วัคซีนโควิด: รัสเซียเผย ‘สปุตนิค วี’ ได้ผล 92% แต่ 3 หมออาสาลองยา “ติดเชื้อ”

การทดลองวัคซีนโควิด-19 ทั่วโลก ในขณะนี้ บรรดาผู้ผลิตต่างเปิดเผยความสำเร็จด้วยประสิทธิผลขั้นสูงสุด ล่าสุด ถึงคิวของ สปุตนิค วี (Sputnik V) วัคซีนสัญชาติรัสเซีย ซึ่ง กองทุนเพื่อการลงทุนตรงของรัสเซีย (Russian Direct Investment Fund: RDIF) ผู้ให้การสนับสนุน เปิดเผยข้อมูลว่า สปุตนิค วี มีประสิทธิผลถึง ร้อยละ 92

ข้อมูลดังกล่าวมาจากการทดลองระยะที่สามเพื่อประเมินประสิทธิภาพของสปุตนิค วี จากอาสาสมัคร 16,000 คน ที่ได้รับวัคซีน หรือยาหลอก 21 วัน หลังได้รับการฉีดเข็มแรกไปแล้ว

การวิเคราะห์สถิติของผู้ได้รับการยืนยันติดโควิด-19 จำนวน 20 คน แยกระหว่างผู้ได้รับวัคซีนจริงหรือยาหลอก พบว่า สปุตนิค วี มีประสิทธิผลถึงร้อยละ 92 หลังได้รับการฉีดเข็มที่สอง นอกจากนี้ ไม่มีผลข้างเคียงไม่คาดคิดระหว่างการทดลอง และจะติดตามความคืบหน้าของอาสาสมัครต่อไป

เดนิส โลกูนอฟ รองผู้อำนวยการศูนย์ กามาเยลา ซึ่งดำเนินการศึกษาระยะที่สามของสปุตนิค วี ตามคลินิก 29 แห่ง ทั่วกรุงมอสโก และจะมีอาสาสมัคร 40,000 คน ในจำนวนนี้ 12,500 คน ได้รับยาหลอก กล่าวว่า ผลระหว่างการทดลองระยะที่สามที่ออกมาเป็นที่คาดหวังว่า ผลการทดลองคลินิกของสปุตนิค วี จะประสบความสำเร็จ

“เราจะประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลทั้งหมดต่อไปและคาดหวังในอนาคตด้วยแง่ดีว่า ผลงานของเราจะช่วยยุติการระบาดได้เร็วขึ้น” เดนิส โลกูนอฟ กล่าว

อย่างไรก็ตาม ผลลัพธ์ดังกล่าวยังไม่ได้รับการตรวจสอบความถูกต้องโดยคณะผู้เชี่ยวชาญจากภายนอก (peer-reviewed) นอกจากนี้ มีรายงานว่า บุคลากรการแพทย์แนวหน้าของรัสเซีย 3 คน จากทั้งหมด 42 คน ในสาธารณรัฐอัลไต ภูมิภาคไซบีเรีย ที่ได้รับวัคซีน ปรากฏกลายเป็น ผู้ติดโควิด-19

พญ.อีรีนา เปเรลาโดวา นักระบาดวิทยา หัวหน้าแพทย์ติดเชื้อ ในสาธารณรัฐอัลไต กล่าวว่า ทั้งสามติดโควิด-19 หลังได้รับวัคซีนเข็มแรกในวันที่ 24 ก.ย. และเข็มที่สอง 14 ต.ค. ก่อนจะมาหายดีในช่วงสัปดาห์นี้ คาดว่า ทั้งสามน่าจะติดโควิด-19 ใน 24 ชั่วโมง ระหว่างมีผลโควิด-19 เป็นลบ (ไม่ติดเชื้อ) และได้รับวัคซีนเข็มแรก

“วัคซีนตัวเดียวไม่อาจรับประกันได้ว่า คนจะไม่ติดเชื้อเนื่องจากอาจอยู่ในช่วงฟักตัว” พญ.อีรีนา เปเรลาโดวา ระบุ

ขณะที่กระทรวงสาธารณสุขสาธารณรัฐอัลไตออกแถลงการณ์ยอมรับเช่นกัน และชี้แจงว่า ผู้ได้รับพิจารณาได้รับฉีดวัคซีนและป้องกันติดโควิด-19 เพียง 3 สัปดาห์ หลังได้รับวัคซีนเข็มที่สอง และภูมิคุ้มกันต้องใช้เวลาสร้างตัว 6 สัปดาห์

“แต่แพทย์ 3 คน ที่ได้รับวัคซีนและป่วย ดันติดโควิด-19 ในช่วงที่ภูมิคุ้นกันยังสร้างตัวไม่ครบตามระยะเวลาดังกล่าว ปัจจัยเพียงเท่านี้ทำให้แพทย์ 3 คน ติดเชื้อได้แล้ว” กระทรวงสาธารณสุขระบุ

ทั้งนี้ สปุตนิค วี ได้รับการขึ้นทะเบียนเมื่อเดือนสิงหาคม และ ประธานาธิบดีวลาดีมีร์ ปูติน ขนานนามวัคซีนที่จะ “เอาชนะโลก” แต่ถูกวิพากษ์วิจารณ์ตะวันตกถึงประสิทธิภาพและความปลอดภัย เนื่องจากรวบรัดขั้นตอนการทดลองและพัฒนาเร็วเกินไป

ด้าน เอเลเนอร์ ไรลีย์ ศาสตราจารย์ภูมิคุ้มกันวิทยาและโรคติดเชื้อ มหาวิทยาลัยเอดินบะระของสกอตแลนด์ กังวลว่า ข้อมูลเหล่านี้จะแพร่ออกไป ภายหลังที่ ไฟเซอร์ และ ไบโอเอ็นเทค ผู้ผลิตยาสัญชาติอเมริกันและเยอรมนีตามลำดับ เพิ่งเปิดเผยผลระหว่างการทดลองวัคซีนของตัวเองว่า ประสิทธิผลเกินกว่าร้อยละ 90

เอเลเนอร์ ไรลีย์ กล่าวอีกว่า ข้อมูลของสปุตนิค วี อ้างอิงจากผู้ป่วยโควิด-19 เพียง 20 คน ในการทดลองระยะที่สาม เทียบกับผู้ป่วย 90 คน ในการทดลองก่อนหน้านี้ แต่นี่ไม่ใช่การแข่งขัน จึงต้องดำเนินการทดลองทั้งหมดตามมาตรฐานสูงสุดเท่าที่จะเป็นไปได้

“ที่สำคัญอย่างยิ่งคือต้องปฏิบัติตามเกณฑ์ที่กำหนดในการเปิดเผยข้อมูลการทดลอง เพื่อหลีกเลี่ยงการเลือกนำเสนอข้อมูล (cherry-picking) มิฉะนั้น สาธารณชนจะไม่วางใจวัคซีนสปุตนิค วี ซึ่งจะกลายเป็นหายนะ” เอเลเนอร์ ไรลีย์ กล่าว