เอกภาพ

พิชัย แก้ววิชิต

 

แพะ

 

แพะ สัตว์เคี้ยวเอื้องในสกุล Capra วงศ์ Bovidae เป็นสัตว์กีบคู่ขนาดกลาง สัตว์สี่เท้าที่ทนทานต่อโรคได้ดี และเป็นสายพันธุ์ที่ได้รับสิทธิพิเศษจากมนุษย์ ให้พวกมันถูกเลือกนำมาเป็นส่วนหนึ่งของการบูชายัญเมื่อครั้งอดีต

“แพะรับบาป” เป็นสำนวน ที่มากด้วยสำเนา การรับบาปของชีวิตที่เกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่า กับชีวิตผู้คนที่ต้องรับเคราะห์แทนผู้อื่น ทั้งที่ตนเองไม่ได้เป็นผู้กระทำ ความเป็นแพะไม่เข้าใครออกใคร

และความเป็นแพะก็มีหลากหลายรูปแบบ

 

เด็กหญิงแพะกับพี่สาว อยากเก็บไว้ซึ่งครอบครัวที่อบอุ่น อยากให้พ่อและแม่ใช้ชีวิตคู่อยู่ด้วยกัน เหมือนเช่นเดิม เธอไม่เข้าใจเหตุผลการตัดสินใจของพ่อและแม่ เธอถามแม่ของเธอว่า ทำไมถึงต้องแยกทางกับพ่อ แต่คำตอบที่ได้กลับเป็นเรื่องที่ไม่เหมาะสมสำหรับแพะน้อยๆ อย่างเธอ เรื่องทั้งหมดเป็นปัญหาของผู้ใหญ่ ไว้เมื่อโตขึ้นจะเข้าใจถึงสิ่งทึ่เกิดขึ้นกับครอบครัว

กับความรู้สึกที่เธอได้รับ ความปวดร้าวไม่รั้งรอแม้ในวัยเด็ก ถึงแม้ว่าตอนนี้จะไม่รู้สาเหตุของการแยกทางกันของพ่อและแม่ แต่แพะตัวน้อยอย่างเธอพอเข้าใจได้บ้างว่า คงไม่มีใครอยากให้เรื่องแบบนี้เกิดขึ้นกับครอบครัว ถ้าความรักของพ่อและแม่เคยมีอยู่จริง มันคงไม่มากพอที่จะเกิดการให้อภัยซึ่งกันและกันได้

มันเป็นฝันร้ายแม้ในยามตื่นของเธอ ของพี่สาว ของพ่อ ของแม่ กับคำว่าครอบครัวที่จะกลายเป็นความทรงจำที่ครั้งหนึ่ง เคยใช้ชีวิตอยู่ร่วมกัน เคยไปเที่ยวด้วย เคยกินด้วยกัน เคยนอนด้วยกัน เคยทะเลาะกัน เคยหัวเราะด้วยกัน เคยอยู่บ้านหลังเดียวกัน

ก่อนที่พ่อจะออกจากบ้านไป พ่อเรียกเด็กหญิงแพะและพี่สาวเข้าไปกอด พ่อพูดกับเธอว่า “อย่าดื้อกับแม่ ให้เป็นเด็กดี ตั้งใจเรียน อย่าคิดมาก แล้วพ่อจะมาหาบ่อยๆ” เด็กหญิงแพะไม่พูดอะไร มีเพียงพี่สาวที่พยักหน้าตอบรับคำของพ่อ ขณะที่น้ำตาของพี่สาวไหลอาบแก้ม

เด็กหญิงแพะและพี่สาวยืนมอง ท้ายรถเก๋งของพ่อที่ค่อยๆ เคลื่อนตัวออกจากหน้าบ้านอย่างช้าๆ

 

ผลกระทบจากสิ่งที่หลายคนไม่ได้เป็นคนทำ ยังมีอีกแพะที่ต้องทนทุกข์ทรมานอยู่บนเตียงผู้ป่วย อยู่ในโรงพยาบาลแห่งหนึ่ง

แพะนักวิ่งสาวที่อาจจะต้องสูญเสียขาจากอุบัติเหตุ คนเมาขับรถยนต์พุ่งชนท้ายรถจักรยายนต์ของเธอเข้าอย่างจัง ขณะที่เธอจอดติดไฟแดงเพื่อที่จะกลับบ้าน หลังเสร็จจากการวิ่งออกกำลังกายที่สวนสาธารณะที่เธอไปอยู่เป็นประจำ

คนเมาขับรถถูกดำเนินคดีตามกฎหมาย กับด้วยเหตุผลของคนเมาที่อ้างว่าไม่ได้ตั้งใจกับสิ่งที่เกิดขึ้น

ถึงอย่างนั้น ตราชั่งแห่งความยุติธรรมก็ยังเอียงกระเท่เร่ กับโชคชะตาของแพะนักวิ่งสาว

ก็ขอภาวนาให้เธอไม่ต้องสูญเสียขาอันเป็นที่รักและให้อาการดีขึ้นจากบาดแผลในใจในเร็ววัน

ป้าแพะกำเงินหมื่นห้า ก้าวออกจากร้านขายของชำที่อยู่ท้ายซอยด้วยความเร่งรีบ มันเป็นเงินที่แกยืมจากเจ้าของร้านที่รู้จักกันมานาน ด้วยเพราะลูกชายสุดที่รักของป้าแพะ ไปก่อเรื่องทำร้ายร่างกายเด็กวัยรุ่นน้องที่อยู่ในซอยที่ถัดไป

พ่อแม่ของเด็กวัยรุ่นที่บาดเจ็บ เรียกค่าทำขวัญเท่ากับเงินที่ป้าแพะยืมมาจากร้านขายของชำ

ไม่ใช่ครั้งแรกที่ลูกชายสุดที่รักของป้าแพะก่อเรื่องให้ป้าแพะต้องเดือดร้อน เมื่อสองเดือนก่อนหน้านี้ ก็เพิ่งไปประกันตัวออกจากโรงพักจากคดีเสพยา ล่าสุดคราวนี้ทำร้ายร่างกาย ถึงตอนนี้ป้าแพะก็ยังหวัง หวังที่จะได้เห็นลูกชายของเธอกลับเนื้อกลับตัวเป็นคนดี ลูกชายที่หยิบยืนความเจ็บปวดให้แม่ไม่ขาดสาย

มันเป็นการกระทำของลูกชาย ที่ป้าแพะต้องเป็นผู้รับบาป

ความเป็นแพะของผมก็คงมีเช่นเดียวกัน ไม่เรื่องใดก็เรื่องหนึ่ง บางครั้งก็ยากยิ่งที่จะเลี่ยงกับความเป็นแพะ แต่สิ่งที่พอที่จะทำได้ ก็คงต้องระวังและไม่หยิบยื่นความเป็นแพะให้กับใคร จากผลแห่งการกระทำที่พวกเค้าไม่ได้ก่อ

ขอบคุณมากมายครับ •

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022