ขอแสดงความนับถือ

 

อภิญญา ตะวันออก แห่งอัญเจียแขฺมร์

ยังคงพาเราย้อนสู่โลกมายาในอดีตของเขมร

ว่าด้วย ‘รำโทน-เหม นารี และสิ่งที่อยู่ในปักษาสวรรค์’

เป็น “ปักษาสวรรค์” (Bird of Paradise) ภาพยนตร์เขมรเรื่องแรก ที่เป็นโปรดักชั่นต่างประเทศ (1962)

มาร์เซล กามูส์ ชาวฝรั่งเศส เป็นผู้กำกับฯ ฌักส์ วิโอต์ เป็นผู้เขียนบท

ภายใต้ชื่อ “ปักษีธารสรวง” (ปักษีทานซัว)

ถือเป็นภาพยนตร์ที่ให้หลายคำตอบในความเป็นไปของอุตสาหกรรมภาพยนตร์เขมรยุคเริ่มต้น

 

เสน่ห์สำคัญของ “ปักษีธารสรวง” ส่วนหนึ่งคือ เหม นารี-นางเอกของเรื่อง

เธอคือพลังแห่งการดึงดูดมหาศาลของภาพยนตร์เรื่องนี้

จากเรือนร่างและการเคลื่อนไหว

ทำให้ชาวเขมรในยุคนั้นกล่าวขวัญถึงอย่างไม่เคยเลือนหายในความทรงจำ

เธอเป็นบุตรีรัฐมนตรีกระทรวงเกษตร แม้ไม่มีประสบการณ์ด้านการแสดง

แต่บทบาทนักแสดงครั้งแรกนี้ทำให้เหม นารี โด่งดังในวัยเพียงน้อยนิด

และผลักดันให้เหม นารี เดินหน้าเป็นผู้กำกับฯ ในเวลาต่อมา

ภาพยนตร์เรื่องแรกของเธอมีเนื้อหาโลดโผน

เกี่ยวกับเด็กสาวในครอบครัวร่ำรวยที่ต้องพลัดหลงในป่าและเริ่มชีวิตผจญภัยนับแต่นั้น

ถือเป็นทาร์ซานฉบับเขมรที่มีสตรีรับบทนำและกำกับฯ โดยผู้หญิง นั่นคือระหว่างปี ค.ศ.1963-1964

ทำรายได้มหาศาล

 

แต่น่าประหลาด ท่ามกลางความสำเร็จ

เธอกลายเป็นปักษาสวรรค์

บินหายจากกัมพูชาไปอย่างไร้เยื่อใย

ไม่ทราบว่าเพราะเหตุใด

เธอจึงตัดสินใจทิ้งชีวิตอันรุ่งโรจน์และเพียบพร้อมทางสังคมไว้เบื้องหลัง

ชีวิตมายาของนางเอกเหม นารี ถือเป็นปริศนายิ่ง

 

ปริศนาเหมือน “การหายสาบสูญ” ในกัมพูชาตอนนี้

ของ “วันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์” นักกิจกรรมการเมือง ชาวไทยวัย 37 ปี

เดวิด กริฟฟิท ผู้อำนวยการ สำนักงานเลขาธิการ แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล

เรียกร้องทางการกัมพูชาเร่งสืบสวนว่า วันเฉลิมถูกลักพาตัวไปอยู่ที่ใด

เชื่อมโยงกับการร้องขอของทางการไทยให้จับกุมหรือไม่

“หากวันเฉลิมถูกควบคุมตัวอยู่ ทางการกัมพูชาต้องยืนยันว่า เขาอยู่ในการควบคุมของทหารหรือตำรวจ หากเขาอยู่ภายใต้การควบคุมตัวของรัฐ เราขอให้ทางการประกันว่า ได้มีการควบคุมตัวเขาในสถานที่ควบคุมตัวอย่างเป็นทางการ และอนุญาตให้เขาสามารถติดต่อทนายความอิสระ เข้าถึงบริการทางการแพทย์และติดต่อครอบครัวได้ทันที” เดวิด กริฟฟิท ระบุ

 

แอมเนสตี้ฯ ระบุว่า วันเฉลิมอยู่ระหว่างลี้ภัยในกัมพูชา

ทางการไทยได้ฟ้องคดีต่อเขาตั้งแต่ปี 2561 เป็นความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดทางคอมพิวเตอร์

เขาถูกกล่าวหาว่าโพสต์ข้อความต่อต้านรัฐบาลในเฟซบุ๊กเพจ “กูต้องได้ 100 ล้านจากทักษิณแน่ๆ”

ทั้งยังฟ้องคดีต่อเขาเนื่องจากเขาไม่มารายงานตัวตามประกาศในปี 2557 หลังการรัฐประหารในเดือนพฤษภาคมของปีนั้น

ทางการไทยได้ร้องขอมาเป็นเวลานาน ให้ประเทศเพื่อนบ้านส่งตัวนักกิจกรรมจากไทยเป็นผู้ร้ายข้ามแดน

แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ระบุว่า กังวลกับความปลอดภัยของผู้ลี้ภัยชาวไทยในประเทศเพื่อนบ้าน

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา นักกิจกรรมจากไทยและนักการเมืองฝ่ายค้านอย่างร้อยแปดคน หายตัวไปหรือถูกสังหารในลาวและเวียดนาม

 

วันนี้เป็นคิวของ “วันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์”

หลายคนคาดหวังว่าเขายังอยู่

และมีสิทธิที่จะต่อสู้กับข้อกล่าวหาตามกฎหมายโดยเปิดเผย

มีชีวิตตามความเชื่อของตนเอง

อย่างน้อยเป็นดังเศษเสี้ยวของนางเอกเหม นารี

คือแม้สาบสูญไป

แต่เป็นทางเลือกของเธอเอง–มิใช่ถูกอุ้ม!

 

---

พิเศษ! สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์, ศิลปวัฒนธรรม และเทคโนโลยีชาวบ้าน ลดราคาทันที 40% ตั้งแต่วันนี้ – 30 มิ.ย. 63 เท่านั้น! คลิกดูรายละเอียดที่นี่