เมื่อวันที่ 14 กันยายน 2563 ที่ผ่านมา เอพี และ ซีเอ็นเอ็น รายงานว่า คณะนักดาราศาสตร์พบสัญญาณที่เป็นไปได้ว่ามีสิ่งมีชีวิตอยู่ในชั้นบรรยากาศของดาวศุกร์ หรือ ดาววีนัส ดาวเพื่อนบ้านของโลก อาจเป็นจุลินทรีย์สุดแปลกพิลึกที่อาศัยอยู่ในเมฆหมอกที่เต็มไปด้วยกรดซัลฟุริกได้

วารสาร ดาราศาสตร์ธรรมชาติ หรือ Nature Astronomy เผยแพร่การค้นพบดังกล่าว พร้อมข้อมูลประกอบว่า กล้องโทรทรรศน์ 2 แห่ง ที่อยู่รัฐฮาวาย สหรัฐอเมริกา และอยู่ประเทศชิลี จับภาพเมฆหมอกหนา ประกอบด้วยแก๊สฟอสฟีน ซึ่งปกติเป็นแก๊สที่บ่งบอกถึงสิ่งมีชีวิต

เมื่ออยู่บนโลก ฟอสฟีนเป็นแก๊สอันตราย ปนเปื้อน และติดไฟ เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่ไม่ต้องอาศัยออกซิเจน เหมือนกับแบคทีเรียที่อยู่ตามหนองน้ำ พื้นที่ชุ่มน้ำ โคลนตม หรือแม้แต่เครื่องในสัตว์ กลิ่นของแก๊สนี้เหมือนปลาเน่า หรือกระเทียม

ส่วนปัจจัยอีกด้านที่ทำให้เกิดแก๊สฟอสฟีนได้ คือ กระบวนการทางอุตสาหกรรม และเคยเป็นส่วนประกอบของอาวุธเคมี สมัยสงครามโลกครั้งที่ 1

ผู้เชี่ยวชาญหลายคนที่ไม่ได้ร่วมในงานศึกษานี้ ต่างเห็นด้วยว่าฟอสฟีนที่พบเป็นสัญญาณว่าอาจมีสิ่งมีชีวิตอยู่ แต่ขณะนี้ยังห่างไกลจากข้อพิสูจน์แรกว่ามีสิ่งมีชีวิตอยู่บนดาวดวงอื่น

เนื่องจากดาวศุกร์ เป็นดาวที่มีอุณหภูมิสูงมาก หากนับเฉพาะพื้นผิวดาว อุณหภูมิสูงถึง 425 องศาเซลเซียส จึงนึกภาพไม่ออกว่าจะมีสิ่งมีชีวิตปรากฏอยู่ได้อย่างไร

“ดาวศุกร์เป็นเหมือนนรก เป็นดาวแฝดส่วนร้ายของโลก น่าจะมีอะไรผิดปกติ ผิดมากๆ เกี่ยวกับดาวดวงนี้ ทำให้มันตกเป็นเหยื่อของปฏิกริยาที่เป็นผลกระทบจากภาวะเรือนกระจก” เดวิด เคลเมนต์ นักฟิสิกส์ดาราศาสตร์ มหาวิทยาลัยอิมพีเรียล คอลเลจ ออฟ ลอนดอน ผู้นำเสนอผลการศึกษานี้ กล่าว

ด้าน ซารา ซีเกอร์ นักวิทยาศาสตร์ประจำสถาบันเอ็มไอที ผู้ร่วมงานวิจัยนี้ กล่าวว่า คณะนักวิจัยศึกษาอย่างเหน็ดเหนื่อยถึงความเป็นไปได้ของทุกปัจจัยที่ทำให้เกิดแก๊สฟอสฟีน ไม่ว่า ภูเขาไฟ ฟ้าผ่า หรืออุกกาบาตตกลงไปในชั้นบรรยากาศ แต่ทั้งหมดล้วนไม่ใช่สาเหตุ ตอนนี้คิดว่าไม่น่าจะใช่กระบวนการใดกระบวนการเดียวที่ทำให้เกิดฟอสฟีนได้ในปริมาณระดับนั้นได้

ซีเกอร์กล่าวว่า ต้นตอของฟอสฟีน น่าจะพอเป็นไปได้ 2 ทาง หนึ่งคือ เป็นเคมีที่นักวิทยาศาสตร์ไม่รู้จักมาก่อน ทำให้เกิดแก๊สฟอสฟีน อาจเกิดขึ้นเหนือชั้นคาร์บอนไดออกไซด์ ตรงพื้นที่ที่อุณหภูมิเบาบางกว่า มีหยดน้ำกลั่นตัวอยู่เล็กน้อย แต่กรดซัลฟุริกที่ว่านั้นต้องมีสภาพเป็นกรดเหนือกรดที่พบบนโลกพันล้านเท่า หรือสอง เป็นปฏิกิริยาที่เกิดจากสิ่งมีชีวิต