ศิลา โคมฉาย : นะออเจ้า…

คอลัมน์แตกกอ-ต่อยอด


ละคร บุพเพสันนิวาส น่าจะช่วยฟื้นคืนชีพทีวีช่อง 3

มีกระแสความคิด ความเชื่ออยู่ไม่น้อยในโลกออนไลน์

ความคิด ความเชื่อพวกนี้ เกิดหลังจากมีข่าวน่าตระหนกในหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ เสาร์ที่ 24 กุมภาพันธ์ 2561

ปี 2560 สถานีโทรทัศน์ช่อง 3 มีกำไร 61 ล้านบาท ลดลงจากปี 2559 ที่เคยมีกำไร 1,200 ล้านบาท

ลดแบบดิ่งพสุธา ถึงร้อยละ 94

ตัวเลขแสดงถึงวิกฤตอันชวนขนหัวลุก

ความคิด ความเชื่อพวกนั้น ดูเลื่อนลอยไม่มีข้อมูล แนวโน้ม หรือปัจจัยบ่งชี้ใดรองรับ แต่ก็มีแรงส่งมากพอให้ผมต้องสดับ และตามติดดูกระแสความนิยมในละครเรื่องดังกล่าว มีเค้าจะเป็นจริงได้ไหม

แรงพอจะฉุดฟรีทีวีช่องหลัก ลุกยืนบนซากความย่อยยับ

ผมฟังทุกสรรพเสียงที่พูดถึง เข้าร่วมกิจกรรม รวมถึงพลังหนุนส่งอื่นๆ

ตั้งแต่การกระโดดเข้าร่วมเป็นตัวละคร ตามเกมในเฟซบุ๊ก ถึงการพยายามแกะตัวละคร เทียบกับผู้มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์ ถึงการตามรอยละครไปในสถานที่จริง ซึ่งมีแผนที่ แผนผังแสดงไว้

ลุยเที่ยวแหล่งประวัติศาสตร์ ในฐานะตัวละคร แต่งองค์ทรงเครื่องพร้อม หยิบฉวยเอาภาษา คำพูดแบบโบราณมาเล่นกันสนุกปาก

ผมสัมผัสกระแสบ่าไหลท่วมท้น ในฐานะของคนนอก ไม่ได้เป็นผู้ชมละคร และยิ่งประหลาดใจ เมื่อได้เห็นนักวิชาการ คนสนใจประวัติศาสตร์ระดับลึก กระทั่งนักสะสมแผนที่โบราณ กระโดดออกมาแสดงความคิดเห็น ให้ข้อมูลเดิมที่ยังไม่แต่งเติมเป็นนวนิยาย เล่าเกร็ดประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวเนื่อง

อวดแผนที่เก่ามากคุณค่า ที่ประมูลซื้อมาจากต่างประเทศ

 

ความเห็นในกระแสความคิด ความเชื่อดังกล่าว ชี้ถึงความสำเร็จของละครที่รับการต้อนรับอย่างล้นหลาม มาจากความยอดเยี่ยมของบทประพันธ์

นักเขียนที่มีพื้นฐานจากโบราณคดี ศึกษาและเข้าถึงประวัติศาสตร์ในยุคสมัยที่ดำเนินเรื่องเป็นอย่างดี ผสมผสานตัวละคร เหตุการณ์ ที่เป็นของจริง และปรุงแต่งเติมอย่างประณีตกลมกล่อม

ตัวหนังสือ เรื่องราวเปี่ยมเสน่ห์ ทรงพลัง ผ่านการลงแรงทำงานหนักและจริงจัง

กระทั่งมีภาพของเรื่องจริง มีน้ำหนักเหนือส่วนของเรื่องแต่ง

เมื่อบทประพันธ์ถูกถ่ายทอดเป็นละคร บทถูกสร้างอย่างประณีต ข่าวคราวที่ปรากฏยืนยันว่าได้ผ่านการศึกษา หาความรู้อย่างรอบด้าน ยาวนานไม่น้อย เล่าใหม่อย่างชวนประทับใจ สนุก และตลกอย่างพอเหมาะมีรสนิยม

การจัดสร้างประณีต พิถีพิถัน ตัวละครมีพลังดึงดูด ผู้ชมจึงตอบรับอย่างล้นหลาม

และหากวิกฤตของทีวีช่อง 3 ถูกพลิกฟื้นด้วยละครคุณภาพ ที่ผ่านการทำงานหนัก พิถีพิถัน และนำเสนอสาระอันเข้มข้นได้จริง

คงถึงเวลาก้าวข้ามความบันเทิงแบบดาดๆ

ไปจากความคิด ความเชื่อ ข้ออ้างที่มีมายาวนานของธุรกิจบันเทิงที่ว่า คนไทยเราเครียดกับชีวิตประจำวัน ต้องการสิ่งบันเทิงเริงรมย์เพื่อผ่อนคลาย ให้สมองโล่งโปร่งจิตใจเบาสบาย นิยมบริโภคเรื่องตลก หนังผี ละครผัว-เมีย เกาะติดแต่ข่าวคาวดาราฉาว

เพราะทางรอดของสื่อ ต้องผ่านการลงทุน ลงแรง แบบรู้จริง ทำจริงและทำถึง

ผู้ชมพัฒนายกระดับรสนิยมไปไกลแล้ว

 

ผู้สร้างและสถานี ได้เห็นประจักษ์ว่า กระแสความนิยมของละครที่ดีเปี่ยมด้วยสาระ กระทบกว้างไปถึงคนที่ไม่ได้เป็นคอละครโดยตรง อย่างนักวิชาการ ผู้สนใจศึกษาประวัติศาสตร์ระดับลึก พากันออกมาเติมเสริมข้อมูลจริง เกร็ด และพงศาวดารกันอย่างคึกคัก เข้มข้น ส่งผลกลับไปหนุนกระแสละคร

อยุธยาในยุคสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช

การเปิดประเทศกว้างขวาง ต้อนรับกองเรือการค้า นักเดินทางแสวงโชค จากทั่วทุกสารทิศ ทั้งยุโรปและเอเชีย แขก จีน ฝรั่ง รับศิลปวัฒนธรรมใหม่ๆ ทั้งภาษา อาหารการกิน วิธีปฏิบัติบางอย่างในชีวิต

กระทั่งเปิดรับกองกำลัง เป็นทหารประจำการในนามกองอาสา ทั้งกองของญี่ปุ่น เปอร์เซีย จีน โปรตุเกส ฝรั่งเศส

ใกล้ชิดพระมหากษัตริย์ ชั้นเป็นทหารรักษาวัง

หลายท่านลงลึกไปถึงความเข้มข้นทางการเมือง ในเชิงวิเคราะห์ แสดงถึงสถานะ ความคิดอ่าน การดำเนินการอันชาญเชิงของสมเด็จพระนารายณ์ ต่อการรักษาพระราชอำนาจ

พระโอรสองค์เล็ก ที่สิทธิในการครองบัลลังก์มีน้อยเต็มที ชิงอำนาจโดยการรัฐประหาร แล้วเลี่ยงข้อครหาไปถวายราชสมบัติให้พระเจ้าอา ก่อนจะชิงคืนในภายหลังเมื่อมีเงื่อนไขเอื้อให้

พระองค์ทรงทราบว่า โดยสถานะอาจไม่เป็นที่ยอมรับในหมู่ขุนนางชั้นผู้ใหญ่ โดยเฉพาะพวกที่มีกองกำลังในมือ สามารถระดมไพร่พล แต่พวกนั้นต้องใช้เวลาแรมเดือนในทางปฏิบัติ

พระองค์จึงใช้กองทหารต่างชาติเป็นทหารประจำการพร้อมรบในทันที จึงปรากฏหลักฐานว่ามีขุนนางผู้ใหญ่ในตำแหน่งสำคัญๆ เป็นชาวเปอร์เซีย ฝรั่งเศส โปรตุเกส

แต่เอาเข้าจริง สมเด็จพระนารายณ์มิได้วางพระทัย มอบอำนาจให้เบ็ดเสร็จ ขุนนางเหล่านั้นมักมีชะตากรรมเลวร้ายในที่สุดแทบถ้วนหน้า

ละครดีๆ ชวนให้ผู้คนแตกประเด็น ถกเถียง ศึกษาค้นคว้า ขยายภูมิรู้ออกไปกว้างขวางนัก