จัตวา กลิ่นสุนทร : มุมสบายๆ ของท่าน(พี่)ชวน หลีกภัย “ฐาปนันดรศิลปิน” (อดีต)นายกรัฐมนตรี

ศิลปะอยู่เหนือกาลเวลา คนที่สร้างงานศิลปะจะอยู่ในโลกแห่งความสุข และดูเหมือนว่ามันไม่ค่อยจะใกล้กันนักกับเรื่อง “การเมือง”

แต่กับท่าน (พี่) ชวน หลีกภัย ดูเหมือนว่าจะเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน

เคยกล่าวกันว่า ถ้าหากนักการเมืองมีอารมณ์สุนทรีย์ มีหัวใจโน้มเอียงสู่โลกของความงาม มีความละเอียดอ่อน จะเป็นอีกมุมหนึ่งที่สามารถทำให้การเมืองงดงาม อุดมไปด้วยมิตรไมตรีไม่เข่นฆ่าแย่งชิงกัน หากแต่จะมีความรัก ความเคารพให้กับประชาชนเจ้าของประเทศ

ประเทศของเราถูกปกครองโดย “รัฐบาลทหาร” มี “นายกรัฐมนตรี” มาจากกองทัพมากกว่ามาจากการ “เลือกตั้ง”

แต่ก็เคยมี “นายกรัฐมนตรี” จากการเลือกตั้งอย่างน้อย 2 ท่าน ซึ่งมีอารมณ์ละเมียดละไมรักศิลปะหลายหลากแง่มุมทั้งนาฏศิลป์ วรรณคดี รวมทั้งงานจิตรกรรม ประติมากรรม

ท่านหนึ่งคือ “ศาสตราจารย์ พลตรี หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช” (อดีต) นายกรัฐมนตรี (คนที่ 13) (เสียชีวิต)

และท่าน (พี่) “ชวน หลีกภัย” (อดีต) นายกรัฐมนตรี (คนที่ 20)

ทั้ง 2 ท่านเป็นนักประชาธิปไตย และเป็น “ศิลปิน” รักงาน “ศิลปะ”

คนแบบนี้ได้เปรียบเป็นอย่างยิ่งในการบริหารบ้านเมือง

ไม่ปิดบังซ่อนเร้น สามารถตรวจสอบได้ตลอดเวลา

ไม่พูดจาเลอะเทอะตวาดดุดันไร้เมตตา เอะอะก็บอกว่าจะต้องดำเนินการไปตามกฎหมายทั้งที่คณะของตัวเองได้ล้มเลิกทำลาย “กฎหมายใหญ่” มาก่อน

 

กมล ทัศนาญชลี ตั้งแต่ได้รับเชิดชูเกียรติเป็น “ศิลปินแห่งขาติ” สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม+สื่อผสม) เมื่อปี พ.ศ.2540 ถึงวันนี้นับเวลาได้กว่า 20 ปี ยังไม่เคยเห็นว่าวันไหนที่เขาหยุดทำงาน ทำกิจกรรมเกี่ยวข้องกับเรื่องของความเจริญก้าวหน้าของ “ศิลปะร่วมสมัย” ในประเทศไทย

โดยเฉพาะกิจกรรมการเผยแพร่ถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านต่างๆ ของ “ศิลปินแห่งชาติ” สู่นักเรียน นิสิตนักศึกษา ประชาชนทั่วไป ตลอดจนโครงการมากหลาย เช่น เปิดโลกกว้างให้กับยุวศิลปิน ครู+อาจารย์ ผู้สอนศิลปะในบ้านเราได้มีโอกาสเดินทางไปทำกิจกรรมศึกษาดูงานการสร้างสรรค์ศิลปะ การเรียนการสอนในต่างประเทศ โดยเฉพาะในสหรัฐอเมริกา ซึ่งเขามีถิ่นพำนักอยู่ที่นั่น ก่อนจะกลับมาสร้างผลงาน พัฒนาการเรียนการสอนแนวทางศิลปะของประเทศนี้ให้เจริญก้าวหน้า

เฉพาะในประเทศไทยนั้นได้เป็นผู้นำโครงการ “ศิลปินแห่งชาติสัญจร” สู่หัวเมืองใหญ่หลายจังหวัด โดยพยายามเชื้อเชิญชักนำศิลปินแห่งชาติทุกสาขาให้เดินทางไปร่วมกิจกรรมเป็นประจำอย่างต่อเนื่องมากว่าทศวรรษ

 

เขียนถึงตรงนี้ก็อดที่จะคิดถึง และเสียดาย 2 “ศิลปินแห่งชาติ” รุ่นใหญ่ ซึ่งมากด้วยฝีมือ ความรู้ความสามารถ แต่ได้สิ้นบุญไปแล้วในเวลาใกล้เคียงกันเมื่อราวๆ 4 ปีก่อน คือ ท่านอาจารย์ประหยัด พงษ์ดำ และท่าน (พี่) ถวัลย์ ดัชนี ไม่ได้

เนื่องจากทั้ง 2 ท่านเป็น “ศิลปินอารมณ์ดี+ฝีมือเยี่ยม” และมีผลงานเป็นที่ยกย่องยอมรับทั่วไปในบ้านเรา อีกทั้งเป็นที่นิยมของนักสะสมศิลปะในต่างประเทศด้วยเช่นเดียวกัน

อาจารย์ประหยัด พงษ์ดำ ท่าน (พี่) ถวัลย์ ดัชนี ยามที่มีชีวิตอยู่จะทุ่มเททุกอย่างเพื่องานการเผยแพร่ของกระทรวงวัฒนธรรม อันเกี่ยวข้องด้วยการศึกษาเรื่องศิลปะ ตลอดจนเอื้อเฟื้อให้ทุนการศึกษาแก่นักศึกษาศิลปะจำนวนไม่น้อย ในหลายสถาบัน

กมล ทัศนาญชลี (ศิลปินสองซีกโลก) เป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในการคิด การสานต่อทุกเรื่องราวของการดำเนินโครงการทั้งหลาย โดยต้องตระเวนเดินทางไปยังจังหวัดต่างๆ หมุนเวียนกันไปในแต่ละปี

และการเดินทาง ซึ่งมิได้เป็นแต่เพียงในประเทศเท่านั้น ยังก้าวสู่ยังประเทศเพื่อนบ้าน และกลุ่มประเทศอาเซียนอีกหลายประเทศ

 

กมลเป็นผู้ริเริ่มความคิดเชื้อเชิญท่าน (พี่) ชวน ให้เดินทางไปยังสหรัฐอเมริกา โดยได้รับการสนับสนุนจากกระทรวงวัฒนธรรม ซึ่งดูเหมือนจะเป็นการเหมาะสมเป็นอย่างยิ่ง เนื่องเพราะท่าน (พี่) เป็นผู้ก่อตั้งโครงการ “ศิลปินแห่งชาติ” เมื่อปี พ.ศ.2527 ขณะดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ และได้รับสมญานามว่า “ฐาปนันดรศิลปิน”

สำคัญที่สุดคือท่าน (พี่) เป็นผู้ที่ทำงานศิลปะอยู่ตลอดเวลา โดยเฉพาะงาน Drawing สถานที่ต่างๆ ธรรมชาติแปลกๆ สวยงามที่ได้เดินทางไป รวมทั้งรูปร่างหน้าตาของผู้คน กระทั่งมีผลงานสามารถนำไปออกแสดงให้ประชาชนทั่วไปได้ชมในหลายโอกาส

ท่าน (พี่) ได้รับเชิญให้นำผลงานไปเปิดแสดงแบบ One Man Show ยังสถานแสดงงานของกงสุลไทยในนคร Los Angeles (ลอสแองเจลิส) สหรัฐอเมริกา นอกจากนั้น ท่านก็ทำกิจกรรมพบปะกับคนไทยด้วยความเป็นกันเอง

พร้อมกับเดินทางท่องเที่ยวดูงานศิลปะตามสถานสะสมศิลปะต่างๆ เช่น “พิพิธภัณฑ์ศิลป์” Weisman Museum ซึ่งได้สะสมงานศิลปะร่วมสมัยชิ้นสำคัญๆ ของโลกไว้หลายพันชิ้นรวมทั้งผลงานของศิลปินผู้โด่งดังมีชื่อเสียงก้องโลกชาวสเปน Pablo Picasso ตามที่ได้เคยกล่าวถึงไปครั้งหนึ่งแล้ว

ท่าน (พี่) ยังได้เดินทางไปเขียนภาพในรัฐต่างๆ โดย “ศิลปินสองซีกโลก” กมล ทัศนาญชลี ซึ่งมีบ้านพักอยู่แอลเอ (Los Angeles) เป็นมัคคุเทศก์

และดูเหมือนว่ามุมสบายๆ เรื่องศิลปะตามที่กล่าวมานั้นจะให้ความสุขความสบายใจของท่าน (อดีต) นายกรัฐมนตรีไม่น้อย

 

โครงการแลกเปลี่ยนศิลปินนานาชาติ กับศิลปินแห่งชาติ เป็นอีกโครงการหนึ่งซึ่งมีขึ้นปีเว้นปีแต่ก็ดำเนินเรื่อยมากว่าทศวรรษแล้วเช่นเดียวกัน

โครงการนี้นอกจากจะเชื้อเชิญศิลปินต่างชาติเข้ามาร่วมแสดงผลงาน ท่องเที่ยว และทำ Art Work Shop ซึ่งมิได้จำกัดวงอยู่แต่ในกรุงเทพฯ เพียงเท่านั้น ยังกระจายไปยังต่างจังหวัดอีกด้วย

สำหรับปี 2561นี้ จะมีการแสดงศิลปกรรมร่วมสมัย “International Art Exchange Show Thailand-USA 2018” จะมีผลงานศิลปินแห่งชาติของไทย รวมทั้งผลงานของอาจารย์ประหยัด พงษ์ดำ ท่าน (พี่) ถวัลย์ ดัชนี กมล ทัศนาญชลี เดชา วราชุน อิทธิพล ตั้งโฉลก ปรีชา เถาทอง วิโชค มุกดามณี ปัญญา วิจินธนสาร ร่วมกับผลงานของศิลปินนานาชาติ

และนอกจากนั้น ยังมีผลงานของ “ฐาปนันดรศิลปิน” ท่าน (พี่) ชวน หลีกภัย (อดีต) นายกรัฐมนตรี เข้าร่วมแสดงด้วย ท่านทั้งหลายที่สนใจงานศิลปะสามารถเข้าชมได้

นิทรรศการโครงการแลกเปลี่ยนศิลปินนานาชาติกับศิลปินแห่งชาติ มีพิธีเปิดไปตั้งแต่วันศุกร์ที่ 16 กุมภาพันธ์ โดยจะติดตั้งให้ประชาชนทั่วไปเข้าชมได้จนถึงวันที่ 27 มีนาคม 2561

และงานชุดนี้ รวมของท่าน (พี่) ชวนจะถูกนำไปแสดงที่ “LA Artcore” หอศิลป์เมือง “Los Angeles, มลรัฐ California สหรัฐอเมริกา”

ท่าน (พี่) ชวน หลีกภัย ได้รับเชิญให้เดินทางไปยังสหรัฐอเมริกาในโครงการแลกเปลี่ยนศิลป์นานาชาติ กับศิลปินแห่งชาติ นำงานไปแสดงที่หอศิลป์ดังกล่าว ระหว่างวันที่ 25 มีนาคม – 6 เมษายน 2561 นำผลงานซึ่งแสดงที่หอศิลป์ราชดำเนิน ไปเปิดแสดงด้วย

 

กมล ทัศนาญชลี (ศิลปินสองซีกโลก) ขณะนี้ยังอยู่เมืองไทยให้การต้อนรับศิลปินแลกเปลี่ยนนานาชาติ โดยจะต้องพาเดินทางไปจังหวัดสงขลา กระบี่ และอัมพวา สมุทรสงคราม ทำ Art Workshop จนถึงเปิดนิทรรศการก่อนส่งกลับประเทศเสร็จแล้วจะต้องรีบเดินทางไปยังสหรัฐตอนต้นเดือนมีนาคม เพื่อเตรียมรับคณะศิลปินแห่งชาติ, ท่าน (พี่) ชวน หลีกภัย “ฐาปนันดรศิลปิน” เพื่อร่วมงานนิทรรศการที่ LA Artcore, Los angeles รวมทั้งต้อนรับคณะยุวศิลปิน ครูศิลป์ ต่อไปอีก

กมล ทัศนาญชลี (ศิลปินแห่งชาติ-ศิลปินสองซีกโลก) เป็นคนที่ทำงานหนัก ไม่มีวันหยุด มี “ลมหายใจเป็นศิลปะ” เป็นคนที่มีจิตอาสา ไม่เคยปฏิเสธใคร โครงการต่างๆ เหล่านี้เขาเป็นผู้นำเสนอให้กับสำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม และสานต่อมาอย่างยาวนานตั้งแต่ได้รับการเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติดังกล่าว

เขาจะมีนิทรรศการศิลปะ Art Exhibition แบบ One Man Show ผลงานของตัวเอง ระหว่างวันที่ 1-30 พฤษภาคม ตลอด 1 เดือนเต็ม ณ LA Artcore Brewery Anne, Los Angeles, California USA

“ท่าน (พี่) ชวน หลีกภัย” คงได้พบกับมุมสบายๆ ในสหรัฐอเมริกาตามที่ท่านมีจิตวิญญาณชอบพอดังปรารถนา “กมล ทัศนาญชลี” ในวัยเลข 7 เศษ เขาได้อุทิศชีวิตเพื่อศิลปะไปเรียบร้อยนานแล้ว