ผมชอบบอกน้องๆ ว่า “ความไม่รู้” คือ “ความรู้” อย่างหนึ่ง

แล้วยกคำพูดของ “เจียงเจ๋อหมิง” อดีตผู้นำจีนที่บอกว่า “ความรู้” ในโลกนี้มีอยู่ 2 อย่าง

รู้ว่ารู้อะไร

และรู้ว่าไม่รู้อะไร

“ความไม่รู้” คือ ความรู้ข้อที่ 2

แต่ “ความรู้” ข้อที่ 3 ที่ผมเพิ่งค้นพบเมื่อ 10 ปีที่แล้วตอนที่เริ่มทำหลักสูตร ABC กับ “โจ้” ธนา เธียรอัจฉริยะ

นั่นคือ การคิดว่า “รู้” ทั้งที่ “ไม่รู้”

ทำให้เกิด “ความรู้”

เพราะเราดีไซน์หลักสูตร ABC ให้เป็นการผสมผสานระหว่างธุรกิจกับความคิดสร้างสรรค์

ทำหลักสูตรให้สนุก

เราอยากจบหลักสูตรแบบที่ไม่เหมือนใคร

และใช้ “ความคิดสร้างสรรค์”

ผมกับ “โจ้” มีไอเดียสนุกๆ ว่าถ้านักธุรกิจที่ไม่รู้เรื่องการทำหนังสั้นเลยมาทำหนังสั้นโดยต้องเขียนบท ถ่ายทำ และเล่นเอง

น่าจะเป็นประสบการณ์ที่สนุกและสร้างสรรค์ดี

หนังสั้นแค่ 10 นาที

ถ้าเราหาวิทยากรเก่งๆ มาบรรยายเล่าถึงกระบวนการทำหนังสั้น และให้น้องๆ นักศึกษาคณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีปทุมมาช่วยในการถ่ายและตัดต่อ

งานง่ายๆ แบบนี้

ใช้เวลาแค่ 3 วัน 2 คืน ก็คงพอ

ผมกับ “โจ้” ไม่มีความรู้เรื่องการทำหนังเลยครับ

เราคิดง่ายๆ แค่นี้

และถ้าทำหนังทั้งทีก็ต้องหาวิทยากรมือหนึ่งในวงการ

เรานึกถึง “พี่เก้ง” จิระ มะลิกุล ของ GDH

คิดดูสิครับ ถ้าได้ “พี่เก้ง” มาเป็นวิทยากรสอนการทำหนังสั้น

ใครๆ ก็อยากเรียน

และกิจกรรมนี้ต้องสำเร็จแน่นอนเลย

 

ผมคุ้นเคยกับ “พี่เก้ง” มานานมาก

ตั้งแต่หนัง “มหา’ลัยเหมืองแร่” ที่ “พี่เก้ง” กำกับฯ

หนังเรื่องนี้ทำมาจากหนังสือชุดเหมืองแร่ของคุณลุงอาจินต์ ปัญจพรรค์ ที่สำนักพิมพ์มติชนพิมพ์

ตอนนั้นผมเป็นผู้จัดการสำนักพิมพ์ เราจัดงานแฮปปี้บุ๊กเดย์ตะลอนทัวร์ไปทั่วประเทศ

ผมก็ชวน “พี่เก้ง” ขึ้นเวทีทุกงานเพื่อโปรโมตทั้งหนังและหนังสือ

จากนั้นก็ติดต่อกันอยู่เรื่อยๆ

วันที่ผมกับ “โจ้” นัดคุยกับ “พี่เก้ง” เรื่องกิจกรรมการทำหนังสั้นของ ABC

ตอนที่เล่าไอเดียอย่างสนุกสนาน

“พี่เก้ง” ยิ้มรับ นัยน์ตาดูสนุกไปกับเรา

เหมือนเป็นเรื่องง่ายๆ

ก่อนที่เขาจะมาเฉลยตอนหลังว่านี่คือโครงการที่บ้าที่สุดโครงการหนึ่ง

เพราะนิสิตคณะนิเทศศาสตร์ที่รู้เรื่องหนัง ใช้เวลาเรียนเรื่องการทำหนังสั้น

1 เทอมเต็มๆ

ต้องเรียนรู้ทั้งการเขียนบท มุมกล้อง การตัดต่อ การใช้เพลงประกอบ ฯลฯ

เพื่อทำหนังสั้น 10 นาที

แต่ที่ “พี่เก้ง” ไม่ค้านเราเลย

เพราะเขาอยากลองดูเหมือนกันว่าถ้าใช้เวลา 3 วัน 2 คืน ผลที่ออกมาจะเป็นอย่างไร

และนี่คือ “ความรู้” ใหม่ที่เกิดจาก “ความไม่รู้”

เราแบ่งนักเรียนทั้งหมดเป็น 10 เมือง

แต่ละเมืองทำหนังสั้นของตัวเอง

เราจึงมีหนังสั้น 10 เรื่องฉายให้เพื่อนๆ ดู

การทำหนังสั้นของ ABC รุ่นแรก ในมุมของกิจกรรมจบหลักสูตรถือว่าประสบความสำเร็จมาก

เพราะเป็นกิจกรรมที่ทุกคนได้เหนื่อยด้วยกัน ได้ทำในสิ่งที่ไม่เคยทำมาก่อน

แค่เห็นภาพตัวเองหรือเพื่อนในจอคอมพิวเตอร์ก็สนุกแล้ว

มี “โมเมนต์” ที่ประทับใจมากมาย

“พี่เก้ง” บอกว่า ไม่น่าเชื่อว่าคนที่ไม่รู้เรื่องหนังมาทำหนัง และใช้ระยะเวลาที่สั้นมากในการเรียนรู้และถ่ายทำ

จะทำหนังได้ดีขนาดนี้

ยิ่งรุ่นหลังๆ เราเพิ่มอุปกรณ์การถ่ายทำ ตัดต่อ และมี “โค้ช” ซึ่งเป็น “มืออาชีพ” มาช่วยเกลาเรื่องบท และการตัดต่อ

ทุกคนเป็นศิษย์เก่า ABC

ไม่ว่าจะเป็น “ยอร์ช” ฤกษ์ชัย พวงเพชร ชลากรณ์ ปัญญาโฉม ของ “เวิร์คพอยท์” “โจ้” วิรัตน์ เฮงคงดี ของ “โต๊ะกลม”

โจอี้ บอย แจ็ค แบล็กแจ็ค “อู๋” วีรยุทธ์ ล้อทองวานิชย์ และ “อาจารย์บอย” มานินท์ เจริญลาภ คณบดีคณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีปทุม

ทันทีที่มี “โค้ช” หนังทุกเรื่องก็เข้าที่เข้าทาง

ยิ่ง “พี่เก้ง” สนุกด้วย จัดเต็มแบบ “ทำเกิน”

ดึงคุณวรรณฤดี พงษ์สิทธิศักดิ์ โปรดิวเซอร์มือหนึ่งที่ดูแลบทของ GDH ทุกเรื่องมาสอนเรื่องการเขียนบท

“เมษ ธนาธร” ผู้กำกับหนังดัง “ไอฟาย แต๊งกิ้ว เลิฟยู้” มาทำเวิร์กช็อปให้นักเรียนเล่น แล้วเขากำกับฯ ถ่ายทำและตัดต่อสดๆ ให้ดูในห้องบรรยาย

ยังไม่พอ

เราเอาหนังสั้นทั้งหมดไปฉายในโรงหนังจริงๆ

หนังสั้น ABC จึงกลายเป็น “ความมหัศจรรย์”

และเป็น “ความรู้ใหม่”

สำหรับนักเรียน นี่คือ “ความรู้” ที่สำคัญมาก

เพราะวันแรกที่แจกโจทย์ให้ทำหนังสั้น ไม่มีใครเชื่อเลยว่าจะทำได้ดีขนาดนี้

เป็น “ความรู้” ที่ฉีก “ความเชื่อ” เดิมๆ

…ไม่มีอะไรที่ทำไม่ได้

เพียงแต่เรายังไม่ได้ทำเท่านั้นเอง

สำหรับผม-โจ้ และ “พี่เก้ง” ก็ได้ความรู้แบบเดียวกัน

…ไม่มีอะไรที่ทำไม่ได้

ถ้าไม่ได้ทดลองทำ

ผมนึกย้อนเวลากลับไป ถ้า “พี่เก้ง” ไม่นึกสนุก และยึดกรอบความคิดเดิมๆ ที่เคยทำ

คงไม่มี “หนังสั้น ABC”

ล่าสุด “พี่เก้ง” เอากิจกรรมนี้ไปใช้ในบริษัท GDH ด้วย

เอาพนักงานบัญชี ธุรการ รปภ. ฯลฯ ที่ไม่เคยทำหนังมาก่อนให้มาคิดบทและทำหนังในเวลา 3 วัน 2 คืน

“สนุกมาก” พี่เก้งบอก

“ยอร์ช” ฤกษ์ชัย บอกว่าทุกครั้งที่เขาไปสอนนักศึกษาในมหาวิทยาลัย

แล้วให้เวลาทำหนังสั้นแค่ 3 วัน 2 คืน

นักศึกษาทุกคนจะโวยว่าเป็นไปไม่ได้

“ยอร์ช” จะบอกว่าเชื่อเถอะ…เป็นไปได้

“พี่เห็นมาแล้ว”

 

หนังสั้น ABC14 ครั้งนี้ ถือเป็นรุ่นสุดท้ายก่อนปิดหลักสูตร

“พี่เก้ง” จัดเต็มมาก

เขาเสนอให้ใช้ “ตากล้อง” มืออาชีพจริงๆ

ประจำทุกเมือง เมืองละ 1 คน

เพื่อให้ภาพของแต่ละเมืองเท่าเทียมกัน

“เวิร์กช็อป” ก็เพิ่ม “แจ็ค แฟนฉัน” มาร่วมแสดงให้นักเรียนดู

“หนังสั้น” ของ ABC รุ่นนี้ภาพจึงสวยมาก เหมือนหนังใหญ่จริงๆ

ก่อนจะถ่ายทำจริง “พี่เก้ง” เรียกทุกคนเข้าห้องอบรมปรับทัศนคติให้รู้ว่ากองถ่ายหนังสั้นของ ABC จะเป็นประสบการณ์ใหม่

ไม่เหมือนกับที่เคยทำมา

เพราะทุกคนเคยชินกับกองถ่ายที่เป็นระบบ บทภาพยนตร์ที่สมบูรณ์พร้อม

แต่ที่ ABC ไม่มีสิ่งนี้เลย

มีแต่ความไร้ระบบ ความไม่รู้ บทก็เปลี่ยนได้ตลอดเวลา

นักแสดงแต่ละคนก็ไม่มีประสบการณ์

หนังฉากหนึ่งจะต้องเปลี่ยนมุมกล้องหลายมุม

นักแสดงจะต้องพูดเหมือนๆ กัน

แต่ที่นี่พูด 3 ครั้งไม่เหมือนกัน

หรือแค่ขึ้นรถจากที่หนึ่งไปที่หนึ่ง ตอนจบก็เปลี่ยนไป

แต่ที่ช่างภาพมืออาชีพทุกคนตื่นตะลึงก็คือ การหาโลเกชั่นการถ่ายทำ

เมื่อคนเรียนเป็นนักธุรกิจหรือทายาทธุรกิจ รู้จักคนเยอะ

การหาโลเกชั่นจึงเป็นเรื่องง่าย

แค่คืนเดียว บางเมืองหาโรงพยาบาลได้ถึง 3 แห่งเพื่อเลือกว่าจะถ่ายที่ไหนดี

หรือปิดผับเพื่อถ่ายทำ

บางเมืองเปลี่ยนฉากปาร์ตี้ในบ้าน เป็นปาร์ตี้บน “เรือยอชต์” เพราะเพื่อนให้ยืม

ในห้องไลน์ของช่างภาพ มีคนหนึ่งส่งคฤหาสน์ขนาดใหญ่เข้ามาพร้อมเสียงรำพึงเบาๆ

“ทำไมโลเกชั่นแบบนี้พวกเราหาไม่ได้”

“เราหากัน 3 เดือน เขาหาแค่คืนเดียว”

หลังปิดกลอง ผมนั่งคุยกับช่างภาพ ถามว่าเป็นอย่างไรบ้าง

“ผมเรียกสิ่งที่เกิดขึ้นวันนี้ว่าประสบการณ์ชีวิตครับ” คนหนึ่งบอก

เพราะทุกอย่างผิดจากกรอบที่เขาเคยถ่ายภาพมาทั้งชีวิต

เจออีกคนหนึ่ง ผมถามว่าได้บทเรียนอะไรบ้างจากงานนี้

เขาหัวเราะ

“ต่อไปเวลารับงาน ให้ถามละเอียดๆ”

อีกคนหนึ่งเดินเข้ามา เพื่อนถามว่าแดดร้อนเหรอ เพราะหน้าแดงก่ำ

“เปล่า กองกูกินไวน์ตั้งแต่ 4 โมงเย็น”

 

วันฉายหนัง นักเรียนทุกคนมีความสุขมากที่เห็นตัวเองและเพื่อนๆ บนจอ

ไม่มีใครเชื่อว่าจะทำหนังสั้นสำเร็จ

อะไรที่คิดว่า “เป็นไปไม่ได้”

ทุกคน “ทำได้”

“ความเชื่อ” นี้จะติดอยู่กับเขาตลอดไป

เช่นเดียวกับผมกับ “โจ้”

และ “พี่เก้ง” •

 

ฟาสต์ฟู้ดธุรกิจ | หนุ่มเมืองจันท์

www.facebook.com/boycitychanFC

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022