วางบิล/เรืองชัย ทรัพย์นิรันดร์   

เริ่มโครงการ ‘แบ่งปันความรู้’

โครงการ “แบ่งปันความรู้ เชิดชูศาสนา พัฒนาแหล่งน้ำลำคลอง” เริ่มอย่างเป็นทางการเพื่อให้ท่านผู้อ่านตลอดจนผู้ที่มาร่วมงานแสดงความยินดีวันขึ้นรอบปีของหนังสือพิมพ์มติชน หนังสือพิมพ์ข่าวสด และหนังสือพิมพ์ประชาชาติธุรกิจ ร่วมกันสร้างประโยชน์ให้สังคม

แนวคิดดังกล่าว บริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) โดยนายขรรค์ชัย บุนปาน ประธานบริษัท ร่วมกับมูลนิธิ ดร.โกวิท วรพิพัฒน์ และมูลนิธิบรรจง พงศ์ศาสตร์ กับทุกหน่วยงานในบริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) ดำเนินการนับแต่คลองแสนแสบ ด้วยพระบารมีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินคลองแสนแสบ ซึ่งคณะรัฐมนตรี มีนายบรรหาร ศิลปอาชา เป็นนายกรัฐมนตรี กำหนดให้วันที่ 20 กันยายน เป็นวันพัฒนาแม่น้ำลำคลอง

โครงการ “แบ่งปันความรู้” เป็นภารกิจที่จะทำให้สังคมเป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ ถ่ายทอดจากกลุ่มหนึ่งสู่กลุ่มหนึ่ง ด้วยการส่งเสริมการอ่าน

อาทิ การจัดหาเงิน จัดหาหนังสือ อุปกรณ์สื่อการเรียนการสอนมอบให้โรงเรียนและผู้ด้อยโอกาส

 

ปี2546 โครงการ “มติชน 25 ปี ระดมทุนซื้อหนังสือให้โรงเรียน 250 โรงเรียน” และโรงเรียนที่ถูกเผาใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้อีก 20 โรงเรียน กับห้องสมุดหลายหน่วยงาน อาทิ เรือนจำและทัณฑสถานของกรมราชทัณฑ์ ห้องสมุดพระปริยัติธรรมของวัด 57 วัด และมอบเงินให้อีกแห่งละ 1 หมื่นบาท จัดซื้อหนังสืออักษรเบรลล์ให้ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียน สำหรับคนตาบอด 66 ศูนย์ จำนวน 1 แสนบาท พร้อมหนังสืออีกจำนวนหนึ่ง โครงการนี้ใช้งบประมาณ 17 ล้านบาท ให้นักเรียนประมาณ 1 แสนคนได้รับประโยชน์

9 มกราคม 2548 โครงการ “ห้องสมุดพร้อมปัญญา” รับบริจาคเงินซื้อหนังสือใหม่เข้าห้องสมุดในเรือนจำและทัณฑสถานของกรมราชทัณฑ์ 103 แห่งทั่วประเทศ

“ห้องสมุดพร้อมปัญญา” เป็นห้องสมุดในโครงการ “ปรับปรุงห้องสมุดเรือนจำ ทัณฑสถาน เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี” ซึ่งกรมราชทัณฑ์จัดทำเป็นโครงการเฉลิมพระเกียรติในโอกาสที่พระองค์ทรงเจริญพระชนมายุ 48 พรรษา ในปี 2546

กรมราชทัณฑ์ตั้งเป้าพัฒนาห้องสมุดเรือนจำทัณฑสถานทั่วประเทศให้เป็นศูนย์การเรียนรู้ที่เพียบพร้อมให้ผู้ต้องขังซึ่งเป็นผู้ด้อยโอกาสได้ศึกษาค้นคว้าหาความรู้เพื่อพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง

ครั้นเมื่อกรมราชทัณฑ์นำความกราบบังคมทูลทราบฝ่าละอองพระบาท พระองค์ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานชื่อห้องสมุดของโครงการ พร้อมความหมายว่า “ห้องสมุดพร้อมปัญญา” หมายความว่า “ถึงพร้อมด้วยปัญญา”

ทั้งนี้ ห้องสมุดได้ดำเนินการตามหลักเกณฑ์มาตรฐานของห้องสมุดเรือนจำและทัณฑสถานแล้ว กรมราชทัณฑ์ได้ทำเรื่องกราบบังคมทูลขอพระราชทานพระราชานุญาตใช้ชื่อ “พร้อมปัญญา” สำหรับห้องสมุดแต่ละแห่งเป็นรายๆ ไป

 

ปี2547 นายขรรค์ชัย บุนปาน ประธานกรรมการบริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) และคณะ มีโอกาสเข้าเฝ้าทูลละอองพระบาทสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งพระองค์ทรงมีกระแสพระราชดำรัสเรื่องห้องสมุดในเรือนจำว่า ทำอย่างไรจึงจะส่งเสริมห้องสมุดเรือนจำให้มีความเคลื่อนไหว มีชีวิตชีวา โดยนายขรรค์ชัยและคณะรู้สึกปลาบปลื้มยินดีเป็นอย่างยิ่ง น้อมนำแนวกระแสพระราชดำรัสใส่เกล้าฯ รับอาสาที่จะช่วยผลักดันให้โครงการปรับปรุงห้องสมุดเรือนจำทัณฑสถานเพื่อเฉลิมพระเกียรติฯ บรรลุสำเร็จตามเป้าหมาย

หลังจากนั้น บริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) จึงประสานงานไปยังนายนัทธี จิตสว่าง อธิบดีกรมราชทัณฑ์ แจ้งความประสงค์ที่จะอาสาช่วยเหลือเป็นตัวกลางในการระดมการรับบริจาคเงินเพื่อแสวงหาหนังสือให้กับห้องสมุด “พร้อมปัญญา” ทั้ง 103 แห่ง ซึ่งบริษัทได้ชักชวนพันธมิตร คือมูลนิธิ ดร.โกวิท วรพิพัฒน์ มูลนิธิบรรรจง พงศ์ศาสตร์ และกระทรวงศึกษาธิการให้ช่วยสนับสนุน โดยใช้เงินจำนวน 10,100,000 บาท และหนังสือกว่า 100,000 เล่ม (คิดเป็นมูลค่าประมาณ 7 แสนบาท)

สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิด “ห้องสมุดพร้อมปัญญา” ทัณฑสถานเกษตรอุตสาหกรรมเขาพริก จังหวัดนครราชสีมา เมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2548

ในวโรกาสเสด็จฯ ครั้งนี้ ทรงติดตามโครงการตามพระราชกระแส เรือนจำชั่วคราวเขาน้อย จังหวัดน่าน และทรงเปิดห้องสมุดพร้อมปัญญาเรือนจำจังหวัดน่าน (เรือนจำชั่วคราวเขาน้อย) เมื่อ 6 มกราคม 2549

 

ปี2550-2551 โครงการ “โรงเรียน I see U” มติชน 30 ปี ระดมทุน เงิน หนังสือ อุปกรณ์การเรียนการสอน ครุภัณฑ์ ช่วยเหลือโรงเรียนที่ขาดแคลนและยากไร้ เนื่องจากไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานการศึกษาของสถานรับรองมาตรฐานการศึกษาแห่งชาติ (สมศ.) เป้าหมายเบื้องต้นจำนวน 100 โรงเรียนอย่างเร่งด่วน เพื่อให้นักเรียนมีโอกาสได้เรียนรู้และพัฒนาตนเองจนสามารถผ่านการประเมินได้ ใช้งบประมาณกว่า 22 ล้านบาท เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ของโครงการช่วงปี 2550-2551

ปี 2551-2552 โครงการ “ตู้อักษรซ่อนปัญญา” มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการอ่านหนังสือแก่เยาวชน และสนับสนุนหนังสือดีมีคุณภาพแก่ห้องสมุดโรงเรียนที่ขาดแคลน

เน้นโรงเรียนเกณฑ์การศึกษาต่ำกว่ามาตรฐานที่จำเป็นต้องพัฒนาคุณภาพ ให้โรงเรียนทั่วประเทศ 200 แห่ง ใช้งบประมาณ 5 ล้านบาท

 

วันที่ 9 มกราคม 2553 หนังสือพิมพ์มติชนก้าวขึ้นสู่ปีที่ 33 มีวัตถุประสงค์จัดกิจกรรมเพื่อสาธารณะ ตอบแทนคุณแผ่นดิน ด้วยเห็นว่าเป็นภารกิจที่ทำให้สังคมไทยได้กลับมาเป็นสังคมแห่งสันติสุขร่วมกัน และสามารถใช้ชีวิตอย่างสงบร่มเย็นดังเคยเป็นมาแต่ก่อนโดยเฉพาะเมื่อสิ่งแวดล้อม แม่น้ำลำคลองมีสภาพแวดล้อมและนิเวศวิทยาที่ดีขึ้นจะส่งผลต่อการดำเนินชีวิตของประชาชน

จากโครงการ “แบ่งปันความรู้ เชิดชูศาสนา พัฒนาแหล่งน้ำลำคลอง” มีผู้ร่วมสนับสนุนก่อนและหลังวันที่ 9 มกราคม 2553 เป็นเงินทั้งสิ้น 1,725,000 บาท เพื่อ “ตอบแทนคุณแผ่นดิน”

โครงการนี้ยังมีโครงการย่อยของโครงการหลัก “แบ่งปันความรู้ เชิดชูศาสนา พัฒนาแหล่งน้ำลำคลอง” ออกไปอีก 5 โครงการ