ฟ้า พูลวรลักษณ์ : หนังสือเรียนสำหรับเด็ก (119) : รักษาสายตายาว

ฟ้า พูลวรลักษณ์

ฉบับนี้ฉันขอคุยถึงเรื่อง การรักษาสายตายาวด้วยตนเอง

มันเกิดจากประสบการณ์ชีวิตของฉัน ที่คิดว่าอาจจะมีประโยชน์สำหรับผู้อื่น

สายตาที่ผิดปกติ แบ่งออกเป็น

สายตาสั้น

สายตายาว

สองสิ่งนี้ไม่เหมือนกัน สายตาสั้นเกิดจากความผิดปกติของเลนส์ตา เป็นปัญหาทางพันธุกรรม ในสมัยก่อน มันเป็นปัญหาที่แก้ยากมาก ดูลึกล้ำ แต่ปัจจุบัน ด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ มีการทำเลสิก ทำให้สามารถรักษาสายตาสั้นได้โดยง่าย ไม่น่าเชื่อว่าปัญหาที่ดูเหมือนสิ้นหวังนี้ ปัจจุบันกลับแก้ได้ในพริบตาเดียว

ส่วนสายตายาวเกิดจากความเสื่อมสมรรถภาพของกล้ามเนื้อตา เป็นเรื่องง่ายๆ เช่นเดียวกับความเสื่อมของกล้ามเนื้อส่วนอื่นๆ ในร่างกาย แต่ในทางกลับกัน แม้เทคโนโลยีจะพัฒนาไปมาก กลับยังไม่มีการผ่าตัดรักษาสายตายาว ข้อสังเกต สิ่งที่ดูเหมือนยาก กลับกลายเป็นง่าย และสิ่งที่ดูเหมือนง่าย กลับกลายเป็นยาก

หลายคนสายตาทั้งสั้นและยาว บางคนเข้าใจผิดคิดว่า มันจะหักล้างกันเอง ที่จริงไม่ใช่ มันไม่ได้หักล้างกัน หากแต่รวมกันยิ่งสร้างปัญหา คนที่สายตาทั้งสั้นและยาว ยิ่งมีชีวิตด้วยความทุกข์ทรมาน

ปีนี้ฉันอายุ ๖๓ ปี เป็นนักเขียน เป็นนักอ่าน ต้องใช้คอมพิวเตอร์ และอ่านหนังสือเป็นห้องสมุด แต่สายตาไม่สั้นไม่ยาว เพราะอะไร เรามักมีภาพในใจว่า นักเขียนนักอ่าน หรือพวกหนอนหนังสือ ต้องใส่แว่นหนาเตอะ

ที่จริง ฉันสายตาสั้น ตั้งแต่สมัยอยู่ประถม แต่ด้วยการทำเลสิก มันก็หายไป ครั้งสมัยฉันอายุสี่สิบกว่า ฉันสายตายาวสองร้อยกว่า แต่ฉันก็รักษาด้วยตนเอง จนทุกวันนี้ ฉันไม่มีปัญหานี้เลย

วิธีการรักษาของฉันเรียบง่ายเป็นอันมาก ฉันคิดของฉันเอง

ก่อนอื่นฉันวิเคราะห์ดูแล้วพบว่า คนส่วนใหญ่ทำผิด เข้าใจผิด เช่น คนเราหากสายตาสั้น เวลาไปตัดแว่นสายตา ควรวัดให้พอเหมาะ ไปร้านแว่นตาชั้นดี วัดอย่างละเอียด

หากแต่ทว่าสายตายาว กลับไม่ควรทำเช่นนั้น ควรทำในสิ่งตรงข้าม คือควรตัดแว่นให้อ่อนกว่าขนาดสายตา และไม่ควรไปร้านแว่นชั้นดี ควรไปซื้อตามท้องถนน ที่ขายแว่นสายตายาวราคาถูก และเลือกซื้อมาหลายอัน

สิ่งนี้ผิดสามัญสำนึก ฉันเคยไปตัดแว่นสายตายาว ไม่เคยมีร้านไหนบอกฉันอย่างนี้เลย ทุกร้านจะตัดแว่นสายตายาว ให้ตรงขนาดสายตา เสมือนหนึ่งกำลังทำแว่นสายตาสั้น แต่ที่จริงไม่ใช่ ไม่ควร

เช่น ฉันสายตายาว หากวัดได้ ๒๒๕ ฉันจะซื้อแว่นสายตายาวราคาถูก ตามท้องถนน ขนาดสายตา ๒๐๐, ๑๗๕, ๑๕๐, ๑๒๕, ๑๐๐, ๗๕ เรียกว่าซื้อมาพร้อมกันเลยในคราวเดียว ที่ซื้อมาหลายอันมีเหตุผล

และที่ซื้อแบบราคาถูก เพราะต้องการทิ้งไปในเวลาอันสั้น

หลักคิดของฉันคือ สายตายาวเกิดจากความเสื่อมสมรรถภาพของกล้ามเนื้อตา หากตัดแว่นสายตายาวขนาดพอดี เท่ากับว่ากล้ามเนื้อตรงนั้น ยิ่งไม่ต้องทำงาน เหมือนขาที่อ่อนแรง แทนที่จะหัดเดิน หัดวิ่ง กลับไปนั่งรถเข็น ทันใดนั้น ก็จะกลายเป็นคนง่อย ยิ่งตัดแว่นสายตายาวเท่าสายตาเท่าไร ยิ่งทำลายสายตาเท่านั้น และสายตาจะยิ่งยาวขึ้น เพราะกล้ามเนื้อตายิ่งอ่อนแอลง

๑๐

แต่เพราะสายตายาวแล้ว หากไม่ใส่แว่นเลย ในช่วงแรก ร่างกายยังไม่พร้อม ดังนั้น จึงอนุโลมให้ใส่แว่น ที่มีขนาดอ่อนกว่าสายตาจริงสักหนึ่งขั้น และค่อยๆ ปรับร่างกายตัวเอง

ความน่าสนใจอยู่ที่ว่า หากฉันสายตายาว ๒๒๕ ฉันจะใช้แว่น ๒๐๐ ในตอนกลางคืน และ ๑๗๕ ในตอนกลางวัน เนื่องจากกลางวันและกลางคืน ความสว่างไม่เท่ากัน ฉันค่อยๆ ฝึกให้ดวงตาของฉันทำงานสัก ๒๕ ในตอนกลางคืน และทำงานสัก ๕๐ ในตอนกลางวัน ค่อยๆ สร้างความแข็งแกร่งของกล้ามเนื้อตา

๑๑

ไม่นาน ฉันก็รู้สึกสายตาของฉันดีขึ้น ฉันทิ้งแว่นขนาด ๒๐๐ และเลื่อนชั้นลงมา คือกลางคืนใช้ ๑๗๕ กลางวันใช้ ๑๕๐ และค่อยๆ ขยับแบบนี้ไปเรื่อย จนในที่สุด เมื่อมาถึง ๗๕ ก็ไม่ต้องใช้แล้ว ทันใดนั้นฉันพบว่าสายตายาวของฉันหายไป ฉันอาจสายตาสู้คนหนุ่มสาวไม่ได้ แต่ฉันใช้ชีวิตได้แบบคนปกติ อ่านเขียน มอง ดู ทุกสิ่งได้โดยไม่ต้องใส่แว่น

และเป็นเช่นนี้มาจวบทุกวันนี้

๑๒

การบริหารกล้ามเนื้อตา โดยตรง ฉันไม่รู้ ฉันรู้สึกแต่เพียงว่า เวลาใช้สายตา เวลามอง ฉันจะรับรู้ว่านี่เป็นเรื่องของกล้ามเนื้อ ดังนั้น ฉันจะคอยระวัง สิ่งที่ฉันระวังคือ ระวังให้มันทำงานในระดับหนึ่ง ไม่มากไปหรือน้อยไป ไม่มากไป อันนี้เข้าใจง่าย แต่ไม่น้อยไป คนส่วนใหญ่จะมองข้าม ไม่ทำงานมากไป เช่น ไม่ทำงานจนดึกเกินไป แต่ไม่น้อยไปนี้แปลกยิ่งนัก เราไม่รู้ตัวว่า เรามักทำให้ดวงตาของเราเสียคน ด้วยการโอ๋มันมากไป ทำให้มันอ่อนแอและหมดแรง

๑๓

การถนอมสายตาพื้นฐาน ก็เป็นเรื่องปกติ เช่น การปรับแสงในคอมพิวเตอร์ให้ไม่สว่างเกินไป หรือมืดเกินไป การไม่อ่านหนังสือในที่มืด สิ่งเหล่านี้เป็นเรื่องพื้นฐาน

และสิ่งหนึ่งที่ฉันกลัว คือการใช้แว่นขยาย หากไม่จำเป็นขีดสุด ฉันจะไม่ใช้มันเลย เพราะมันมีผลต่อสายตา การใช้แว่นขยายแม้เพียงไม่กี่วินาที ฉันรู้สึกมันทำให้สายตาของฉันผิดปกติ

๑๔

เมื่อฉันอายุมากขึ้น ฉันพบว่ากล้ามเนื้อในร่างกายจะเริ่มเสื่อม ทางแก้คือการฝึกท่ากายบริหาร เช่นวันหนึ่งฉันปวดก้น ฉันก็ฝึกท่าบริหาร จนอาการนั้นหายไป และเพราะฉันเป็นคนมีวินัย เมื่อฝึกแล้วก็ฝึกทุกวันเหมือนการแปรงฟัน อาการปวดก้นนั้นก็ไม่เกิดอีกเลย

วันหนึ่งฉันปวดที่สะบัก ฉันก็ไปเรียนท่ากายบริหารตรงบริเวณนั้น อาการปวดก็หายไปเช่นกัน ฉันไม่รักษาด้วยการนวด ด้วยการทายา หรือกินยา นั่นเป็นการแก้ที่ปลายเหตุ ไม่ช้ามันจะปวดอีก หากแต่แก้ด้วยการฝึกท่ากายบริหาร ทำให้กล้ามเนื้อที่มีปัญหาแข็งแรงขึ้น ยืดหยุ่นขึ้น

อาการนั้นก็จะหายไป

๑๕

เหลียวมองรอบกาย ฉันเจอคนมากมาย ที่ยิ่งมีอายุ ยิ่งมีปัญหาสายตายาว และมีอาการท้อแท้ เพราะไม่รู้จะแก้ยังไง ทั้งที่มันเรียบง่ายมาก มันแก้ได้ด้วยวินัย และวินัยในทางจิต มันเกิดขึ้นในทุกขณะจิตที่เรามอง

๑๖

ฉันอายุ ๖๓ และไม่ยอมกินยาใดเลยแม้แต่เม็ดเดียว เพราะการกินยาทำให้จิตตก เช่นเดียวกับการใส่แว่น มันทำให้จิตตก มันทำให้กลายเป็นคนแก่ ทำให้อ่อนแอ เป็นความเศร้าเหลือเกิน หากตื่นเช้าขึ้นมา ทุกเช้าฉันต้องกินยาสองสามเม็ด หรือหนึ่งกำมือ และต้องใส่แว่นตาสายตายาว ฉันจะไม่กล้ามองแสงแดด ไม่กล้ามองใบไม้ ไม่กล้ามองโลกตรงๆ

๑๗

ฉันทำได้เพราะฉันเป็นคนมีวินัย ไม่รู้คนอื่นจะทำได้ไหม แต่ฉันคิดดูแล้ว มันเป็นเรื่องของตรรกะเรียบง่าย ทุกคนน่าจะทำได้ ฉันใช้เวลาเพียงหนึ่งหรือสองเดือนเท่านั้น อาการสายตายาวนั้นก็หายไป