ศาลอาชญากรรมสงคราม ออกหมายจับ ‘ปูติน’ เครื่องบินรบรัสเซีย ‘สอย’ โดรนสหรัฐ ‘ร่วง’ กลางทะเลดำ เปิดฉากการเผชิญหน้าอเมริกา-รัสเซีย

 

ข่าวใหญ่ของสงครามยูเครนในรอบสัปดาห์ที่ผ่านมามี 2 ข่าว

ข่าวแรก สำนักข่าว BBC รายงานเมื่อ 17 มีนาคม 2023 ว่า ศาลอาชญากรรมสงครามระหว่างประเทศ (International Criminal Court-ICC) ออกหมายจับประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน แห่งรัสเซีย ในฐานะอาชญากรสงครามยูเครน

ICC กล่าวหาว่า ปูตินมีส่วนรับผิดชอบต่ออาชญากรรมสงครามซึ่งรวมถึงการเคลื่อนย้ายเด็กอย่างผิดกฎหมายจากยูเครนไปยังรัสเซีย

ICC ระบุว่า อาชญากรรมเกิดขึ้นในยูเครนตั้งแต่ 24 กุมภาพันธ์ 2022 ซึ่งเป็นช่วงที่รัสเซียเปิดการรุกรานอย่างเต็มรูปแบบ

ผมเห็นข่าวในหนังสือพิมพ์ The Wall Street Journal รายงานข่าวอ้างว่า รัสเซียเคลื่อนย้ายเด็กหลายพันคนจากเขตที่ยึดครอง ให้ย้ายเข้าไปอยู่ลึกในดินแดนรัสเซีย พรากเด็กจากอกพ่อแม่ พร้อมตั้งศูนย์ศึกษาอบรมเด็ก “ล้างสมอง” ให้ฝักใฝ่รัสเซีย

มอสโกปฏิเสธข้อกล่าวหาอาชญากรสงครามระหว่างการรุกราน

เมื่อเดือนกันยายนปีที่แล้ว ประธานสหภาพยุโรปเรียกร้องให้มีการไต่สวนระหว่างประเทศเกี่ยวกับการรุกรานยูเครนของรัสเซีย

สาธารณรัฐเช็ก ซึ่งขณะนี้ดำรงตำแหน่งประธานสหภาพยุโรปที่มีการหมุนเวียนกันไป ได้เรียกร้องให้มีการสอบสวน หลังจากที่มีการค้นพบว่ามีหลุมฝังศพหลายร้อยแห่งในเมืองอิซูม ซึ่งทหารยูเครนเพิ่งยึดกลับคืนมาได้จากรัสเซียเมื่อไม่นานมานี้

มีรายงานว่า ศพจำนวนมากเป็นพลเรือน รวมถึงผู้หญิงและเด็ก

ยูเครนระบุว่า เชื่อว่าได้มีการก่ออาชญากรรมสงครามในเมืองอิซูม ที่มีการขุดพบศพแล้ว 59 ศพ และคาดว่าจะมีการขุดพบศพจำนวนมากขึ้นจากหลุมศพที่อยู่ในป่ารอบนอกของเมือง

ในขณะเดียวกัน มาเรีย สโววา-บีโลวา กรรมาธิการสิทธิเด็กของรัสเซีย ก็ถูกออกหมายจับจาก ICC ด้วย ในฐานะผู้ร่วมก่ออาชญากรรมเคลื่อนย้ายเด็กกับปูติน

อาชญากรรมสงครามคือการกระทำที่ละเมิดกติกาสงคราม เช่น การจงใจโจมตีพลเรือน หรือโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญต่อการมีชีวิตรอด เช่น โรงพยาบาล

นอกจากนี้ยังมีการห้ามใช้อาวุธบางชนิด เนื่องจากมีอานุภาพที่สามารถสร้างอันตรายให้แก่ผู้ที่อยู่ในรัศมีอย่างไม่เลือกหน้า เช่น ทุ่นระเบิดต่อต้านบุคคล ตลอดจนอาวุธเคมี หรืออาวุธชีวภาพ

 

ศาลอาชญากรรมสงครามตั้งอยู่ที่กรุงเฮก เนเธอร์แลนด์

รองประธานาธิบดีกมลา แฮร์ริส ของสหรัฐอเมริกา กล่าวบนเวทีในการประชุมความมั่นคงแห่งมิวนิก (Munich Security Conference) เมื่อ 18 กุมภาพันธ์ 2022 ว่า

“เรามีหลักฐานที่ตรวจสอบพิสูจน์ได้แน่นอนว่า รัสเซียก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติในสงครามยูเครน เราพร้อมจะนำคดีขึ้นสู่ศาลอาชญากรรมระหว่างประเทศ คำพิพากษาจะต้องรองรับต่อเหยื่อทั้งที่ปรากฏและไม่ปรากฏชื่อ”

บัดนี้ ศาลอาชญากรรมสงครามได้ออกหมายจับปูตินแล้ว แต่การจะได้ตัวปูตินมาขึ้นศาลในฐานะอาชญากรสงครามยังเป็นเรื่องเป็นไปไม่ได้ เพราะรัสเซียไม่ได้รับรอง ICC อำนาจของ ICC จึงไม่ครอบคลุมถึงในรัสเซีย

เว้นแต่รัสเซียจะพ่ายสงครามยูเครน และปูตินหมดอำนาจลง

แต่ถึงกระนั้น การที่ ICC ออกหมายจับปูติน ถือเป็นการโดดเดี่ยวรัสเซีย พร้อมส่งสัญญาณว่า คำพิพากษาจะเกิดขึ้นในอีกไม่นานนี้

 

ข่าวใหญ่ที่สองในรอบสัปดาห์นี้คือ ข่าวเครื่องบินรบรัสเซียพุ่งชนโดรนอเมริกัน “ร่วง” จมใต้ทะเลดำ

BBC 17 มีนาคม 2023 เผยแพร่วิดีโอจากกองทัพสหรัฐ เป็นภาพเครื่องบินขับไล่ Su-27 ของรัสเซีย 2 ลำ เข้าโจมตีโดรนของอเมริกา

เพนตากอนบอกว่า โดรนกำลังตรวจการณ์อยู่เหนือทะเลดำในเขตน่านน้ำสากล แต่มอสโกอ้างว่าโดรนเข้ามาใน “เขตห้ามบิน” ที่รัสเซียประกาศเมื่อเริ่มปฏิบัติการพิเศษในยูเครน เป็นการประกาศของรัสเซียฝ่ายเดียว

ภาพจากวิดีโอเผยให้เห็นเครื่องบิน Su-27 วนเข้าใส่โดรน 2 ครั้ง ครั้งที่สองเฉี่ยวใกล้มากจากด้านหลังแล้วพ่นน้ำมันเข้าใส่โดรน เมื่อเครื่องบินรัสเซียห่างออกไป ปรากฏว่าโดรนได้รับความเสียหายมาก ใบพัดหัก จำต้องปล่อยให้ตกทะเลไปตรงบริเวณใกล้กับคาบสมุทรไครเมีย เหตุการณ์นี้เกิดเมื่อวันอังคารที่ 14 มีนาคม

ต่อมารัสเซียแถลงว่า ได้กู้ซากโดรนขึ้นมาแล้วจากความลึกน้ำทะเล 4,000-5,000 ฟุต (1,200-1,500 เมตร) ในขณะที่ จอห์น เคอร์บี เจ้าหน้าที่อาวุโสของทำเนียบขาวบอกว่า หากรัสเซียกู้ซากขึ้นมาได้ ก็คงไม่ได้ข้อมูลข่าวกรองอะไรที่เป็นประโยชน์มากนัก

พล.อ.มาร์ก มิลลีย์ นายทหารระดับสูงของอเมริกา บอกว่า สหรัฐมีมาตรการบรรเทาผลกระทบ เพื่อให้แน่ใจว่าซากโดรนไม่มีคุณค่าทางการข่าวเหลืออยู่

รมต.กลาโหมสหรัฐกล่าวว่า ปฏิบัติการของเครื่องบินรัสเซียเป็นไปอย่าง “สุ่มเสี่ยง บ้าบิ่น และไม่เป็นมืออาชีพ”

หลังเกิดเหตุการณ์ รมต.กลาโหมสหรัฐ รอยด์ ออสติน ต่อสายตรงพูดคุยกับ รมต.กลาโหมรัสเซีย เซอร์เกย์ ซอยกู เกี่ยวกับประเด็นเรื่องนี้

ถือเป็นครั้งแรกในรอบห้าเดือนที่ รมต.กลาโหมทั้งสองประเทศได้คุยกัน ก่อนหน้านั้นเมื่อรัสเซียเริ่มบุกยูเครน ทางสหรัฐพยายามต่อสายตรงไปหา แต่ทางมอสโกไม่รับสาย

โดรนสหรัฐที่ร่วงลงทะเลดำ เป็นโดรนสอดแนมขนาดใหญ่รุ่น MQ-9 “Reaper” มูลค่าลำละ 38 ล้านเหรียญ

รมต.กลาโหมสหรัฐ รอยด์ ออสติน กล่าวว่า การบินตรวจการณ์ของสหรัฐในบริเวณที่เป็นเขตน่านน้ำนานาชาติจะดำเนินการต่อไป ขอให้รัสเซียปฏิบัติอย่างระมัดระวังและเป็นมืออาชีพ

ฝ่ายมอสโกแถลงว่า การที่สหรัฐเข้ามาบินในเขตประกาศห้ามบินของรัสเซีย

“ถือเป็นการเข้าสู่สงครามยูเครนโดยตรง”

อะไรจะเกิดขึ้นระหว่างสหรัฐกับรัสเซียเป็นเรื่องที่ต้องจับตาเฝ้ามองต่อไป

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022