คอลัมน์ประจำ

Marcel the Shell with Shoes On

นพ.ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์
ที่มามติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 8 - 14 กันยายน 2566
คอลัมน์การ์ตูนที่รัก
ผู้เขียนนพ.ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์
เผยแพร่

ในตอนแรกที่ดีนบอกมาร์เซลว่าเขาอยู่คนเดียวและกำลังหย่า นึกว่าเขาพูดตามบทที่กำหนด ปรากฏว่าเป็นความจริง เขากำลังจะหย่า

ดีนถ่ายทำสารคดีเรื่อง Marcel the Shell with Shoes On นี้ที่บ้านเช่าหลังหนึ่งซึ่งเขาบอกมาร์เซลว่าจะเป็นที่อยู่ชั่วคราวระหว่างการหย่า เขากำลังหาบ้านใหม่ ระหว่างนี้เขาขอให้มาร์เซลเป็นตัวของตัวเอง เคยใช้ชีวิตอย่างไรใช้อย่างนั้น ทำตัวเหมือนอยู่กับเจ้าของคนเดิม

ที่แท้เจ้าของคนเดิมเป็นคู่ชายหญิงที่เพิ่งทะเลาะกันแล้วย้ายออกไป ฝ่ายชายโกรธจัดคว้ากระเป๋าใบหนึ่งโยนเสื้อผ้าใส่แล้วขับรถสีน้ำเงินออกบ้านไป หารู้ไม่ว่ามีเพื่อนๆ ของมาร์เซลหลายคน ไม่ใช่สิ หลายตัว ติดอยู่ในกระเป๋าใบนั้นไปด้วย พวกเขาไม่ได้กลับมาอีกเลย

ข้างฝ่ายหญิงที่ถูกทอดทิ้งอย่างไม่ไยดีก็เก็บของลงกระเป๋าแล้วย้ายหายไปในที่ไกลเช่นกัน เมื่อถึงตอนใกล้จบจึงเป็นที่เปิดเผยว่าเธอเก็บความปวดใจนั้นไปทำงานเพื่อคนยากไร้ในโลกที่สาม ส่วนบ้านหลังนี้ทำเป็นแอร์บีเอ็นบี

นั่นคือเมื่อดีนซึ่งเพิ่งจะหย่าย้ายเข้ามาแล้วพบมาร์เซล หอยตาเดียวใส่รองเท้า

ดีน (Dean Fleischer Camp) กับเจนนี่ (Jenny Slate) ทำหนังการ์ตูนสั้นความยาวสามนาทีเรื่อง Marcel นี้เมื่อปี 2010 คว้ารางวัลที่เทศกาลหนังซันดานซ์ สองคนสร้างภาคต่ออีกสองภาคเป็นการ์ตูนสั้นสามนาทีในปี 2011 และ 2014 ตามลำดับ ดีนกับเจนนี่แต่งงานกันเมื่อปี 2012 แล้วเลิกกันเมื่อปี 2016 สองคนร่วมมือกันสร้าง Marcel อีกครั้ง คราวนี้เป็นหนังยาว 90 นาที ออกฉายปี 2021 ที่ซึ่งเจนนี่กำลังจะแต่งงานใหม่

จะว่าไปนี่เป็นสารคดีเล่าเรื่องหอยแต่สะท้อนถึงชีวิตสมรสอยู่ตลอดเวลา ไม่นับว่าดีนแสดงและให้เสียงตัวเองขณะถ่ายทำ ส่วนเจนนี่ให้เสียงมาร์เซล

เจนนี่มีประวัติภาคเสียงการ์ตูนเรื่องสำคัญๆ มาหลายเรื่อง เช่น Lorax, Dispecable Me 3 รวมทั้ง Everything Everywhere All at Once ด้วย

จะว่าเป็นหนังสั่งลาเศร้าๆ ก็ได้ แล้วเนื้อเรื่องก็เป็นแบบนั้นจริงๆ บ้านแอร์บีเอ็นบีที่ดีนเช่าอยู่ชั่วคราวนี้ดีนได้พบหอยตาโตใส่รองเท้าตัวจิ๋วชื่อมาร์เซลอาศัยอยู่กับยายคอนนี่ซึ่งให้เสียงของ อิสซาเบลลา รอสเซลลินี่ เปลือกของมาร์เซลยังมีผิวเรียบและสีสดกว่า ในขณะที่ของยายมีริ้วรอยผ่านโลกกับสีซีดกว่า ดีนใช้โอกาสอกหักรักษาแผลใจทำสารคดีชีวิตหอยตาเดียวใส่รองเท้าเผยแพร่ออนไลน์ เพียงเวลาไม่นานยอดไลก์ก็ขึ้นหลักล้าน แฟนคลับมาเซลฟี่หน้าบ้านบานตะเกียง

แต่จนแล้วจนรอดมาร์เซลและยายก็ไม่ยอมเปิดเผยตัว

มาร์เซลกับยายพูดได้ พวกเขามีปาก แต่ตาอีกข้างอยู่ไหนไม่ทราบ

ฉากเปิดตัวมาร์เซลเราจะเห็นลูกเทนนิสวิ่ง ไม่ใช่สิ กลิ้งในบ้านได้อย่างคล่องแคล่วว่องไว ข้างในคือหอยจิ๋วมาร์เซลโล่นั่นเอง

ไม่ทราบเหมือนกันเขาอยู่มานานแค่ไหน แต่เขาดูจะช่วยเหลือตัวเองได้มาก นอกเหนือจากกินเศษอาหารที่เจ้าของเดิมทิ้งเรี่ยราดแล้ว เขารู้วิธีผูกเชือกด้านหนึ่งกับกิ่งไม้ผลนอกหน้าต่างครัว แล้วผูกปลายอีกด้านกับเครื่องปั่นผลไม้ พอกดสวิตช์เครื่องปั่นเชือกก็สั่นกิ่งไม้จนลูกไม้ตกพื้นที่หน้าบ้านของแมงมุมสามแม่ลูก

นอกจากนี้ มาร์เซลยังชอบฟังเพลงคลาสสิค

เราจะเห็นฉากที่มาร์เซลเดินไต่กำแพง นั่นพออธิบายได้ว่าเขาขึ้นที่สูงอย่างโต๊ะตั่งเตียงอย่างไร แต่ที่เห็นไม่ชัดคือเขาใช้อะไรหยิบถ้วยชามมานั่งกิน มีครั้งหนึ่งที่เขาเอาฝาขวดน้ำอัดลมใส่น้ำไปให้ยายที่กำลังป่วยกิน อันนี้พอมองเห็นว่าเขาใช้คางหยิบจับของ

หนังน่ารัก ความสนุกอยู่ที่ดีนกับมาร์เซลคุยกัน และทำกิจกรรมร่วมกัน พวกเขาควรอยู่กันสงบๆ จนกระทั่งวันหนึ่งยอดไลก์หลายล้านนั้นก็นำมาซึ่งนักข่าว ตามด้วยรายการที่เชื่อได้ว่าน่าจะดีที่สุด น่าสนใจที่สุด นั่นคือการติดต่อออกสัมภาษณ์รายการ 60 นาที ที่ซึ่งโปรดิวเซอร์ขอให้ดีนออกรายการพร้อมกัน

ยากล่ะสิตานี้

ท่อนท้ายนี้ดีมาก เราจะออกรายการสาธารณะทำไม จะว่าเพื่อดังก็ไม่ใช่เพราะมาร์เซลดังอยู่แล้ว ส่วนดีนเป็นคนเรียบง่ายถ่อมตัวไม่ยินดียินร้ายอะไรอยู่ก่อนแล้ว มาร์เซลเป็นเด็กขี้กลัว เขาไม่กล้าและเขาไม่อยากทำ ยายซึ่งดูจะเริ่มมีอาการเจ็บป่วยให้กำลังใจว่านี่อาจจะเป็นวิธีที่ทำให้พี่น้องที่หายไปในวันแห่งการทะเลาะเบาะแว้งกลับคืนมา

“ผมกลัวอะไรๆ จะเปลี่ยนไป” มาร์เซลว่า

“มันจะเปลี่ยน” ยายบอก

ฉากนี้ดีมาก ลำพังบทสนทนาอาจจะไม่ชวนให้เข้าใจทั้งหมด แต่ด้วยองค์ประกอบทั้งหมดและบริบทก่อนหน้านี้ เหตุการณ์หลายอย่างที่เกิดไปจนถึงดนตรีประกอบ ที่ยายคอนนี่ต้องการบอกหลานจริงๆ คือ “ชีวิตจะไม่นิ่ง มันจะเปลี่ยนแน่ และไม่ว่าเราจะทำหรือไม่ทำอะไร มันจะเปลี่ยนอยู่ตลอดเวลา”

แล้วกองถ่ายขนาดใหญ่ก็มาถึงบ้านอย่างโกลาหล ทีมงาน เครื่องเสียง อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ฝ่ายจัดฉาก และสุดท้ายคือพิธีกร 60 นาที แล้วอะไรๆ ก็เป็นไปอย่างที่ยายว่า โลกก็เปลี่ยนไป

อย่าพลาดตอนท้ายๆ มาร์เซลจะได้พบเพื่อนที่หายไปหรือไม่ ดีนจะหาบ้านใหม่ได้หรือเปล่า ชะตาชีวิตของชนกลุ่มน้อยมากอย่างมาร์เซลจะอยู่รอดปลอดภัยต่อไปได้อย่างไร

เป็นหนังง่ายๆ ที่ซับซ้อน กวาดรางวัลทั่วโลกเป็นกะตั้ก •

การ์ตูนที่รัก | นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์