ที่มา | มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 9 - 15 ธันวาคม 2559 |
---|---|
คอลัมน์ | รักคนอ่าน |
เผยแพร่ |
“พี่ไม่ใช่ประวัติศาสตร์ที่มีชีวิต พี่แค่เป็นผู้รอดชีวิต”
เรื่องเล่าซ้อนเรื่องเล่าและเลือกเล่า
เหตุการณ์ 6 ตุลา 2519 ที่เกิดขึ้น ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ นั้นทั้งกระจ่างและคลุมเครือในเวลาเดียวกัน
มันส่งแรงกระเพื่อมและระงับการขยายความไปพร้อมๆ กัน
เป็นหลุมดำอันมืดมิดขึ้นอยู่กับคนขยายความ
บ้างเงียบงัน
บ้างค้นหา
บ้างเข้าข้าง
บ้างปิดการรับรู้โดยสิ้นเชิง
กับเรื่องราวของผู้กำกับฯ หญิง ที่ตั้งใจสัมภาษณ์เพื่อเก็บข้อมูลนักเขียนหญิงผู้มีส่วนร่วมในเหตุการณ์ความรุนแรง
นี่คือเส้นเรื่องหลักหนึ่งเรื่อง
แต่ยังแตกฉานซ่านเซ็น โยงใยไปถึงหญิงสาวผู้ปรากฏตัวในหลากสถานะ เด็กชงกาแฟ หญิงทำความสะอาด แม่ชี ฟองสบู่เจือสีรุ้งวาววับ นักแสดงหนุ่มและอดีตคู่รัก โรงงานยาสูบ บุหรี่ที่ถูกจุด บทเพลงดวงจันทร์ของหลวงวิจิตรวาทการ บทสนทนากล่าวซ้ำทั้งในแบบซื่อตรงและผ่านปากผู้อื่น ชีวิตจริงกับการเลือกเฟรมจับภาพ การมีชีวิตของเห็ดรา และพลังจิตเคลื่อนย้ายของ
มันทำให้เรารู้ว่า ความทรงจำของมนุษย์นั้นเป็นหลักฐานที่ไร้ความน่าเชื่อถือและเปี่ยมอารมณ์ เราดัดแปลง เราคาดคะเน เราเห็นสิ่งที่เราเห็นจากความเชื่อของเราเท่านั้น
เรื่องเล่านั้นจริงเท่าที่เราเชื่อ
ไม่เกี่ยวกับข้อมูล
ไม่เกี่ยวกับข้อเท็จจริง
เราจะลำเลียงมันสู่สมองก็ต่อเมื่อมันมาในรูปแบบที่เราเข้าใจเท่านั้น
มีหลากหลายหนทางและทิศทางที่เราจะเข้าใจในภาพยนตร์เรื่องนี้
และอาจจะไม่เข้าใจอะไรเลยก็ได้
ไม่มีผิด
ไม่มีคู่มือประกอบการชม
เราทั้งรับรู้และไม่รู้ในเวลาเดียวกัน
ใกล้เคียงกับเรื่องบางเรื่องที่แม้เกิดขึ้นจริงในประวัติศาสตร์อันใกล้ เรารับรู้มันเพียงส่วนเดียว
ส่วนที่สมองเรายอมให้จดจำ
ฉันภูมิใจกับอาชีพของฉันมาตลอด ว่าเป็นผู้ถ่ายทอดส่วนเสี้ยวของข้อมูลบางอย่างที่ถูกย่อยและควบแน่น กลั่นออกมาเป็นบุคลิกของตัวละคร เป็นตัวแทนของใครบางคน มีความหมายบางอย่างซ้อนในบทสนทนาที่สื่อสารออกมา
แต่สำหรับภาพยนตร์เรื่องนี้ ที่ผู้กำกับฯ ไม่บอกอะไรฉันมากไปกว่าชื่อของตัวละคร แต่ด้วยพลังของมัน ฉันรู้สึกถูกข่มจนอ่อนด้อย เหลือตัวจ้อยจิ๋ว เป็นผู้ไร้ซึ่งพลังจะบอกเล่าเรื่องเหตุการณ์ใดๆ ในจักรวาล
เป็นเพียงนกแก้วนกขุนทองที่พูดปาวๆ โดยไร้ซึ่งความลึกใดๆ
ตัวละครของฉันมองออกไปยังพื้นที่ว่างเปล่าที่บรรจุเรื่องราวประวัติศาสตร์ น้ำตาและเลือดเนื้อที่รดหลั่งลงบนต้นข้าวกล้าเหล่านั้น
ว่างเปล่า
ว่างเปล่า
ไม่อาจสั่นสะเทือนวงโคจรใดในจักรวาล