โจทย์ใหญ่ของ ‘ไล่ ชิงเต๋อ’ ปธน.คนใหม่ของไต้หวัน

(Photo by Yasuyoshi CHIBA / AFP)

“ไล่ ชิงเต๋อ” จากพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า (ดีพีพี) กลายเป็นประธานาธิบดีไต้หวันคนใหม่ หลังจากได้รับชัยชนะในการเลือกตั้งประธานาธิบดีไต้หวันไปเมื่อวันที่ 13 มกราคมที่ผ่านมา ที่ยังคงต้องเผชิญกับโจทย์ใหญ่ของไต้หวัน เช่นเดียวกับผู้นำคนก่อนๆ นั่นคือเรื่องของความสัมพันธ์ระหว่างไต้หวันกับจีนแผ่นดินใหญ่

ทั้งนี้ ก่อนหน้าการเลือกตั้งของไต้หวัน จีนยังคงประกาศกล่าวอ้างว่าไต้หวันเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของจีน และจะไม่ปฏิเสธการใช้กำลังเพื่อเข้าผนวกรวมไต้หวันเข้ากับจีน รวมถึงโจมตีนายไล่ว่าเป็นพวกแบ่งแยกดินแดนที่น่าอันตราย และกระทรวงกลาโหมจีนระบุว่าจะทำลายความพยายามใดๆ ที่จะทำให้ไต้หวันแยกตัวออกจากจีน

ซึ่งเป็นสิ่งที่จีนประกาศมาเสมอ เกี่ยวกับการที่ไต้หวันคือดินแดนส่วนหนึ่งของจีนแผ่นดินใหญ่

หากแต่การประกาศดังกล่าวเป็นเสมือนกับปรามผู้นำไต้หวันคนใหม่ที่จะขึ้นมา ให้รู้อีกครั้งว่า เจตนารมณ์ของจีนแผ่นดินใหญ่ ไม่ว่าใครขึ้นมาปกครองไต้หวัน ก็ยังคงเหมือนเดิม

 

อย่างไรก็ตาม เมื่อนายไล่มั่นใจแล้วว่า ได้รับชัยชนะในการเลือกตั้ง หลังจากที่คู่แข่งจากพรรคก๊กมินตั๋ง และพรรคประชาชนไต้หวันประกาศยอมรับความพ่ายแพ้

นายไล่ได้กล่าวขอบคุณชาวไต้หวันที่ได้ “เขียนหน้าบทใหม่ของประชาธิปไตยของไต้หวัน”

และว่า “เรากำลังบอกกับประชาคมโลกว่าระหว่างประชาธิปไตยและเผด็จการ เราจะยืนอยู่ฝั่งประชาธิปไตย” พร้อมบอกว่าจะรักษาสถานะเดิมที่เป็นอยู่ของไต้หวัน ซึ่งไม่ได้ประกาศเอกราชหรือยอมรับว่าเป็นส่วนหนึ่งของจีน แต่ขณะเดียวกันก็ได้เน้นย้ำถึงความจำเป็นที่จะมีความร่วมมือและการปฏิสัมพันธ์กับจีนอยู่เป็นประจำเพื่อแทนที่การเผชิญหน้า

นายไล่ยังกล่าวด้วยว่า ไต้หวันถือว่าประสบความสำเร็จในการต้านทานความพยายามจากภายนอกที่จะเข้ามามีอิทธิพลในการเลือกตั้งครั้งนี้

ด้านนางไช่ อิงเหวิน ประธานาธิบดีไต้หวันที่กำลังจะหมดวาระการดำรงตำแหน่ง 2 สมัย ในเดือนพฤษภาคมนี้ ได้กล่าวแสดงความยินดีกับนายไล่ รองประธานาธิบดีในรัฐบาลไต้หวันของเธอ และนางเซียว บีคิม อดีตผู้แทนไต้หวันประจำสหรัฐ ซึ่งเป็นผู้สมัครตำแหน่งรองประธานาธิบดีของพรรคดีพีพี และบอกด้วยว่า

“เราได้แสดงให้โลกเห็นแล้วว่าความท้าทายและแรงกดดันใดๆ จะไม่สามารถทำลายความตั้งใจของเราที่จะรักษาความเป็นประชาธิปไตยและความรักของเราที่มีแก่ไต้หวันและเสรีภาพ”

 

ขณะที่สหรัฐอเมริกายังไม่แสดงออกท่าทีอะไรมาก โดยประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐ ได้กล่าวก่อนรู้ผลการเลือกตั้งไต้หวัน หลังจากถูกถามถึงความเห็นต่อการเลือกตั้งไต้หวัน โดยไบเดนกล่าวว่า สหรัฐไม่สนับสนุนเอกราชไต้หวัน แต่ก็เป็นสิ่งที่ยอมรับไม่ได้สำหรับประเทศใดๆ ก็ตาม ที่จะเข้ามาแทรกแซงการเลือกตั้ง

ด้านนายเดวิด คาเมรอน รัฐมนตรีต่างประเทศอังกฤษ ได้แสดงความยินดีกับชัยชนะของนายไล่ และแสดงความคาดหวังว่าจีนและไต้หวันจะพยายามเพื่อหาทางแก้ไขความแตกต่างด้วยสันติวิธีอีกครั้ง

“การเลือกตั้งครั้งนี้เป็นข้อพิสูจน์ถึงประชาธิปไตยที่มีชีวิตชีวาของไต้หวัน ผมหวังว่าทั้งสองฝ่ายของช่องแคบไต้หวันจะพยายามอีกครั้งเพื่อแก้ไขความแตกต่างอย่างสันติ ผ่านการเจรจาที่สร้างสรรค์ โดยไม่มีการคุกคาม ใช้กำลัง หรือการบีบบังคับ” แถลงการณ์ของคาเมรอนระบุ

ขณะที่โยโกะ คามิกาวะ รัฐมนตรีต่างประเทศญี่ปุ่น แสดงความยินดีต่อชัยชนะของนายไล่ และต่อการเลือกตั้งที่เป็นไปอย่างราบรื่น พร้อมแสดงความคาดหวังว่าปัญหารอบๆ ไต้หวันจะได้รับการแก้ไขอย่างสันติผ่านการพูดคุย ซึ่งจะช่วยส่งเสริมสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาค

“สำหรับญี่ปุ่น ไต้หวันเป็นหุ้นส่วนที่สำคัญอย่างยิ่งและเป็นเพื่อนคนสำคัญ ไต้หวันมีค่านิยมพื้นฐานร่วมกันและมีความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจที่ใกล้ชิด รวมถึงการแลกเปลี่ยนในระดับประชาชน” คามิกาวะระบุ พร้อมย้ำถึงแนวปฏิบัติตามปกติของญี่ปุ่นต่อไต้หวันด้วย

มาเรีย ซาคาโรวา โฆษกกระทรวงต่างประเทศรัสเซีย แสดงความเห็นหลังการลงคะแนนเลือกตั้งว่า รัสเซียยังมองว่าไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของจีน

 

อย่างไรก็ตาม สำนักกิจการไต้หวันของจีนแผ่นดินใหญ่ย้ำว่า ชัยชนะของนายไล่จะไม่เปลี่ยนภูมิทัศน์พื้นฐานของความสัมพันธ์ข้ามช่องแคบแต่อย่างใด โดยในแถลงการณ์ที่เผยแพร่ผ่านสำนักข่าวซินหัว นายเฉิน ปินหัว โฆษกสำนักกิจการไต้หวัน ระบุว่า ผลเลือกตั้งแสดงให้เห็นว่า พรรคดีพีพีไม่ใช่ตัวแทนความเห็นกระแสหลักบนเกาะไต้หวันแต่อย่างใด

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะไม่ได้ยอมรับในการอยู่ภายใต้การปกครองของจีนแผ่นดินใหญ่ แต่นายไล่ก็ยืนยันว่า เขาต้องการร่วมมือกับจีน ซึ่งเป็นคู่ค้ารายใหญ่ที่สุดของไต้หวัน และรักษาสันติภาพรวมถึงเสถียรภาพ

แต่ขณะเดียวกันก็ประกาศว่าไม่กลัวที่จะทำสงครามกับจีนเช่นกัน โดยย้ำว่า เขามุ่งมั่นที่จะปกป้องไต้หวันจากการคุกคามและการข่มขู่จากจีนอย่างต่อเนื่อง

การเดินหน้าความสัมพันธ์กับจีนแผ่นดินใหญ่ ว่าจะไปในแนวทางไหน จึงถือเป็นโจทย์ใหญ่สำหรับนายไล่ ผู้นำคนใหม่ของไต้หวัน