เหตุ ฮ. ปธน.อิหร่านตก ผลจากการคว่ำบาตร?

(Photo by Hadis FAGHIRI / FARS NEWS AGENCY / AFP)

ไม่มีใครคาดคิดว่า การเดินทางไปร่วมพิธีเปิดเขื่อนกิซ-กาลาซี ระหว่างพรมแดนอิหร่าน กับอาเซอร์ไบจาน ของประธานาธิบดีอิบราฮิม ไรซี แห่งอิหร่าน จะเป็นภารกิจครั้งสุดท้ายของประธานาธิบดีไรซี

หลังจากเฮลิคอปเตอร์ที่ประธานาธิบดีไรซีนั่งกลับมา ประสบเหตุตกในเขตพื้นที่ป่าสงวนบนภูเขาดิซามาร์ ใกล้เมืองวาร์ซากันของอิหร่าน เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม ทำให้ผู้ที่อยู่บนเฮลิคอปเตอร์ 9 คน เสียชีวิตทั้งหมด รวมทั้งประธานาธิบดีไรซี และนายฮอสเซน อามีร์-อับดุลลาเฮียน รัฐมนตรีต่างประเทศของอิหร่าน ที่เดินทางไปปฏิบัติภารกิจร่วมกัน

การถึงแก่อสัญกรรมของประธานาธิบดีไรซี ในวัย 63 ปี ทำให้ทั่วโลกตกตะลึง และชาวอิหร่านจำนวนมากรวมตัวกันด้วยความโศกเศร้าเสียใจต่อการจากไปอย่างกะทันหันของผู้นำประเทศ

อย่างไรก็ตาม มีกลุ่มต่อต้านรัฐบาลอิหร่าน ที่พากันออกมาแสดงความดีใจ หลังได้รับข่าวการเสียชีวิตของนายไรซี มีการจุดพลุเฉลิมฉลองกันในกรุงเตหะราน เมืองหลวงของอิหร่าน เช่นเดียวกับกลุ่มชาวอิหร่านลี้ภัยในกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ที่พากันโบกธง ร้องเพลง และเต้นรำ บริเวณด้านนอกสถานทูตอิหร่าน เพื่อเฉลิมฉลองการเสียชีวิตของนายไรซี

นอกจากนี้ ยังมีกลุ่มต่อต้านรัฐบาลอิหร่านที่กรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมนี ที่พากันรวมตัวนอกสถานทูตอิหร่าน และเฉลิมฉลองการเสียชีวิตของผู้นำอิหร่านเช่นกัน

 

สําหรับสาเหตุของอุบัติเหตุที่ไม่คาดคิดนี้ ก็คงต้องทำการสืบสวนกันต่อไป เบื้องต้นพบว่า บริเวณที่เกิดเหตุมีหมอกหนาปกคลุมโดยทั่วและมีฝนตก ซึ่งอาจจะเป็นส่วนหนึ่งของสาเหตุที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุครั้งนี้

หากแต่ก็เป็นที่รู้กันดีอยู่แล้ว ในเรื่องของมาตรฐานความปลอดภัยด้านการขนส่งทางอากาศของอิหร่าน ที่มีประวัติไม่ค่อยดีเท่าไหร่ เพราะเกิดอุบัติเหตุบ่อยครั้ง

ส่วนหนึ่งก็เป็นผลมาจากการที่อิหร่านถูกสหรัฐอเมริกาคว่ำบาตรมานานหลายทศวรรษ แถมยังกีดกันการค้าระหว่างอิหร่านกับประเทศอื่นๆ ส่งผลให้ฝูงบินของอิหร่านอยู่ในสภาพอ่อนแอ

ที่ผ่านมา เคยเกิดเหตุเครื่องบินหรือเฮลิคอปเตอร์ของผู้นำระดับสูงของอิหร่าน ประสบเหตุตกหลายครั้ง จนทำให้ผู้นำระดับสูงของอิหร่านเสียชีวิต ไม่ว่าจะเป็นรัฐมนนตรีกลาโหมและคมนาคมคนก่อนหน้านี้ หรือแม้แต่ผู้บัญชาการกองกำลังติดอาวุธภาคพื้นดินและอากาศของอิหร่าน

สำหรับเฮลิคอปเตอร์ที่ประธานาธิบดีไรซีโดยสารและประสบเหตุตกนั้น เป็นเฮลิคอปเตอร์ เบลล์ 212 ของบริษัท เบลล์ เฮลิคอปเตอร์ ของสหรัฐอเมริกา ที่อิหร่านนำเฮลิคอปเตอร์รุ่นนี้มาใช้ครั้งแรก ตั้งแต่หลังการปกครองของราชวงศ์อิหร่านในปี 1976 ซึ่งเป็นการใช้ในรูปแบบเชิงพาณิชย์

และผลจากการคว่ำบาตร ก็ส่งผลให้การจัดหาอะไหล่ซ่อมแซม หรือดูแลเครื่องเป็นไปด้วยความยากลำบาก

 

อย่างไรก็ตาม ก็ยังมีข้อสันนิษฐานอื่นๆ อีกมากมายเกี่ยวกับอุบัติเหตุที่เกิดขึ้น รวมไปถึงเรื่องของการก่อวินาศกรรม ที่อาจจะเกี่ยวข้องกับคนในแวดวงการเมืองของอิหร่าน เนื่องจากการสนับสนุนฮามาสอย่างเต็มที่ของอิหร่าน ในสงครามระหว่างฮามาสกับอิสราเอลในฉนวนกาซาตอนนี้ ซึ่งสาเหตุที่แท้จริงก็ต้องรอกันต่อไป

โดยนับตั้งแต่การถึงแก่อสัญกรรมของประธานาธิบดีไรซี อิหร่านจะต้องเลือกผู้นำคนใหม่ขึ้นมาภายใน 50 วัน ระหว่างนี้ นายโมฮัมหมัด มอคเบอร์ รองประธานาธิบดีอิหร่านจะทำหน้าที่รักษาการประธานาธิบดีไปก่อน ซึ่งการเลือกตั้งประธานาธิบดีอิหร่านคนใหม่ จะมีขึ้นในวันที่ 28 มิถุนายนนี้

ซึ่งก็ต้องดูว่า การมีประธานาธิบดีคนใหม่ จะส่งผลกระทบต่อนโยบายต่างๆ ของอิหร่านอย่างไร

รวมถึงนโยบายเกี่ยวกับการที่อิหร่านสนับสนุนฮามาส ที่กำลังต่อสู้อย่างหนักกับอิสราเอลในตอนนี้