คอลัมน์ประจำ

หนังสือเรียนสำหรับเด็ก (๑๖๘)

ฟ้า พูลวรลักษณ์
ที่มามติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 17 - 23 มีนาคม 2566
ผู้เขียนฟ้า พูลวรลักษณ์
เผยแพร่

บทความพิเศษ | ฟ้า พูลวรลักษณ์

 

หนังสือเรียนสำหรับเด็ก (๑๖๘)

 

๑

ช่วงนี้มีปรากฏการณ์หนึ่งที่น่าสนใจ คือเรื่องราวของคุณจตุพร พรหมพันธุ์ เขาที่เคยเป็นผู้นำเสื้อแดง วันนี้กลับกลายมาเป็นศิลปินเดี่ยว

จากซ้าย เขาจึงกลายเป็นขวา

กำลังกลายเป็นแรมโบ้ติดเทอร์โบ ไปแบบไม่ได้ตั้งใจ

เขาอาจปฏิเสธว่า เขาไม่มีทางรับใช้เผด็จการหรอก เป็นไปได้ไง เขาอยู่ฝ่ายประชาธิปไตยมาตลอดชีวิต เขาชิงชังเผด็จการ ระดับเข้าถึงขั้วหัวใจ

แต่ศิลปินเดี่ยว เป็นเหมือนตัวละครในละครกรีก มันสามารถกลายเป็นโศกนาฏกรรม และไม่อาจปฏิเสธชะตากรรม ที่ค่อยๆ ลวงล่อตัวเขาให้เดินไปข้างหน้าทีละก้าว ถลำลึกลงไป จนท้ายที่สุด กว่าจะรู้สึกตัวอีกที เขากลายเป็นผู้ช่วยเผด็จการระดับสุดยอด

ไม่ใช่เหตุบังเอิญเลย ที่ Dark Vader ยามถอดหน้ากากออกมา พบว่าคือ Skywalker ตัวพ่อนั่นเอง

อาการขับเคลื่อนแบบไม่รู้ตัวนี้ ที่น่าพิศวง และสะเทือนใจ มองเห็นต่อหน้า และแม้ต่อให้เขารู้สึกตัว ก็หลีกเลี่ยงไม่ได้ ด้วยเพราะอารมณ์แห่งความเป็นศิลปินเดี่ยว มันลึกล้ำกว่า

มันผิดตรงไหน ที่เขาจะพูดความจริง

จากความรู้สึกจริง

คนพูดไม่ผิดเลย แต่คนถามผิด

สังเกตให้ดี คนถามเขา มีจุดประสงค์ มีเจตนา รายการที่เขาออก เป็นรายการของฝ่ายขวา กำลังพยายามสร้างข่าว กำลังกระพือข่าว ด้วยเจตนาแอบแฝง

นักข่าวเหล่านั้น กำลังครุ่นคิดตลอดเวลา ว่าจะถามยังไงไม่ให้น่าเกลียด ไม่แสดงพิรุธจนเกินไป ว่าแท้จริง พวกเขากำลังใช้ประโยชน์ตัวเขาอย่างเต็มที่ เพื่อจะทำลายทักษิณ ชินวัตร

แต่ไม่ว่าคุณจตุพรจะคิดยังไงกับตัวเขา แต่ต้องอย่าลืมว่า ทักษิณคือพันธมิตรคนสำคัญในการต่อสู้กับเผด็จการ หากลบทักษิณออก เผด็จการก็กลับมาครองอำนาจอีกแน่นอน และอีกยาวนาน

คุณจตุพรจำเป็นต้องมีพันธมิตร ไม่อาจต่อสู้เผด็จการด้วยตัวคนเดียว แต่อารมณ์ที่บอกว่า ฉันต้องการพูดความจริง ด้วยความรู้สึกที่แท้จริง โดยไม่สนใจสิ่งอื่นใด ทั้งที่พวกเขากำลังใช้ประโยชน์จากตัวเขาเต็มที่ เท่ากับว่า เขาตกลงไปในกับดักของตัวเอง

เขาจึงเป็นตัวละครในละครโศกนาฏกรรมกรีก

เขาจะหยุดกึก วันที่เขากลายเป็น Dark Vader อย่างเต็มตัว

สังเกตว่า Skywalker หยุดกึกทันที ที่เขาสวมหน้ากาก พบว่าดวงตาของเขาแน่นิ่ง

เขากลายเป็นทาสรับใช้เผด็จการอย่างสมบูรณ์

มีสติปัญญา พลังฝีมือ เหนือกว่าแรมโบ้นับสิบเท่า

 

๒

เขาพูดความจริง แต่คลิปของเขา คำพูดของเขา จะถูกนำไปตัดทอน เลือกใช้เฉพาะบางประโยค เพื่อนำมาเป็นอาวุธของฝ่ายเผด็จการ ทำลายทักษิณ ชินวัตร

คุณทักษิณมีข้อเสียมากมาย แต่ทว่า เขาคือศัตรูหมายเลขหนึ่งที่สร้างความหวาดผวาแก่ฝ่ายเผด็จการ ทำลายความสมดุลของฝ่ายอนุรักษ์

คุณจตุพรกลับมาโด่งดังอีกครั้ง แต่สังเกตว่า เขาโด่งดังขึ้นมาเพราะอะไร เพราะเขากำลังถูกใช้ไปสะกัดขัดขวางแลนด์สไลด์ของพรรคเพื่อไทย

ที่จริงคุณจตุพรลึกซึ้ง และเก่งมาก แต่ผิดกาลเทศะ

เขาบอกเองว่า เขาเกลียดการตกลงไปในกับดักอย่างที่สุด แต่เขาก็ตกลงไปอีกครา เหมือนนี่คือดวงชะตาของเขา

เขาบอกเองว่า เขาไม่มีทางใดจะเป็นฝ่ายเผด็จการ เขาต่อสู้เพื่อประชาธิปไตยมาตลอดชีวิต แต่บัดนี้ เขากำลังทำลายประชาธิปไตย แบบถอนรากถอนโคน

แบบไม่รู้สึกตัว หรือต่อให้รู้สึกตัว ก็ห้ามใจตัวเองไม่ได้ ด้วยเพราะนี้คือพลังแห่งความเป็นศิลปินเดี่ยว มันท่วมท้นตัวเขา เขาห้ามใจตัวเองไม่ได้

เขาจะสรุปกับตัวเองที่ว่า เขาผิดตรงไหน เขาพูดความจริง ด้วยความรู้สึกที่แท้จริง

มันไม่ผิดเลย แต่ผิดที่เขาเป็นนักการเมืองมาตลอดชีวิต การจะอยู่ๆ เปลี่ยนมาเป็นศิลปินเดี่ยว ทำไม่ได้ แต่ทำไมเขาไม่หยุด เพราะชีวิตท้ายสุดก็เหนือกว่าการเมือง

ความเป็นชีวิต ได้ครอบงำตัวเขาจนหมด

เขาดิ้นรน เพราะเขามีชีวิต

เขาทรยศ เพราะเขามีชีวิต

 

๓

ฉันสังเกตว่า ครอบครัวจำนวนมาก หากพ่อตาย พี่น้องจะทะเลาะกันทันที เป็นความกัน บางครั้งเป็นสิบๆ คดี ปัญหาส่วนใหญ่เกิดจากการแบ่งมรดกที่ไม่เป็นธรรม เกิดจากความแค้นส่วนตัว คดีเหล่านี้ ไม่ควรตัดสินกันที่ถูกผิด เพราะแต่ละคดีมีความเป็นมากับคดีอื่น เกี่ยวพันกันเป็นลูกโซ่ ย้อนกลับไปถึงวันที่พวกเขาเป็นเด็ก ไร้เดียงสา กินข้าวหม้อเดียวกัน มีพ่อแม่คนเดียวกัน

ปัญหาพี่น้อง จึงควรคุยกันแบบพี่น้อง และยอมความกัน มองมรดกเป็นเพียงขนมที่พ่อแม่ทิ้งไว้ให้ลูกหลาน อย่าไปถือสาพ่อแม่ พวกท่านต่อให้ผิด ก็คือพ่อแม่ เป็นความผิดแบบให้อภัยได้

แต่ทันทีที่เริ่มคดีความ ความเป็นพี่น้องก็สูญไป

แต่ทางการเมือง กลับเป็นตรงกันข้าม เราจำเป็นต้องพิจารณาความถูกผิดของวันนี้ และอนาคต แต่เราต้องมองข้ามอดีต แบบคนแปลกหน้า

เราจำเป็นต้องลืมอดีต

เพื่อที่เราจะเดินหน้าได้

เราจำเป็นต้องข้ามอดีต เหตุการณ์นองเลือดเสื้อแดง การลอบยิง คดีนิรโทษกรรมสุดซอย คดีจำนำข้าว หรือทุกเรื่องราวในอดีต เพราะเรารื้อฟื้นได้ไม่หมดสิ้น ไม่รู้จบ และไม่เกิดประโยชน์ หากเราไม่มองข้าม เราก็จะไม่ไปไหน เป็นวังน้ำวน

ฝ่ายแดงไม่ให้อภัยฝ่ายเหลืองที่เรียกทหารมาทำรัฐประหาร

ฝ่ายเหลืองไม่ให้อภัยคดีจำนำข้าว หรืออีกหลายคดีที่คุณทักษิณ-ยิ่งลักษณ์หลบหนี

แต่หากนี่เป็นคดีพี่น้อง เราไม่ควรข้ามอดีต วันเวลาที่เราเป็นเด็กน้อย กอดกัน วิ่งเล่นไปด้วยกัน ด้วยดวงใจบริสุทธิ์ เพราะทันทีที่มองข้ามมัน มนุษย์จะกลายเป็นสิ่งผิดที่สุด ชั่วร้าย ไร้รากเหง้า เพราะมรดกทั้งมวลที่พวกคุณกำลังแย่งชิงกันอยู่นี้ ไม่ได้เป็นของพวกคุณเลย

ทางการเมือง เราต้องข้ามความถูกผิดของวันวาน ต้องอย่าคิดเรื่องศีลธรรม

แต่พี่น้อง เรากลับต้องยึดมันเป็นพื้นฐาน ต้องยอมรับว่าวิบากกรรมเป็นเยื่อใยที่ยาวเรียวยิ่งนัก

ความแตกต่างนี้ น่าพิศวงยิ่งนัก

 

๔

จะว่าคุณทักษิณไม่เก่ง ก็ไม่ได้ ขนาดพรรคของเขาโดนยุบ โดนรัฐประหารครั้งแล้วก็ครั้งเล่า แต่ทุกการเลือกตั้ง พรรคของเขาก็ยังเป็นเต็งหนึ่งไม่เคยเสื่อมคลาย ปรากฏการณ์นี้ทำไม่ได้ง่ายๆ แสดงว่าเขาแข็งแกร่ง ลึกล้ำจริง

แต่ความผิดพลาดของเขา มันก็มองเห็นง่าย ขนาดคนที่มีความรู้ทางการเมืองเล็กน้อย ก็มองออก แต่ทำไมเขาจึงพลาดได้ คำตอบคือ โดยก้นบึง เขาเป็นอีกตัวละครหนึ่งในโศกนาฏกรรมกรีก

เขาห้ามตัวเองไม่ได้ มันเป็นตัวตนของเขา และไม่มีใครห้ามได้ เขาฉลาดเกินกว่าใครจะมาเตือนเขา และเขาไม่ยอมเชื่อฟังใคร พรรคของเขาจึงรุ่งเพราะตัวเขา และจะดับก็เพราะตัวเขาอีกเช่นกัน

เขาคัน เขาดิ้นรน เพราะเขาเป็นชีวิต

ยิ่งใกล้เลือกตั้ง เขายิ่งดิ้นรนหนัก

 

๕

ถึงอย่างไร ฉันก็รัก ครูบาบุญชุ่ม ญาณสังวโร ตรงการปิดวาจา ท่านสามารถนั่งกรรมฐานได้นานถึง ๓ ปี ๓ เดือน ด้วยการปิดวาจา สิ่งเรียบง่ายนี้ ฉันรัก และนับถือ

นักการเมืองสองคนนี้ คือคุณทักษิณ ชินวัตร และคุณจตุพร พรหมพันธุ์ น่าจะเลียนแบบครูบาบุญชุ่มบ้าง ด้วยการปิดวาจาสักหกเดือน พ้นกำหนดแล้ว ภาพที่ออกมาจะแตกต่าง มีอะไรค่อยมาว่ากัน วันนี้พูดเร็วไปหกเดือน และหกเดือนนี้ อาจตัดสินชะตากรรมใหญ่หลวงทางการเมือง

คุณจตุพรรักประชาธิปไตยเป็นอันมาก รักมาตลอดชีวิต น่าจะอดใจสักหกเดือน รอจนการเลือกตั้งเสร็จสิ้น การตั้งรัฐบาลใหม่สำเร็จ แล้วค่อยดูว่า เหตุการณ์จะดำเนินต่อไปอย่างไร หากวันนั้น พรรคเพื่อไทยร่วมมือกับเผด็จการ ค่อยออกมาโจมตีแบบไม่ต้องยั้ง ก็จะชอบธรรมกว่า อย่าให้ฝ่ายตรงข้ามใช้ประโยชน์จากตัวคุณเลย เช่นเดียวกัน คุณทักษิณ ชินวัตร ควรปิดวาจา อย่าให้ตัวเองกลายมาเป็นประโยชน์ของฝ่ายตรงข้าม ที่เคยใช้แผนการนี้มาอย่างได้ผล

ครั้งแล้วก็ครั้งเล่า จนฉันก็หยั่งไม่ได้ ว่าอาจจะใช้ประโยชน์ตัวคุณทักษิณได้อย่างเป็นนิรันดร หากคนเราปิดวาจาเสียแล้ว ข้อดีของมันคือ คนอื่นก็ไม่อาจใช้ประโยชน์อันใดจากตัวคุณได้

ซูเปอร์ฮีโร่โทนี่ ไม่มีความจำเป็น

ทักษิณผู้ปิดวาจา คือสิ่งที่เรายังไม่เคยเห็น