ธนาคารใหญ่ | มุมมองกับแนวทาง : วิรัตน์ แสงทองคำ

วิรัตน์ แสงทองคำviratts.wordpress.com

ธนาคารใหญ่ : มุมมองกับแนวทาง

 

ความเป็นไป และบทวิเคราะห์ บรรดาธนาคารใหญ่ เป็นบทเรียนและมุมมองควรใส่ใจ

มุมมองที่ว่าเข้ากับช่วงเวลาหัวเลี้ยวหัวต่อ มาจากรายงานผลประกอบการไตรมาส 3 ปีนี้ (สิ้นสุด 30 กันยายน2565) เพิ่งนำเสนอต่อตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ดูรวมๆ ไปทางเดียวกัน

“เศรษฐกิจไทยได้ฟื้นตัวอย่างต่อเนื่องในไตรมาส 3/2565 จากการท่องเที่ยวและการบริโภคภาคเอกชน…” ทั้งธนาคารกสิกรไทย เอสซีบีเอ็กซ์ (บริษัทแม่ธนาคารไทยพาณิชย์) และธนาคารกรุงเทพ มีบทวิเคราะห์ในทำนองเดียวกัน

“การบริโภค ภาคเอกชนเป็นตัวขับเคลื่อนเศรษฐกิจที่แข็งแกร่ง โดยได้รับการสนับสนุนมาจากรายได้ที่เพิ่มขึ้นจากการท่องเที่ยว และการเกษตร และความต้องการที่เพิ่มขึ้นจากอุปสงค์ที่ค้างจากช่วงก่อน” โดยเอสซีบีเอ็กซ์ตั้งใจขยายความเพิ่มเติม

ทั้งสามธนาคารโฟกัสการท่องเที่ยวเป็นพิเศษ มีรายละเอียดและมุมมองเสริมกัน

“จากการผ่อนคลายมาตรการจำกัดการเดินทางเข้าออกของไทยและประเทศต่างๆ ทำให้จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติเพิ่มขึ้น โดยล่าสุดอยู่ที่ประมาณ 1.2 ล้านคนต่อเดือน…” ธนาคารกรุงเทพให้ข้อมูลไว้

ขณะเอสซีบีเอ็กซ์มองโลกในแง่ดีไปข้างหน้า “คาดว่าจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางมาไทยจะเพิ่มเป็นมากกว่า 10 ล้านคนในปี 2565”

ขณะธนาคารกสิกรไทยสะท้อนอีกด้าน ด้วยความกังวล “ความขัดแย้งระหว่างรัสเซียและยูเครนซึ่งเพิ่มแรงกดดันต่อเศรษฐกิจของสหภาพยุโรป รวมถึงสัญญาณอ่อนแอของเศรษฐกิจจีน มีผลกระทบต่อจังหวะการฟื้นตัวของนักท่องเทียวจีนซึ่งเป็นกลุ่มสําคัญของตลาดท่องเที่ยวไทย”

 

ขณะเดียวกันในระยะสั้นๆ ข้างหน้า ทั้งสามธนาคารมีมุมมองความเป็นไปอย่างระแวดระวัง แม้ดูเหมือนเอสซีบีเอ็กซ์จะมีแง่มุมเชิงบวกกว่าธนาคารอื่นๆ โดยอ้างอิงหน่วยงานวิจัยของในเครือข่าย-ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและธุรกิจ (Economic Intelligence Center: EIC) ที่ว่า “…ในเดือนกรกฎาคม EIC ปรับเพิ่มประมาณการเศรษฐกิจไทยปี 2565 เป็นร้อยละ 3.0 จากเดิมที่ร้อยละ 2.9”

อีกด้านก็ว่ามี… “ความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นจากการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกท่ามกลางความตึงเครียดทางการเมืองระหว่างประเทศ จะส่งผลกระทบต่อการส่งออกและการลงทุน ซึ่งเริ่มเห็นสัญญาณการชะลอตัวแล้ว ภาคครัวเรือนและภาคธุรกิจยังต้องเผชิญกับความเสี่ยง ด้านลบเนื่องจากมีการใช้จ่ายมากกว่ารายได้ ในขณะที่การกู้ยืมมีต้นทุนทางการเงินที่สูงขึ้น”

ส่วนธนาคารกสิกรไทยใช้คำว่า “อัตราการเจริญเติบโตเศรษฐกิจไทย ยังคงเผชิญกับแนวโน้มการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลก” เช่นเดียวกับธนาคารกรุงเทพอ้างอิง “ผลกระทบต่อการขยายตัวของเศรษฐกิจและการค้าโลก ทำให้อัตราการขยายตัวของภาคการส่งออกไทยในช่วงเดือนกรกฎาคม-สิงหาคม 2565 ขยายตัวร้อยละ 6 ปรับตัวลดลงจากไตรมาสก่อนหน้าที่ขยายตัวร้อยละ 11”

 

มีปัจจัยสำคัญซึ่งธนาคารทั้งหลายมองไปในทำนองเดียวกันเช่นกัน ธนาคารกรุงเทพมองกว้างๆ ว่า มาจาก “การขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายของธนาคารกลางหลายประเทศ เพื่อดูแลเงินเฟ้อซึ่งยังคงอยู่ในระดับสูง”

ธนาคารกสิกรไทยเน้นบทบาทธนาคารกลางของระบบเศรษฐกิจใหญ่ ที่ว่า “…นำโดยธนาคารกลางสหรัฐ” ส่วนเอสซีบีเอ็กซ์ระบุอย่างเจาะจงถึงบทบาทธนาคารแห่งประเทศไทย “ได้ปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยสองครั้งในไตรมาสนี้ ซึ่งทำให้อัตราดอกเบี้ยนโยบายปรับเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 0.5 เป็นร้อยละ 1.0 ”

ว่าไปแล้วมุมมองและบทวิเคราะห์ภาพใหญ่นั้น ด้านหนึ่งมีความสัมพันธ์กับผลประกอบการธนาคารทั้งสามด้วย อย่างที่ว่าอย่างที่อ้างอิงไว้ “เศรษฐกิจไทยฟื้นตัวตัวอย่างต่อเนื่องในไตรมาส 3 ปี 2565” กำลังก้าวเข้าสู่ยุคหลังวิกฤตการณ์ COVID-19 แล้วมาเผชิญปัญหาใหม่ๆ ในระดับโลกทันที อีกด้านหนึ่งในท่ามกลางช่วงเวลาดังกล่าว อยู่ในจังหวะธนาคารใหญ่ทั้งสามดำเนินแผนการปรับตัว ปรับยุทธศาสตร์จากภายในเองด้วย

ดังนั้น ในบางมิติสะท้อนประสบการณ์อันเชี่ยวกรำ สะท้อนบทเรียนทางธุรกิจ ว่าด้วยบรรดาธนาคารผู้นำในระบบ มีความเชื่อมโยงในหลายๆ มิติของสังคมไทย ซึ่งได้ผ่านช่วงเวลาท้าทายมาหลายต่อหลายครั้ง พิจารณาอย่างกว้างๆ ดูเป็นแบบฉบับที่แตกต่างกันไป หากเจาะลึกไปอีก จะมองเห็นแนวทางเชิงรุก มุ่งสู่ระดับภูมิภาคอย่างจริงจังมากขึ้น แตกต่างไปจากอดีต

 

ธนาคารกสิกรไทยเพิ่งเปลี่ยนผู้บริหารจากรากเหง้าและร่องรอยระบบธนาคารครอบครัวอยู่มายาวนานตั้งแต่ธนาคาร สู่มืออาชีพ ยังคงแสดงบทบาทผู้นำในการปรับตัวทางธุรกิจเช่นที่เป็นมา การนำเสนอผลประกอบการ 9 เดือน (สิ้นสุด 30 กันยายน 2565) ด้วยมีผลกำไรสุทธิเพิ่มขึ้นจากงวดเดียวกันของปีก่อนมากถึง 15.73% ว่าไปแล้ว เป็นไปอย่างต่อเนื่อง ในฐานะธนาคารมีกำไรสูงสุดในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา อ้างอิงบทบาทธนาคารใหญ่ให้ความสำคัญกับรายย่อยพอสมควร “เป็นไปตามการเติบโตของเงินให้สินเชื่อใหม่ในกลุ่มลูกค้าบุคคล และกลุ่มลูกค้าธุรกิจเอสเอ็มอีโดยเน้นการนำเสนอผลิตภัณฑ์สินเชื่อผ่านช่องทางดิจิทัลเพิ่มขึ้น” ตามที่รายงานไว้ ขณะวางบทบาทอย่างจริงจังกว้างขึ้น “เดินหน้าเชิงกลยุทธ์ด้วยการใช้เทคโนโลยี และกระบวนการใหม่ๆ รวมทั้งการผนึกกำลังกับพันธมิตรทางธุรกิจ และการเป็นธนาคารยุคใหม่แห่งภูมิภาค AEC+3” รายงานที่อ้างไว้ข้างต้นเน้นไว้อย่างนั้นด้วย

ส่วนธนาคารกรุงเทพ อดีตผู้นำธนาคารอาเชียน ซึ่งพยายามฟื้นบทบาท แม้ว่าผลกำไรจะดูต่ำทั้งจำนวนและอัตราการเติบโต เมื่อเปรียบเทียบกับธนาคารใหญ่อีกสองแห่ง แต่ให้ภาพความแข็งแกร่ง และมีบุคลิกที่แตกต่าง “สาเหตุหลักมาจากรายได้ดอกเบี้ยสุทธิเพิ่มขึ้นร้อยละ 18.7 จากการเพิ่มขึ้นของปริมาณเงินให้สินเชื่อตามการขยายตัวของเศรษฐกิจ…ณ สิ้นเดือนกันยายน 2565 ธนาคารมีเงินให้สินเชื่อจำนวน 2,796,849 ล้านบาท เพิ่มขึ้นร้อยละ 8.1 จากสิ้นปี 2564 โดยส่วนใหญ่เพิ่มขึ้นจากสินเชื่อลูกค้าธุรกิจรายใหญ่และสินเชื่อกิจการต่างประเทศ” ข้อมูลข้างต้นย่อมมีความเชื่อมโยงกับเครือข่ายธนาคารอย่างเป็นรากฐานในภูมิภาคอาเชียน และจีนแผ่นดินใหญ่

อีกรายคือเอสซีบีเอ็กซ์ (SCBX) อยู่ในหัวเลี้ยวหัวต่อที่สำคัญครั้งหนึ่งของธนาคารเก่าแก่ของไทย รายงานกำไรสุทธิเพิ่มขึ้นมากถึง 16.9% ถือว่าไม่น้อยเลย กับช่วงเวลาปรับเปลี่ยนองค์กรครั้งใหญ่ ซึ่งต้องใช้เวลาปรับตัวพอสมควร ทั้งนี้ เพิ่งผ่านกระบวนการสำคัญๆ ไปไม่นานมานี้

อย่างที่เอสซีบีเอ็กซ์เรียกว่า “การเดินทางเพื่อก้าวสู่การเป็นบริษัทเทคโนโลยีได้เริ่มต้นแล้ว” โดยมีเนื้อหาในรายงานข้างต้นว่าไว้ “บริษัทได้บรรลุความคืบหน้าที่สำคัญเพื่อก้าวสู่การเป็นบริษัทเทคโนโลยีทางการเงินชั้นนำในระดับภูมิภาคในเดือนกันยายน 2565 ธนาคารแห่งประเทศไทยได้เห็นชอบให้ธนาคารไทยพาณิชย์จ่ายเงินปันผลจากกำไรสะสมจำนวน 61,000 ล้านบาทให้แก่ผู้ถือหุ้นของธนาคาร โดยที่ SCBX ได้นำเงินนี้ไปใช้ตามแผนการปรับโครงสร้างธุรกิจ ด้วยการซื้อหุ้นบริษัทลูกจากธนาคาร…”

การเฝ้ามองธนาคารใหญ่ไทยเวลานี้ จึงดูจริงจังและมีความตื่นเต้นกว่าที่ผ่านๆ มา •

 

ข้อมูลจำเพาะ : กำไรสุทธิ

(ล้านบาท)

ปี 2561 2562 2563 2564 2565 /3

ธนาคารกสิกรไทย

38,459.12 38,726.74 29,487.12 38,052.72 32,579

ธนาคารไทยพาณิชย์*(ปี2565 -เอสซีบีเอ็กซ์)

40,067.56 40,436.35 27,217.60 35,394.78 20,095

ธนาคารกรุงเทพ

35,329.97 35,816.09 17,180.58 26,507.04 21,736

ที่มา ข้อสนเทศตลาดหลักทรัพย์ฯ และรายงานประจำปี

หมายเหตุ รายงานปี 2565 เพียง 3 ไตรมาส

 

วิรัตน์ แสงทองคำ | https://viratts.com