ศิลา โคมฉาย : ละเม็งละคร

คอลัมน์แตกกอ-ต่อยอด

อิทธิพลของละคร บุพเพสันนิวาส ก่อผลสะเทือนจริงจัง เห็นๆ

ไม่พียงคอละครเฝ้ารอชมแบบใจจดใจจ่อ แต่งตัว แต่งผม เลียนภาษาโบราณกันสนุกลิ้น

การท่องเที่ยวอุทยานประวัติศาสตร์ อยุธยา ยังคึกคักเป็นพิเศษ ข่าวว่าวัดไชยวัฒนารามที่เคยรับนักท่องเที่ยววันละ 1,000 คน พุ่งขึ้นเป็น 6,000 ทันตาเห็น

แถมคนยังแต่งชุดไทยไปเยือน จนนายกรัฐมนตรีปลื้มเป็นพิเศษ กระทรวงวัฒนธรรมหน้าบาน กะจะรณรงค์ผลักดัน กระแสไทยไทยนี้ลากยาวไปจนถึงสงกรานต์

ยอดจองเที่ยวตามรอยละครดังล้นหลาม

แต่ที่สะเทือนหนัก ไปถึงการประชุมคณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติ ที่ประกาศว่าอยุธยาพร้อมจะถูกผลักดันให้เป็นเมืองท่องเที่ยว ติดอันดับดีที่สุดในโลก

จะใช้โมเดลแบบเมืองเกียวโต มาพัฒนาสร้างจุดขาย วางเป้าหมายสูง ระดับติดท็อปเท็นของโลก

ไม่ได้เป็นราคาคุย แต่พร้อมจะเทงบฯ 8,000-10,000 ล้านบาทดำเนินการ

ดูเหมือนทุกภาคส่วนของรัฐที่เกี่ยวข้อง ตื่นตัว ตื่นเต้นกันเป็นพิเศษ พร้อมจะผลักดันกระแสท่องเที่ยว นิยมไทยให้ยืนยาว แต่จะทำกันอย่างไร ยังไม่มีส่วนไหนแสดงแผนดำเนินการ

หากจะมองย้อนไปดูวิธีการเก่า ในความเคยชินดั้งเดิม ย่อมไม่พ้นการรณรงค์

หาพันธมิตรหลายภาคส่วน ทั้งรัฐเอกชน สถานศึกษา สื่อมวลชนเข้าร่วมสร้างกระแส ประชาสัมพันธ์ในวงกว้าง ตีปี๊บกันอึงคะนึง ก่อนจบภารกิจอย่างสมบูรณ์

 

ผลสะเทือนของละครต่อผมซึ่งไม่ใช่แฟนพันธุ์แท้ กระทบมาจากตัวเลขงบประมาณ ที่จะใช้พัฒนาการท่องเที่ยวอยุธยา และลุ่มน้ำเจ้าพระยา

พาดหัวข่าวตัวเลขกลมๆ หมื่นล้าน

การนี้ถ้าส่วนใหญ่เป็นงบฯ จัดซื้อจัดจ้าง ในยุคที่จิ้มตรงไหนในหน่วยงานราชการไทย พบแต่แผลเน่าหนอง เป็นเรื่องที่ต้องคุมเข้ม

ไม่ให้มีอาการหวานคอแร้งผู้มีอำนาจหน้าที่

ที่สำคัญควรก้าวไปให้ไกลกว่า การตีปี๊บร้องป่าว ถ้าจะใช้โมเดลญี่ปุ่น ก็ควรศึกษาและเดินตามการรณรงค์แบบญี่ปุ่น ที่ให้ข้อมูลจริง ให้ความรู้ความเข้าใจต่อประชาชน สร้างกระแสผลักดันให้กลายเป็นความรับผิดชอบร่วมกันของทุกภาคส่วน แบบปัจจุบันทันการ

อย่างพวกเขารณรงค์ลดการใช้ไฟฟ้าลง โดยแสดงตัวเลขที่ผลิตได้ กับที่กำลังใช้จริง ไว้ในทุกพื้นที่ที่ประชาชนรับรู้ได้ และต้องร่วมรับผิดชอบไม่ให้ไฟดับ ลดการใช้เครื่องปรับอากาศ เปลี่ยนเป็นแต่งตัวแบบลำลองไปทำงานในหน้าร้อน คนดัง ดารา กระทั่งนักออกแบบเสื้อผ้าแฟชั่น ต่างเข้าร่วม

ผลสะเทือนจากละคร ทุกฝ่ายควรตระหนักว่า ไม่ได้มาจากการตีปี๊บ แต่เป็นด้วยจิตสำนึกถูกกระตุ้น

ดังนั้น การลงทุนเพื่อหวังผลในการนี้ ควรมีบางส่วนกลับไปที่ละคร

มีละครคุณภาพปลุกสร้างกระแสอย่างต่อเนื่อง ประสานกับการดำเนินการภาคส่วนอื่นๆ โดยไม่จำเป็นว่า ต้องเป็นเพียงละครโทรทัศน์

 

หลายปีก่อน กับบางภาระหน้าที่ ขณะต้องพำนักอยู่ในจีนร่วม 4 เดือน ผมได้ชมละครเวทียอดนิยม โด่งดังมากๆ 2 เรื่อง ณ ที่สงบเสียง กับ กรณีซีอาน

ผู้รู้เล่าว่า จีนมักใช้ศิลปะบันเทิงสื่อสารกับประชาชนอีกทางหนึ่ง และเป็นการใช้อย่างได้ผล

พวกเขาสร้างบทละครชั้นดี เปิดแสดงแล้วได้รับความนิยม วิพากษ์วิจารณ์กล่าวขานถึงอย่างกว้างขวางในส่วนกลาง บทเรื่องนั้นจะถูกแจกจ่ายออกไป ทั่วทุกมณฑล คณะละครท้องถิ่นซึ่งมีความสามารถไม่แพ้กัน จะรับไปจัดแสดงเอง

ถอดแบบ แบบครบถ้วนกระบวนความ

ณ ที่สงบเสียง เป็นละครวิพากษ์กลุ่มสี่คน ผ่านผลกระทบของการปฏิวัติวัฒนธรรม

พระเอกเป็นกวี นักเคลื่อนไหวทำหนังสือพิมพ์กำแพง ทางการหมายหัว นางเอกเป็นตำรวจที่กำลังรุ่งในหน้าที่การงาน พ่อนางเอกเจ้าหน้าที่รัฐชั้นสูง เปิดบ้านรับแม่พระเอก อดีตเจ้านายเก่าที่ถูกการปฏิวัติวัฒนธรรมเล่นงาน ปลดและส่งไปทำงานในชนบท หลังจากหลุดพ้นคดี เจ็บป่วยสาหัสจนต้องมารักษาตัวในเมืองหลวง

พ่อนางเอกเบื้องลึกคือตัวร้าย อาศัยการปฏิวัติวัฒนธรรมแอบใส่ไฟ แล้วเหยียบบ่านายเก่าก้าวขึ้นสูง เขาเปิดบ้านรับ เพราะไม่ต้องการให้ศัตรูอยู่ไกลตา ทั้งแอบหวังว่าลูกสาวจะมีหลักฐานสำคัญ เล่นงานกวี เพื่อผลงานชิ้นโต

มีเพียงเมียของเขาที่มีปัญหาทางสภาพจิตรู้เรื่องต่างๆ ดี กับลูกชายเป็นหมอที่ไม่ค่อยลงรอยกับพ่อนัก

บทที่มีการขับเคี่ยวระหว่างกันอย่างเข้มข้น ลงเอยด้วยโศกนาฏกรรมสะเทือนอารมณ์

ขณะ กรณีซีอาน เป็นละครอิงเรื่องจริง การรัฐประหาร จับตัวเจียงไคเช็กขณะตรวจราชการ โดยสองแม่ทัพทางเหนือ จาง โซ หลิน กับ จง ฉาง อู่ ไม่พอใจที่จอมพลเจียงไม่จริงจังกับการต่อต้านญี่ปุ่น

จาง โซ เหลียง พ่อของ จาง โซ หลิน ถูกกองทัพญี่ปุ่นฆ่าในสงครามรุกรานแมนจูเรีย

สองเกลอลงมือรัฐประหารด้วยอารมณ์โกรธแค้น ไม่ได้มีแผนการระยะยาว จับตัวประธานาธิบดีแล้ว ได้แต่ครางอย่างจนแต้ม เราทำฟ้าทะลุแล้ว!!

คออยู่ในบ่วงคล้องแล้ว พลาดเป็นตายดับย่อยยับ

ละครเวที ทำฉากห้องรัฐประหาร ที่ตึงเครียด การเคลื่อนไหว รายงาน การข่าวสื่อสาร ดูฉับไวและวุ่นวาย เครียด โล่งแล้วกลับสู่ความตึงเครียด โอ…เราทำฟ้าทะลุแล้ว

ในมุมนี้ผมจึงพอเข้าใจประดานักรัฐประหาร