แอกเนส โจว (โจว ถิง-จีนกลาง, เจ๊า ถิ่ง จีนกวางตุ้ง) นักเคลื่อนไหวทางสังคมและนักการเมืองฮ่องกง วัย 24 ปี ที่ต่อสู้เพื่อประชาธิปไตยในฮ่องกงมาเป็นเวลาหลายปี เวลานี้ต้องเผชิญกับข้อกล่าวหารุนแรงจากรัฐบาลหลายข้อหา

หนึ่งในนั้นคือข้อหา “สมคบคิดกับต่างชาติ” ที่มีโทษจำคุกสูงสุด “ตลอดชีวิต”

ทว่าในโลกประชาธิปไตย ผู้สนับสนุนกลับยกย่องให้โจวเป็น “เทพธิดาประชาธิปไตย”

และเปรียบโจวให้เป็น “มู่หลาน” ตัวจริงที่ต่อสู้เพื่อประชาธิปไตยที่แท้จริงของชาวฮ่องกง

 

โจวเป็นหนึ่งในนักเคลื่อนไหวเรียกร้องประชาธิปไตยในฮ่องกงหลายคนที่ถูกจับกุมหลังจากรัฐบาลจีนแผ่นดินใหญ่ ออก “กฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่” เมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา เพื่อกวาดล้างการชุมนุมประท้วงที่กินเวลาต่อเนื่องหลายเดือน

กฎหมายดังกล่าวกำหนดให้การแบ่งแยกดินแดน การบ่อนทำลาย การก่อการร้ายและการสมคบคิดกับต่างชาติ เป็นสิ่งผิดกฎหมายและกำหนดโทษรุนแรง

เวลานี้โจวอยู่ระหว่างการอุทธรณ์โทษจำคุก 10 เดือน ในคดีชุมนุมโดยไม่ได้รับอนุญาต ล่าสุดไม่ได้รับอนุญาตให้ประกันตัว ขณะที่คดีที่มีโทษรุนแรงอย่าง “สมคบคิดกับต่างชาติ” อยู่ระหว่างการไต่สวน

โจวมีแนวคิดเคลื่อนไหวเพื่อสังคมตั้งแต่ปี 2012 ขณะที่เธออายุได้เพียง 15 ปี ออกมาร่วมกับกลุ่ม “สกอลาริสต์” เรียกร้องให้มีการยกเลิกหลักสูตรการศึกษาใหม่ หลักสูตรที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นหลักสูตร “ล้างสมอง” จนรัฐบาลฮ่องกงยอมถอย และเป็นการได้ร่วมงานกับโจชัว หว่อง นักเคลื่อนไหวเรียกร้องประชาธิปไตยในฮ่องกงชื่อดังเป็นครั้งแรก

โจวมีส่วนร่วมในการชุมนุมเรียกร้องให้มีการปฏิรูปการเลือกตั้งในฮ่องกง การประท้วงขยายวงกว้างออกไปเป็น การประท้วงครั้งใหญ่ที่เรียกว่า “การปฏิวัติร่ม” ที่นับเป็นการประท้วงครั้งใหญ่ที่สุดครั้งหนึ่งในฮ่องกงเมื่อปี 2014

 

โจวเข้าเรียนมหาวิทยาลัยด้านรัฐศาสตร์และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศที่มหาวิทยาลัยแบปติสต์ฮ่องกงในปี 2014 โดยในระหว่างนี้โจวร่วมกับโจชัว หว่อง และนาธาน ลอว์ นักเคลื่อนไหวเพื่อประชาธิปไตยฮ่องกงอีกคน ตั้งพรรคการเมืองที่มีชื่อว่า “เดโมซิสโต” และร่วมกันหาเสียงจนนาธาน ลอว์ ได้รับเลือกตั้ง

สร้างประวัติศาสตร์เป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติฮ่องกงที่อายุน้อยที่สุด

ในปี 2018 โจวดร็อปเรียนในปีสุดท้าย และยอมสละสัญชาติอังกฤษเพื่อลงสมัครเลือกตั้งซ่อม หลังจากนาธาน ลอว์ ที่ถูกตัดสิทธิ์จากการเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติจากการประท้วงระหว่างพิธีสาบานตน

อย่างไรก็ตาม โจวเองก็ถูกคณะกรรมการการเลือกตั้งตัดสิทธิ์การลงสมัคร ฐานที่สนับสนุนแนวคิด “ปกครองตนเอง” ในเวลาต่อมาเช่นกัน

ล่าสุด โจวและผู้ร่วมก่อตั้งได้ประกาศยุบเลิกพรรค “เดโมซิสโต” ลง เมื่อวันที่ 30 มิถุนายนที่ผ่านมา ไม่กี่ชั่วโมงก่อนที่รัฐบาลจีนแผ่นดินใหญ่ผ่านร่าง “กฎหมายความมั่นคง” ฉบับใหม่ในฮ่องกง ที่ถูกวิจารณ์ว่านำมาใช้กวาดล้างนักเคลื่อนไหวเรียกร้องประชาธิปไตยในฮ่องกง

โจวผู้ที่ยังถูกควบคุมตัว เพื่อรับการไต่สวนในหลายคดี เคยระบุไว้กับบีบีซีว่า ตนต้องหวาดผวากับการถูกคุกคามจากเจ้าหน้าที่รัฐที่เคยมาล้อมบ้านของเธอเป็นเวลาทั้งวัน

“พวกเขาบุกค้นบ้านฉันเป็นเวลา 2 ชั่วโมง แม่ของฉันก็อยู่ที่นั่น ฉันกลัวมากๆ และถามกับตัวเองว่า หรือนี่จะเป็นครั้งสุดท้ายที่จะได้เห็นบ้านของฉัน?”

โจวระบุว่า ตนมักจะฝันร้ายเกี่ยวกับการถูกจับกุม จนเป็นโรคหวาดผวาเสียงกริ่ง รวมถึงเสียงเคาะประตูบ้าน

 

โจวเชี่ยวชาญภาษาจีนกวางตุ้ง ภาษาอังกฤษ รวมถึงภาษาญี่ปุ่น ที่เธอระบุว่าเรียนรู้ด้วยตนเองจากการดู “อนิเมะ” จากญี่ปุ่น

นอกจากนี้ โจวยังมีช่องยูทูบเป็นของตัวเองที่จะอัพโหลดคลิปในภาษาจีนและภาษาญี่ปุ่น ซึ่งมีผู้ติดตามมากกว่า 200,000 คนแล้ว

ภาษาญี่ปุ่นที่ยอดเยี่ยมทำให้โจวปรากฏตัวในสื่อ รวมไปถึงออกรายการทีวีของญี่ปุ่นอยู่บ่อยครั้ง จนสื่อในญี่ปุ่นให้ฉายาโจวว่า “เทพธิดาประชาธิปไตย”

ขณะที่ล่าสุดผู้สนับสนุนประชาธิปไตยในฮ่องกงยกย่องให้โจวเป็นนักรบหญิงสัญลักษณ์แนวคิดชาตินิยมของจีนอย่าง “มู่หลาน” โดยระบุว่า โจวเป็น “มู่หลานตัวจริง” ที่ต่อสู้เพื่อประชาธิปไตยของชาวฮ่องกง

อย่างไรก็ตาม โจวผู้ที่ยังคงยืนหยัดอยู่ในฮ่องกงต่อไปแม้เพื่อนร่วมอุดมการณ์หลายคนจะตัดสินใจลี้ภัยออกนอกประเทศไปแล้ว แต่เธอเองก็ยอมรับว่ายังคงมีความกลัวอยู่ในหัวใจ

“เราไม่ควรให้ความสิ้นหวัง และความกลัวมาบดบังจิตใจ เราต้องยืนหยัดต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย” โจวระบุ

แต่ “จะเอาชนะความกลัวได้อย่างไร?”

“ถ้าใครรู้หนทางช่วยมาสอนฉันที” โจวทิ้งท้าย