ศ.ดร.สุชาติ ธาดาธำรงเวช อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ให้ความเห็นเรื่องโครงการแลนด์บริดจ์ (Landbridge) หรือสะพานเศรษฐกิจ คือโครงการขนาดใหญ่เพื่อพัฒนาสะพานข้ามทะเลเชื่อมทะเลอันดามันและอ่าวไทย (จังหวัดระนอง-ชุมพร) ที่กำลังเป็นที่ถกเถียงว่าถ้าผมเป็นผู้นำ การศึกษาเรื่องแลนด์บริดจ์พวกนี้เป็นแค่ส่วนหนึ่งของการพิจารณาเท่านั้นเอง แต่เป้าหมายของการสร้างสิ่งต่างๆ บนโลกใบนี้ก็คือ “จินตนาการ-วิสัยทัศน์ของผู้นำ” แม้ว่าในความเป็นจริงยังไม่ได้กำไรก็จริงอยู่ แต่ในอนาคตจะนำมาซึ่งความเจริญได้คุ้มทุนเลย

ผมมองว่าเป็นเรื่องตื้นเกินไป ถ้าจะอยู่อย่างเก่า คุณจนอยู่ไม่ใช่เหรอ แล้วถ้าคุณไม่เปลี่ยนแปลงคุณก็จะจนต่อไป ความจนสร้างความจนต่อ ขณะเดียวกันถ้าคุณปล่อยให้เจริญ ความเจริญก็สร้างความเจริญ

สรุปก็คือผู้นำต้องมีจินตนาการและความใฝ่ฝัน และจริงๆ แล้วคุณเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี เขาไม่ได้เอาเงินภาษีมาสร้างเอง เขาไปเป็นเซลส์แล้วเชิญนักลงทุนทั่วโลกที่เชี่ยวชาญเรื่องเหล่านี้มาร่วม

ซึ่งเขาไม่ได้มองแค่ท่าเรือ 2 ท่าต่อด้วยรถไฟ แต่มองเป็น GlobalVision มีการศึกษาเรื่อง cost benefit analysis โดยใช้ทีมอาจารย์จากจุฬาฯ หากทำแบบนี้ก็จะขาดทุน ทำแบบนั้นก็จะขาดทุน

ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจที่เรียกว่า Economic Internal Rate of return ซึ่งมีการศึกษาโดย สนข. กระทรวงคมนาคม บางส่วนจะชี้ว่าน่าจะพอมีกำไรนะ โดยมีข้อสมมุติฐานเต็มไปหมดเลยว่าจะมีเรือมาตรงนี้ตรงนั้น

ซึ่งถ้าผมเป็นผู้นำ การศึกษาพวกนี้เป็นแค่ส่วนหนึ่งของการพิจารณาเท่านั้น แต่ต้องมองเป้าหมายของการสร้างสิ่งต่างๆ ในโลกนี้ที่เกิดขึ้นก็คือจินตนาการของผู้นำและความใฝ่ฝัน ไม่อย่างนั้นกำแพงเมืองจีนจะเกิดขึ้นมาได้อย่างไร

ตอนสร้างเขาก็ไม่ได้วิเคราะห์ผลประโยชน์ต้นทุน ซึ่งถ้าตอนสร้างหากมีการคิด น่าจะติดลบเยอะแยะเลยใช่หรือไม่

แต่ถ้าไม่สร้าง ประเทศจีนในวันนี้อาจจะไม่มีก็ได้ เพราะว่ามีเรื่องอื่นๆ นอกจากเรื่องกำไรขาดทุน

เพราะฉะนั้นการวิเคราะห์ต้นทุนผลประโยชน์ ควรใช้สำหรับ “บริษัท” ที่คิดจะทำโครงการหนึ่งขึ้นมาก็ถามว่าโดยรวมแล้วจะได้กำไรหรือไม่ ถ้าไม่ได้กำไรก็ไม่ทำเพราะว่าต้องไปกู้เงินมา

หากเราเอาประเทศจีนเป็นตัวอย่าง เราเห็นการสร้างถนน สร้างทางรถไฟ ทำอะไรเยอะแยะ สร้างไกลแล้วระหว่างข้างทางไม่มีใครอยู่เลย หนาวเป็นหิมะเยอะแยะเลย

ถามว่าสร้างไปทำไม เหตุผลก็คือเป็นจินตนาการและความใฝ่ฝัน สร้างโดยที่ยังไม่ได้กำไรก็จริงอยู่ แต่จะนำมาซึ่งความเจริญ พอสร้างไปถึงปลายทางก็ขายได้

เช่นกัน เมื่อก่อน “สนามบินหนองงูเห่า” (สุวรรณภูมิ) จะไม่มีวันเกิดขึ้นได้เลยถ้าคิดเรื่อง cost benefit analysis เพราะมีคนไปบอกจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ 50 ปีมาแล้วว่าอันนี้ไม่คุ้มทุนหรอก สร้างไม่ได้ จอมพลสฤษดิ์ก็ไม่กล้าสร้าง จนกระทั่งถึงคุณทักษิณ ชินวัตร มาตัดสินใจสร้าง

ดังนั้น ประโยคที่ว่าไม่คุ้มทุน เป็นเรื่องตื้นเกินไป หากไม่ทำเลยอยู่อย่างเก่าดีกว่าก็อยู่อย่างเก่า คุณจนอยู่ไม่ใช่เหรอ แล้วคุณไม่เปลี่ยนแปลงคุณก็จะจน ความจนสร้างความจน ขณะเดียวกันถ้าคุณปล่อยให้เจริญ ความเจริญก็สร้างความเจริญ

แล้วมีบางคนไปพูดซึ่งผมไม่เห็นด้วยเลยที่อ้างถึงสิงคโปร์ เหมือนคุณไปรับจ้างสิงคโปร์มาพูด เพราะอย่างไรสิงคโปร์ไม่อยากให้คุณสร้างหรอก สมัยคอคอดกระ ก็มีคนมาพูดทำนองนี้ว่าไม่คุ้มทุน เพราะสิงคโปร์ไม่อยากให้คุณสร้าง

คือคุณพูดประโยคพวกนี้ ผมว่ามีผลของการมองว่าเป็นเรื่องการเมืองระหว่างประเทศก็ได้

คนไทยเราไปพูดตามเขานี่ ถูกหรือไม่

หากเป็นผม ผมจะใช้ Vision ของประเทศในการจะพัฒนาความเจริญ ซึ่งก็ย่อมมีปัญหาต่อมาทั้งสิ่งแวดล้อม เรื่องค่าเวนคืน อะไรแบบนี้

ถ้าเป็นผมทำผมจะจ่ายให้ 1.5 เท่าเลย ไม่ควรไปขูดรีดชาวบ้านที่ดินเขา เพื่อนำมาสร้างความเจริญ

แต่ทีนี้ก็มีคนพูดไปอีกว่าออสเตรเลีย นิวซีแลนด์เขาจะมาเหรอ

ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์เวลาส่งสินค้าไปยุโรปบางทีไม่ผ่านสิงคโปร์ ผ่านทางใต้ของเกาะชวาด้วยซ้ำ

แต่ว่าถ้าสร้างท่าเรือชุมพร แทนที่ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์เขาจะเอาเรือขนสินค้าเข้ามาขายเมืองไทยเขาต้องมาถึงแหลมฉบังเขาก็ไปแค่ชุมพร ทำไมเขาจะไม่ไป แล้วก็ขึ้นรถไฟไทย-จีนนี่แหละ รถไฟก็ไปถึงแหลมฉบัง ก็ไปได้

คนที่คัดค้านหรือพูดประโยคพวกนี้มา คล้ายๆ เรียกว่า innocent ที่พูดพวกนี้มาไม่ถูกต้อง ไม่มีวิสัยทัศน์

 

สรุปก็คือผู้นำต้องมีจินตนาการและความใฝ่ฝัน และจริงๆ แล้วคุณเศรษฐานายกรัฐมนตรี เขาไม่ได้เอาเงินภาษีมาสร้างเอง เขาไปเซลส์ดึงนักลงทุนทั่วโลกที่เชี่ยวชาญเรื่องเหล่านี้มา และเขาไม่ได้มองแค่ท่าเรือ 2 ท่าต่อด้วยรถไฟหรอก เขามองเป็น Global Vision ว่าเขาจะทำยังไง แล้วเขาอาจจะมี Vision มากกว่านั้น

เพราะฉะนั้นเวลาราชการไทยศึกษาอย่าศึกษาให้ลงลึกละเอียดนัก อย่าไปบอกว่าต้องสร้างหรือห้ามอะไร ไปออกกฎหมายข้อบังคับเยอแยะ ให้เขาปรับเปลี่ยนได้บ้าง

ผมยกตัวอย่างที่ดูไบ เขาไปสร้างตึกสูงๆ ตึกโรงแรมปาล์ม ไปทำทำไม ตอนสร้างทุกคนบอกเจ๊งแน่ แต่แล้วเดี๋ยวนี้ก็ไม่เจ๊งแล้ว ก่อนนี้เป็นทะเลทรายเต็มไปหมด ก็ร้อนมาก ไม่รู้จะสร้างไปทำไม

เดี๋ยวนี้ดูไบมีสนามบินดูไบเป็นอันดับ 23 ของโลก คนก็ไปทั้งนั้น มีสิ่งอื่นๆ ที่จะสร้างที่จะทำให้โครงการดูแล้วดี

ผมคิดว่าพื้นที่ตรงนี้พัฒนาไปถึงการสร้างเขตปลอดภาษี เพื่อให้คนวิ่งกันเต็มไปหมดที่แลนด์บริดจ์

 

 

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022