ที่มาซอย “อรุณมักกินนอน”

ปริญญา ตรีน้อยใส

มองบ้านมองเมือง

ปริญญา ตรีน้อยใส

 

ซอยอรุณมักกินนอน

 

เมื่อเร็วๆ นี้ มีข่าวเกี่ยวกับซอยเล็กๆ ซอยหนึ่ง ที่แยกจากถนนวิทยุ อยู่ใกล้ทางแยกถนนสาทร-พระรามที่ 4 เป็นที่ตั้งของสถานเอกอัครราชทูตออสเตรเลีย และสมาคมฝรั่งเศส ที่เพิ่งย้ายมาจากถนนสาทร

เนื่องจากเป็นซอยใหม่ เพิ่งเกิดขึ้นไม่นาน จึงยังไม่มีการประกาศนามเรียกขานถนน

จนเมื่อเร็วๆ นี้ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามว่า อรุณมักกินนอน

ที่มาของนามนี้ สืบเนื่องมาจากเหตุการณ์เมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ.2565 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จออกพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต พระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้นายอัลลัน แมคคินนอน (H.E. Mr. Allan McKinnon) เอกอัครราชทูตออสเตรเลีย ประจำประเทศไทย เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ถวายรายงานถึงความสัมพันธ์ระหว่างประเทศไทยกับออสเตรเลีย และกราบบังคมทูลลา ในโอกาสที่จะพ้นจากหน้าที่

ระหว่างการถวายรายงานนั้น มีการเอ่ยถึงชื่อและนามสกุลของผู้ถวายรายงาน ที่เพื่อนคนไทยเรียกขานกันเล่นๆ ว่า อรุณ บ้าง มักกินนอน บ้าง รวมทั้งที่ตั้งของสถานเอกอัครราชทูตใหม่

จึงเป็นที่มาของนามถนนพระราชทาน อรุณมักกินนอน

นายอัลลัน แมคคินนอน (H.E. Mr. Allan McKinnon) เอกอัครราชทูตออสเตรเลีย ประจำประเทศไทย และชื่อซอยอรุณมักกินนอน

นามถนนสายนี้ จึงมีที่มาจากนามทูตต่างประเทศ ประจำประเทศไทย เหมือนกับนามถนนอีกสายหนึ่ง ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

ย้อนกลับไปเมื่อครั้งที่มีการขุดคลองเชื่อมระหว่างคลองแสนแสบ ทางทิศเหนือ ลงมาถึงคลองตรง ทางทิศใต้ ดินที่ได้ก็นำมาถมเป็นถนนเชื่อมระหว่างถนนปทุมวัน (พระรามที่ 1) และถนนตรง (พระรามที่ 4)

ในการก่อสร้างถนนครั้งนั้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชดำริให้คนไทยรู้จักมาตรวัดระยะทางแบบอังกฤษ จึงกำหนดตำแหน่งถนน มีความยาวเท่ากับ 1 ไมล์พอดี ซึ่งในเวลานั้น กงสุลอังกฤษประจำประเทศไทย ชื่อ นิวแมน (Mr.Newman) จึงได้พระราชทานนามถนนว่า ถนนนิวแมนสไมล์ (Newman’s Mile Road) ซึ่งหมายถึง ระยะหนึ่งไมล์ของนายนิวแมน

คงเป็นเพราะชื่อดังกล่าว ยากในเรียกขาน ชาวบ้านส่วนใหญ่จึงเลี่ยงไปเรียกกันว่า ถนนสนามม้า ที่ตั้งอยู่บนถนนสายนี้ ซึ่งในปัจจุบันคือ ราชกรีฑาสโมสรกรุงเทพฯ

ภาพจาก จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ต่อมาในวาระการเฉลิมฉลองร้อยปี สภากาชาดสากล ในปี พ.ศ.2508 สภากาชาดไทยได้เสนอให้เปลี่ยนนามจากถนนสนามม้า ที่เป็นที่ตั้งของสำนักงาน โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ และสถานเสาวภา เป็น ถนนอังรีดูนังต์ เพื่อเป็นเกียรติแก่ผู้ก่อตั้งสภากาชาด ชาวฝรั่งเศส คือ นายอังรี ดูนังต์ (Mr.Henry Dunant)

แม้ว่านามถนนนิวแมนสไมล์ ที่มาจากนามกงสุลอังกฤษ หายไปจากความทรงจำของคนกรุงเทพฯ แต่เชื่อว่า นามซอยอรุณมักกินนอน ที่มาจากนามเอคอัครราชทูตออสเตรเลีย คงจะใช้เรียกขานต่อไป พร้อมกับเรื่องเล่าถึงพระอารมณ์ขันของในหลวงองค์ปัจจุบัน

ทรงพระเจริญ •