การ์ตูนที่รัก
นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์

Igort Japanese Notebook (2)

อิกอร์เขียนการ์ตูนเรื่องแรกที่โคดันฉะเรื่อง Amore ด้วยเทคนิคภาพยนตร์ ตัดต่อรวดเร็ว สปีดไลน์มากมาย การ์ตูนมีความรุนแรง เล่าเรื่องลูกชายมาเฟียที่ไม่ยอมเจริญรอยตามพ่อ บรรณาธิการของเขา ซึทซึมิ ยาสึมิตสึ บอกว่าไม่เป็นไร “พวกมังสวิรัติก็ชอบกินเลือดเหมือนกัน”
เขาเล่าว่าดูหนังเกรดบีมาก และได้รู้จัก เซจุน ซูซูกิ ผู้กำกับหนังเกรดบี หนังยากูซ่า ซามูไร ผู้หญิงเปลือย เรียกว่า pink films ซูซูกิเก่งมากในการผลิตหนังแนวนี้ปีละ 4-5 เรื่อง เควนติน ตารันติโน และทาเคชิ คิตาโน นับถือซูซูกิมาก
ซูซูกิหายไปจากวงการเมื่อเจ้าของหนังเริ่มรับสไตล์ของเขาไม่ได้ ปัจจุบันมีคนมากมายพยายามตามหาหนังที่เขาสร้างแม้แต่ในตลาดหนังแผ่นก๊อบปี้ รวมทั้งอิกอร์ด้วย
แต่ก็หายากมา

อิกอร์หลงใหลในความเป็นญี่ปุ่น เขายังคงเดินทุกเช้าไปตามถนนและวัดที่เงียบสงบ ผ่านต้นไม้ใบหญ้าที่กลมกลืนกับบ้านไม้และกระดาษ เขาบอกเพื่อนร่วมงานว่าชาติที่แล้วเขาเคยเป็นคนญี่ปุ่น
แต่ในขณะเดียวกันเขาก็อดแปลกใจไม่ได้กับวัฒนธรรมการทำงานที่บีบรัด แข็งกระด้าง และไม่ผ่อนปรน
อิกอร์ชอบการ์ดญี่ปุ่นที่เรียกว่า Menko ทำด้วยกระดาษพิมพ์สีอย่างหยาบ เป็นรูปฮีโร่จากมังงะ ตำนานซามูไร ซูโม่ วีรบุรุษสงคราม แม้กระทั่งนักเบสบอลมีชื่อเสียง
นักมานุษยวิทยา Ruth Benedict เธอเขียนหนังสือเรื่อง ดอกเบญจมาศและคมดาบ The Chrysanthemum and the Sword ตีพิมพ์ในปี 1946 ตามคำขอของรัฐบาลสหรัฐอเมริกาหลังสงคราม เธอเขียนว่าตรรกของตะวันตกใช้ไม่ได้ที่นี่
ที่ที่ความงามผสานเป็นหนึ่งเดียวกับความตาย

ปี1996 อิกอร์เขียนการ์ตูนเรื่องยาวเรื่องที่สอง Yuri ตีพิมพ์ใน Comic Morning ของโคดันฉะ ซึ่งขายได้สัปดาห์ละ 1,400,000 ฉบับ
เช้าวันหนึ่งที่เขาเพิ่งบินจากยุโรปมาถึงญี่ปุ่นและเช็กอินที่โรงแรมแฟร์มอนต์ใกล้พระราชวัง บรรณาธิการของเขา ซึทซึมิ มาต้อนรับถึงโรงแรม ทีแรกอิกอร์นึกว่าเป็นน้ำใจธรรมดาๆ จึงขอตัวขึ้นไปอาบน้ำก่อนแล้วกลับลงมาหา ปรากฏว่าซึทซึมิกลับตั้งคำถามเขาเกี่ยวกับยูริ
“อิกอรุโตะซัง ถ้ายูริพบแผ่นดินไหว จะเกิดอะไรขึ้น” ซึทซึมิตั้งคำถาม
“เขาคงจะกลัวมากแต่ก็จะสนุกดี” อิกอร์ตอบด้วยความงุนงงที่อดนอน
“นั่นคือเด็กทั่วๆ ไป เอายูริ ยูริจะทำอะไร” ซึทซึมิไล่ต้อน
ยูริประสบความสำเร็จ แฟนการ์ตูนมากมายเขียนเข้ามาชื่นชมและเสนอไอเดียมากมายวุ่นวายเต็มไปหมด เป็นอะไรที่ไม่เกิดขึ้นกับนักเขียนการ์ตูนในยุโรป
เช้าวันนั้นซึทซึมินั่งซักถามเขาสามชั่วโมง ระหว่างนั้นผู้ช่วยของซึทซึมิจดอะไรยิกๆ อยู่ตลอดเวลา อิกอร์หงุดหงิดและอ่อนเพลียมาก อดถามไม่ได้ว่าเขาจดอะไร ซึทซึมิตอบว่าจดทุกอย่างที่อิกอร์พูด
แล้วซึทซึมิลุกขึ้นยืน อิกอร์คิดว่าถึงเวลาที่ตนเองจะได้พักผ่อนเสียที
“ส่งงานพรุ่งนี้เช้า” ซึmซึมิปิดการสนทนาแล้วจากไป

อิกอร์ตกตะลึงกับคำพูดนั้น จะเป็นไปได้อย่างไรที่เขาจะเขียนเรื่อง เขียนภาพ เขียนบทสนทนา ความยาว 16 หน้าในเวลา 24 ชั่วโมง ทั้งนี้ ยังไม่นับว่าเขาต้องการการนอน
อิกอร์ยังไม่อยากจะเชื่อคำสั่งที่ได้ยิน เขาไม่เขียนเท่ากับยกเลิกการทำงานร่วมกันหลายเดือนที่ผ่านมา เขาไม่คิดว่าตนเองจะทำได้แต่ก็ลุกขึ้นเขียนเย็นวันนั้น เสร็จแล้วแฟกซ์งานไปที่อิตาลีเพื่อให้ทีมงานของเขาแปลเป็นภาษาญี่ปุ่น จากนั้นส่งกลับมาที่โตเกียวให้ทันตอนเช้า
ซึทซึมิมาถึงห้องของอิกอร์ตอนสิบโมง รับงานของเขาไปอ่าน ไม่มีการแสดงออกทางสีหน้าใดๆ เลย แล้วพูดว่า “ส่งงานพรุ่งนี้เช้า” จากนั้นจากไปในทันที
อิกอร์อยู่ไม่สุข ซึมเศร้า และโกรธ นี่เห็นเขาเป็นอะไรไป เขานอนไม่หลับนึกภาพตนเองเป็นหุ่นที่ซามูไรกำลังฝึกซ้อม บรรณาธิการดูเหมือนจะเชื่อว่าเขาเคยเป็นคนญี่ปุ่นเมื่อชาติก่อนจริงๆ เขานึกถึงครั้งที่พบ Go Nagai ในงานปาร์ตี้ครั้งหนึ่ง แล้วได้รับคำอวยพรว่าโชคดี (คือผู้เขียน Devilman) แล้วอิกอร์ก็อดนอนทำงานเป็นคืนที่สอง
แม้อิกอร์โกรธแทบตายจนอยู่นิ่งไม่ได้ แต่เขาก็ทำงานให้อีก พลางนึกวาดภาพตนเองตั๊นหน้าบรรณาธิการในวันพรุ่งนี้
วันถัดมาซึทซึมิมาถึงตอนสิบโมงเช้าอีกเช่นเคย เคาะห้องของเขา รับงานไปดู แล้วพูดว่า “อีกชิ้นหนึ่งพรุ่งนี้เช้า”
อิกอร์ระเบิดอารมณ์อย่างรุนแรง แต่ซึทซึมิเพียงส่งเสียง จุ๊จุ๊ แล้วพูดว่า “เร็วเกินไปที่จะเลิกตอนนี้ อิกอร์ซัง”
ครั้งนั้นอิกอร์สามารถเขียนการ์ตูน 160 หน้าได้ในเวลาเพียงสองสัปดาห์ โดยได้หยุดงานเพียงสี่วัน แต่ยูริก็ถูกยกเลิกในเวลาต่อมา

หนังสือเล่มนี้มีชื่อเต็มว่า Japanese Notebooks : A Journey to the Empire of Signs ตามชื่อหนังสือของโรลันด์ บาร์ธ เขียนโดยนักเขียนชาวอิตาลี Igor Tuveri เกิดเมื่อปี 1958 ที่ซาร์ดิเนียในชุมชนชาวรัสเซีย เขาโตขึ้นมากับดนตรีคลาสสิคของพ่อและนวนิยายรัสเซียของแม่ ก่อนที่จะพบความหลงใหลในญี่ปุ่น
แม้ว่าเขาจะได้ประสบการณ์การทำงานที่หนักหนาสาหัส แต่เขายอมรับว่า “การบำบัด” ของบรรณาธิการการ์ตูนที่ญี่ปุ่นทำให้เขาตระหนักว่าการเขียนการ์ตูนที่ดีนั้นต้องเข้าถึงหัวใจของตัวการ์ตูนและคนอ่าน คือสิ่งที่เขาถูกซึทซึมิไล่ต้อนอยู่เสมอ
เล่าให้ฟังครึ่งเล่ม ความรู้เพียบ อิกอร์จะได้พบกับฮายาโอะ มิยาซากิในครึ่งหลังของหนังสือ โปรดติดตาม

หลังจากญี่ปุ่น อิกอร์เดินทางไปใช้ชีวิตในยูเครน รัสเซียและไซบีเรียนานสองปี ตอนแรกเพื่อเขียนชีวประวัติของ Anton Chekov (1860-1904) แต่เขาไปพบเรื่องอื่นที่น่าสนใจกว่า จึงเขียนหนังสือการ์ตูนที่มีชื่อเสียงอีกเล่มหนึ่งคือ The Ukrainian and Russian Notebooks : Life and Death Under Soviet Rule
หนังสือการ์ตูนเล่มนี้ อิกอร์ได้สัมภาษณ์ผู้รอดชีวิตชาวยูเครนจากยุคสตาลินเมื่อปี 1932 ซึ่งมีคนตายหลายล้านคน
กับเล่าเรื่องชีวิตและความตายของ Anna Politkovskaya (1958-2006) สตรีนักหนังสือพิมพ์และนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชนที่ถูกฆ่าในลิฟต์ก่อนที่จะมีการจับผู้ต้องหาได้ 5 คนในอีก 8 ปีต่อมา