้อหาที่ไม่สามารถทำได้ในชีวิตจริง บางเรื่องก็ออกแนวแฟนตาซีด้วยซ้ำ

นอกจากนี้ ดร.โสภัทรแสดงความคิดเห็นส่วนตัวเกี่ยวกับวัฒนธรรมการชมหนังเอวีในบ้านเรา ว่าไม่ได้ทำให้เกิด “ความเสื่อม” ลง แต่ควรมีขีดจำกัด เนื่องจากการเสพความบันเทิงประเภทนี้เป็นเรื่องส่วนบุคคล จึงควรดูในพื้นที่ส่วนบุคคล และคนที่ชมหนังเอวีหรือสื่อเนื้อหาใดก็ตามด้วยความถี่ที่บ่อยครั้งเกินไป อาจส่งผลต่อทัศนคติของผู้รับชมได้เช่นกัน

ดังนั้น ผู้ที่ชมหนังเอวี นอกจากจะรับชมเพื่อความบันเทิงหรือปลุกเร้าอารมณ์ทางเพศแล้ว ก็ควรหันมาถามตัวเองว่ามีความต้องการสิ่งใดหรือขาดแคลนสิ่งใดในชีวิต

บางคนอาจขาดคนรัก บางคนอาจต้องการความอบอุ่น ซึ่งต้องพิจารณาถึงพฤติกรรมและสถานภาพของแต่ละคน