ถ้าหนังบอกให้ชัดๆ เสียตั้งแต่ต้นเรื่องว่าทั้งหมดที่เห็นเป็นโลกลวงตา น่าจะช่วยให้ดูเข้าใจง่ายขึ้นอีกมาก

หนังเริ่มด้วยเรื่องของเด็กมัธยม 5-6 คน โดยมีฉากหลังเป็นเมืองถลุงเหล็กมุฟุเสะ โรงถลุงเหล็กขนาดยักษ์เป็นตัวละครสำคัญ ขนาดของมันใหญ่โตประหนึ่งจะข่มทั้งเมืองเอาไว้ตลอดเวลา งานด้านภาพโรงงานแห่งนี้อลังการน่าชมเชยโดยเฉพาะอย่างยิ่งในฉากสุดท้าย

แล้ววันหนึ่งโรงงานก็ระเบิด ท้องฟ้าปริร้าวเหมือนแก้วแตก มีมังกรควัน (แต่บทบรรยายว่าเป็นหมาป่า ผมดูอย่างไรก็เหมือนมังกร) หลายตัวเลื้อยไปมาบนท้องฟ้าเสมือนจะพยายามปิดรอยร้าวนั้นมิให้ขยายตัว หรือไม่ก็ทำหน้าที่ป้องกันมิให้ชาวบ้านออกจากเขตกักขัง

นั่งดูไปอีกสักพักจึงพอรู้เรื่องว่าชาวเมืองนี้ทั้งหมดถูกขังอยู่ในโลกลวงตาที่ไม่มีเวลา ไม่มีโรคภัย และไม่มีอนาคต นาฬิกาหยุดอยู่กับที่ คนแก่จะไม่ตาย คนท้องจะไม่คลอด

คนทุกคนในเมืองมุฟุเสะรวมทั้งนักเรียนต่างทำหน้าที่ของตนเองไปเรื่อยๆ ตลอดไป จะไม่มีการเติบโตอีก พวกเขาจะเป็นนักเรียนมัธยมตลอดกาล

ท้องฟ้ามักจะแตกร้าวเป็นบางครั้ง แสดงว่าโลกลวงตานี้ไม่เสถียร มังกรควัน (ก็ผู้เขียนเห็นเป็นมังกร หรือว่ามีแต่คนในเมืองที่เห็นเป็นหมาป่า) เหล่านั้นอาจจะทำหน้าที่ปิดรอยร้าวมิใช่แค่ไม่ให้คนในออกไป แต่ไม่ให้ใครมองเห็นโลกแห่งความเป็นจริงข้างนอกนั้นด้วย

เพราะว่าโลกภายนอกปกติดีอยู่ เวลาเคลื่อนที่ไปตามปกติของมัน หรือว่าบางทีพวกเขาก็ยังอยู่ดีข้างนอกนั้นด้วย!

หนังดูยากเกินไป กว่าจะพอเข้าใจก็ใกล้จบซึ่งชวนมึนหัวมากไปหน่อย

พระเอกชื่อมาซามูเนะ นางเอกชื่อมัทสึมิ มีผู้ช่วยพระเอกผู้ช่วยนางเอกคอยสร้างความสนุกสนานตามขนบหนังวัยรุ่น มาซามูเนะกับมัทสึมิออกจะไม่ชอบหน้ากันในตอนแรกๆ โดยไม่ทราบสาเหตุ

วันหนึ่งมาซามูเนะตามมัทสึมิเข้าไปในเขตร้างของโรงงานพบเด็กสาวอิทสึมิที่มัทสึมิซ่อนเอาไว้ อิทสึมิร่างเป็นสาวน้อยแต่พฤติกรรมเป็นเด็กๆ ไม่มีชาวเมืองคนไหนรู้ว่ามีเธออยู่ พระเอกมาซามูเนะเห็นเข้าก็เพิ่มความขัดเคืองต่อนางเอกมัทสึมิมากยิ่งขึ้นว่ากระทำการอันไม่สมควร กักขังหน่วงเหนี่ยวและปิดบังพวกผู้ใหญ่

อิทสึมิเป็นใคร มาจากไหน ทำไมร่างเธอเหมือนจะเติบโตได้?

นักบวชบ้าซางามิป่าวประกาศว่าเป็นเพราะโรงงานถลุงเหล็กถลุงเทพเจ้าของหมู่บ้านมุฟุเสะไปพร้อมกันจนร่อยหรอ พวกเราจึงถูกสาปให้อยู่ในโลกลวงตานี้ ที่ทุกคนต้องทำคืออย่าทำอะไรให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ขอให้ชาวบ้านทุกๆ คนทำหน้าที่ของตัวเองไปทุกวันๆ ก็พอ อย่าพยายามแก้ไขอะไร แต่เราต้องหาเครื่องสังเวยเป็นหญิงสาวแรกรุ่น

ก็พอทายได้ว่าอิทสึมิคือเครื่องสังเวย

ในบทบรรยายภาษาอังกฤษเรียกโลกแห่งความเป็นจริงว่า reality และเรียกโลกลวงตาว่า illusion ชวนให้มีอะไรพอจะพูดถึงได้บ้างกับหนังดูยากเรื่องนี้ จากตรงนี้ไปเปิดเผยเป็นนัยๆ ถึงตอนจบของเรื่องนะครับ

ใครอยากดูเองก็ดูได้อยู่เพราะตอนกลางๆ เรื่องมึนมากกับยังมีอะไรให้ดูอีกเยอะ

ที่น่ากลัวที่สุดของคนเป็นพ่อแม่คือทำลูกหาย เรื่องเด็กหายเป็นเรื่องเกิดขึ้นเรื่อยๆ ในทุกประเทศทั่วโลกแต่เป็นข่าวไม่มากนัก น่าจะเป็นเพราะมักคิดกันว่าเป็นเรื่องส่วนตัวมิใช่เรื่องส่วนรวม ซึ่งก็ใช่ทั้งสองส่วน

เรื่องส่วนรวมมักเป็นเรื่องเด็กหนีออกจากบ้านเพราะเหตุใดเหตุหนึ่ง หรือเกิดจากการลักพาตัวเด็กกันจริงๆ เรื่องส่วนรวมมักเป็นเพราะพ่อแม่พลั้งเผลอคลาดสายตานิดเดียวเด็กก็หายไปเสียแล้ว แต่สองส่วนก็สามารถเกิดพร้อมกันได้ด้วย กล่าวคือ พ่อแม่พลั้งเผลอแล้วเด็กก็หายไปเลยจริงๆ มิใช่หลงทางธรรมดา

เวลาดูหนังเด็กหายจะรันทดมากเสมอ คนใจไม่แข็งนี่ห้ามดูเลย หากคิดตามไปด้วยจะสยองขวัญมาก ที่สตรีมกันอยู่ตอนนี้คือเรื่อง Expats นิโคล คิดแมน รับบทแม่ที่เลินเล่อแล้วทำลูกหาย สภาพจิตของเธอเป็นอย่างที่เขียนไว้ในตำราว่าคนเป็นแม่มักมีความหวังผิดๆ ว่าวันหนึ่งจะได้พบเด็กอีก (false hope) อีกลักษณะหนึ่งคือเห็นภาพลวงตา มองเห็นเด็กคนอื่นเป็นลูกของตัวเอง (illusion) เป็นครั้งๆ

การ์ตูนเรื่องนี้มิใช่แค่เห็นภาพลวงตา แต่สร้างโลกลวงตาขึ้นมาทั้งใบแล้วขังตัวเองกับลูกที่หายเอาไว้ตลอดกาล

สภาพจิตอีกแบบหนึ่งของแม่ที่ทำลูกหายคือโทษตัวเอง การ์ตูนเรื่องนี้ก็เช่นกันแต่หนักกว่านั้นอีก การโทษตนเองเป็นมากถึงระดับให้อภัยไม่ได้และไม่ยอมให้แก้ตัว การขังตัวเองไว้ในโลกลวงตาจึงมิใช่ขังตัวเองที่เป็นแม่ในวันที่ทำลูกหาย แต่เป็นการขังตัวเองครั้งเป็นนักเรียนมัธยมซึ่งยังมิได้เป็นแฟนกับพ่อของลูกด้วยซ้ำไป

ตัวพ่อเองก็ถูกขังในโลกลวงตาในสภาพนักเรียนมัธยมด้วยเพราะเวลาเกิดกรณีเด็กหาย มักเกิดปรากฏการณ์โทษกันไปมา ทำโทษตนเองไม่พอทำโทษคู่สมรสอีกต่างหาก จึงว่าเรื่องแบบนี้เศร้ามากเกินไปในโลกแห่งความเป็นจริง และรันทดเกินกว่าจะสร้างเป็นหนังเสมอ

หากคิดว่าหนังก็เป็นโลกลวงตา หนังการ์ตูนเรื่องนี้ก็ใช่เลย •

การ์ตูนที่รัก | นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022