รายงานพิเศษ

มงคล วัชรางค์กุล

 

ผลสะเทือนและวิธีแก้น้ำมันแพง

จากสงคราม ‘ยูเครน-รัสเซีย’

 

ขอเล่าถึงความสำคัญของยูเครน ว่า ยูเครนเป็นประเทศที่มีพื้นที่ใหญ่เป็นอันดับที่ 2 ในทวีปยุโรป รองจากรัสเซีย ขนาดพอๆ กับรัฐเท็กซัสของอเมริกา มีประชากร 42.2 ล้านคน

ต้องย้อนกลับไปนับตั้งแต่ยูเครนแยกตัวออกจากสาธารณรัฐรัสเซียเมื่อปี 1991 ภายหลังการล่มสลายของอดีตสหภาพโซเวียต แตกตัวออกเป็น 15 ประเทศ ยูเครนเป็นหนึ่งในจำนวนนั้น

วันที่แยกออกมา ยูเครนมีโรงไฟฟ้าปรมาณู 10 กว่าโรง หนึ่งในนั้นคือโรงไฟฟ้าปรมาณูเชอร์โนบิล (Chernobyl) ที่เคยรังสีรั่วสมัยสหภาพโซเวียต คนตายเยอะ

ยูเครนได้เรือบรรทุกเครื่องบินที่กำลังต่อค้างอยู่หนึ่งลำที่ฐานทัพเรือไครเมีย ที่ต่อมายูเครนขายให้อินเดีย อินเดียลากเรือไปวางเครื่องที่อู่ในมุมไบ กลายมาเป็นเรือบรรทุกเครื่องบินลำแรกของอินเดีย ชื่อ จันทรา

เหนืออื่นใด โรงงานจัดเก็บอาวุธนิวเคลียร์ของโซเวียตตั้งอยู่ในยูเครน ดังนั้น หัวรบนิวเคลียร์ทั้งหมด 1,249 หัวจึงเป็นของยูเครนไปโดยปริยาย

นั่นเป็นหลักประกันความปลอดภัยว่า รัสเซียจะมาบุกโจมตียูเครนไม่ได้

แต่ชาวโลกต่างไม่สบายใจว่า ยูเครนมีหัวรบปรมาณูจำนวนมากอยู่ในมืออาจจะมีอุบัติเหตุหรือการใช้หัวรบนิวเคลียร์ในทางที่ผิดได้ จึงมีการเจรจาจนมีข้อตกลง บูดาเปสต์ ปี 1994 เซ็นโดยยูเครน รัสเซีย อังกฤษ อเมริกา ว่า ยูเครนจะกำจัดหัวรบนิวเคลียร์ทิ้งแล้วเปลี่ยนตัวเองเป็น Non-Nuclear-Weapon State (รัฐที่ไม่มีอาวุธนิวเคลียร์) เพื่อความมั่นคงของโลก โดยสิ่งที่ยูเครนจะได้คืนมาคือ “เอกราช” ในการบริหารประเทศ ในข้อตกลงบูดาเปสต์ระบุว่า

เมื่อยูเครนยอมทำลายหัวรบนิวเคลียร์ทิ้งแล้ว รัสเซียจะไม่สามารถใช้กำลังบุกแทรกแซงได้

ผ่านไป 28 ปี รัสเซียฉีกสัญญาบูดาเปสต์ทิ้ง บุกยูเครน 24 กุมภาพันธ์ 2022

 

กล่าวในแง่ทรัพยากรธรรมชาติ ยูเครนถือว่าร่ำรวยมาก เพราะ

มีปริมาณสำรองสินแร่ยูเรเนียม อันดับ 1 ในยุโรป

ปริมาณสำรองแร่ไททาเนียม อันดับ 2 ในยุโรป อันดับ 10 ของโลก

ปริมาณสำรองแร่แมงกานีส อันดับ 2 ของโลก

ปริมาณสำรองสินแร่เหล็ก อันดับ 2 ของโลก

ปริมาญสำรองแร่ปรอท อันดับ 2 ในยุโรป

ปริมาณสำรอง shale gas (ก๊าซจากชั้นหิน) อันดับ 3 ในยุโรป อันดับ 13 ของโลก

ยอดมูลค่ารวมทรัพยากรธรรมชาติ อันดับ 4 ของโลก

ปริมาณสำรองถ่านหิน อันดับ 7 ของโลก

ยูเครนเป็นประเทศเกษตรกรรมสำคัญ มีพื้นที่เพาะปลูกอันดับ 1 ของยุโรป, พื้นที่ดินดำอันดับ 3 ของโลก, ส่งออกเมล็ดทานตะวันและน้ำมันเมล็ดทานตะวันอันดับ 1 ของโลก

ผลิตข้าวบาร์เลย์ อันดับ 2 ของโลก และส่งออกเป็นอันดับ 4 ของโลก

ผลิตข้าวโพด อันดับ 3 ของโลก และส่งออกเป็นอันดับ 4 ของโลก

ผลิตมันฝรั่ง อันดับ 4 ของโลก

ผลิตข้าวไรย์ อันดับ 5 ของโลก

ผลิตภัณฑ์จากผึ้ง อันดับ 5 ของโลก

ส่งออกข้าวสาลี อันดับ 8 ของโลก

ผลิตไข่ไก่ อันดับ 9 ของโลก

ส่งออกนม เนย อันดับ 16 ของโลก

ป้อนอุปสงค์ด้านธัญญาหารผู้คนได้ 600 ล้านคน

ด้านอุตสาหกรรม ยูเครนผลิตก๊าซนีออน (neon) อันดับ 1 ในยุโรป

มีระบบท่อก๊าซธรรมชาติ อันดับสองของยุโรป อันดับ 4 ของโลก

ติดตั้งเครื่องจักรโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ อันดับ 3 ในยุโรป อันดับ 8 ของโลก

มีเครือข่ายรถไฟ 21,700 ก.ม. อันดับ 3 ในยุโรป อันดับ 11 ของโลก

ผลิตเครื่องกำหนดตำแหน่งและอุปกรณ์กำหนดตำแหน่งที่ตั้ง อันดับ 3 ของโลก รองจากอเมริกาและฝรั่งเศส

ส่งออกเหล็ก อันดับ 3 ของโลก

ส่งออกเครื่องเทอร์ไบน์โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ อันดับ 4 ของโลก ฯลฯ

ยูเครนอุดมด้วยทรัพยากรธรรมชาติ พืชผลเกษตร และอุตสาหกรรม จึงป็นที่หมายปองของปูติน

 

มีการประชุมผู้นำสหภาพยุโรป (EU) ที่แวร์ซายส์ (Versailles), ปารีส 2 วัน พฤหัสบดี-ศุกร์ 9-10 มีนาคม 2022 หัวข้อใหญ่คือ เรื่องซื้อพลังงานจากรัสเซีย หลังเสร็จการประชุม ประธานาธิบดีฝรั่งเศสมาครงเป็นผู้แถลงผลการประชุม

สำนักข่าว Deutsche Welle (DW) แปลว่า “คลื่นเยอรมัน” ของเยอรมันรายงานข่าวการประชุมของผู้นำอียูว่า

EU ยังคง sanction รัสเซีย, จะลดการซื้อพลังงานรัสเซียลง 2 ใน 3 ภายในสิ้นปี 2022 และจะยกเลิกการซื้อพลังงานรัสเซียทั้งหมดในปี 2030

CNN 10 มีนาคม 2022 รายงานข่าวว่า หลังจากการประชุม 2 วันของผู้นำสหภาพยุโรป มีประกาศ sanction รัสเซียรอบ 4 ดังนี้

1. รัสเซียสูญเสียความเป็น “ชาติน่านิยมมากที่สุด” (Most Favored Nation)

2. รัสเซียสูญเสียการเป็นสมาชิกในสถาบันการเงินชั้นยอด (top financial institutions)

3. อียูป้องกันและกำหนดการ sanction ในระบบสินทรัพย์ดิจิตอล (crypto) ของรัสเซีย

4. ระงับการส่งออกสินค้า luxury ให้รัสเซีย

ระงับการนำเข้าสินแร่เหล็กหรือเหล็กจากรัสเซีย

ไบเดนเพิ่มการ sanction ห้ามการนำเข้าเหล้าวอดก้า (vodka), เพชร และอาหารทะเลจากรัสเซีย

ในช่วงที่รัสเซียบุกยูเครนวันแรกๆ Fox News มีภาพข่าวคนเมริกันพากันนำวอดก้าไปเททิ้งที่ท่อระบายน้ำริมถนนในนิวยอร์ก

ไบเดนเพิ่มความช่วยเหลือยูเครนล่าสุดอีก 300 ล้านดอลลาร์

CNN 13 มีนาคม 2022 เสนอภาพนักไวโอลีนชายหญิง 94 คนจาก 29 ประเทศทั่วโลก นัดบรรเลงเพลงพื้นเมืองยูเครนพร้อมกัน ส่งเสียงไวโอลีนแสดงสัญลักษณ์

“Support for Ukraine”

The Epoch Times 11 มีนาคม 2022 โปรยหัวว่า โฆษกของปูตินยอมรับว่า เศรษฐกิจรัสเซียกำลัง “ช็อก” (Russian Economic in “Shock”)

McDonald’s ปิด 847 สาขาทั่วรัสเซีย

 

การ sanction น้ำมันและก๊าซจากรัสเซียของอเมริกาเสร็จสมบูรณ์แล้วในอาทิตย์นี้ ต่อไปนี้อเมริกาจะไม่นำเข้าพลังงานจากรัสเซีย ไบเดนกล่าวว่า ทางสำนักงานพลังงานสากล (International Energy Agency – IEA) เห็นชอบที่จะระบายน้ำมันกว่า 60 ล้านบาร์เรลออกจากคลังสำรองเพื่อสกัดราคาน้ำมันดิบที่ปรับตัวเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง ในจำนวนนี้ กว่า 30 ล้านบาร์เรลจะออกมาจากสหรัฐ และอเมริกาจะเพิ่มการผลิตในประเทศให้มากขึ้น

ราคาน้ำมันตามปั๊มในอเมริกาเพิ่มขึ้นประมาณ 30% เช่น ที่เมืองเรดดิ้ง น้ำมันเกรดธรรมดา (87) ขึ้นจากเดิมประมาณแกลลอนละ $ 3.49 เป็น $ 4.49 (1 แกลลอน = 3.78544 ลิตร)

Reading Eagle 10 มีนาคม 2022 รายงานว่าสมาชิกรัฐสภารัฐเพนซิลเวเนียและรัฐมิชิแกนช่วยเหลือประชาชนด้วยการเสนอสภา ขอลดภาษีก๊าซของรัฐ (state gas taxes) ซึ่งขึ้นอยู่กับแต่ละรัฐว่าจัดเก็บอยู่เท่าไร

Reading Engle ยังรายงานอีกว่า ผู้ว่ารัฐเพนซิลเวเนียทำหนังสือร่วมกับผู้ว่าเดโมแครตของรัฐโคโรลาโด, มิชิแกน, มินนิโซตา, นิว เม็กซิโกและวิสคอนซิน ส่งถึงผู้นำสภาคองเกรสขอให้ลดภาษีน้ำมันแห่งชาติ (the federal Governments gas taxes) 18.4 cents ต่อแกลลอนตลอดปี 2022

ในหนังสือของผู้ว่าเดโมแครต 6 รัฐระบุว่า “เงินที่ลดลงมาจากหัวจ่ายน้ำมัน จะเปลี่ยนเป็นดอลลาร์ในกระเป๋าของผู้บริโภคเพื่อซื้อโกรเซอรี่, ของใช้เด็ก, จ่ายเป็นค่าเช่าและอย่างอื่นอีกมาก”

อย่างไรก็ตาม มีการมองด้วยความกังวลว่า การลดภาษีน้ำมันจะทำร้ายเงินทุนในการสร้างถนน แต่กระนั้นพวกสมาชิกรัฐสภาต่างเร่งรีบดำเนินการทันที ข้อดีของที่นี่คือ การลดภาษีน้ำมันให้ประชาชนเป็นการดำเนินการจากผู้ว่ารัฐและสมาชิกรัฐสภาที่ได้รับเลือกตั้งมาจากประชาชน ไม่ต้องรอให้รถบรรทุกมาล้อมเมือง

ผู้นำรัฐสภาแห่งรัฐเพนซิลวาเนียบอกว่า ในอาทิตย์ที่ผ่านมาราคาน้ำมันในรัฐพุ่งเหมือนจรวด ขึ้งสูงสุดเป็นประวัติการณ์ เราต้องทำทุกทางเพื่อช่วยเหลือประชาชนที่ต้องทำงานหนัก

“ภาษีน้ำมันของรัฐเพนซิลเวเนีย 57.6 cents ต่อแกลลอน จะต้องยกเลิกไป”

ถึงขณะนี้ การลดภาษีน้ำมันของรัฐและภาษีน้ำมันของรัฐบาลกลางยังไม่อนุมัติออกมา จึงทำให้คนที่รองรับราคาน้ำมันไม่ไหวต้องตัดสินใจลาออกจากงาน เช่น พยาบาลหลายคนในโรงพยาบาลที่คนข้างกายทำงานอยู่นั้น บางคนต้องขับรถมาจากบ้านไกลถึง 2 ช.ม. สู้ค่าน้ำมันไม่ไหว ต้องลาออกจากงาน

ไบเดนเรียกราคาน้ำมันที่สูงปรี๊ดทันใดนี้ว่า

“ราคาน้ำมันของปูติน” (Putin’s oil prices)

เช่นเดียวกับรายงานข่าวว่า เงินเฟ้อล่าสุดในอเมริกาสูงขึ้นมาที่ 7.9% สูงกว่าเดือนที่แล้วที่ 7.2% สูงที่สุดในรอบ 4 ทศวรรษ หรือ 40 ปี ข้าวของขึ้นราคากันทั่วหน้า ดัชนีชี้วัดที่สำคัญ เช่น สินค้าราคาชิ้นละ 1 เหรียญในร้าน Dollar Tree ขวัญใจคนจน (รวมทั้งผมด้วย) ขึ้นราคาเป็นชิ้นละ 1.25 เหรียญตั้งแต่เดือนมกราคม

พอเกิดสงครามรัสเซียบุกยูเครน ข้าวของต่างพากันขึ้นราคาจนเงินเฟ้อมโหฬาร เช่น ไข่ไก่ขนาด large เคยราคาเฉลี่ยโหลละประมาณ 1.25 เหรียญ ตอนนี้ขึ้นมาเป็นโหลละ 2.25 เหรียญ

ไบเดนเรียกว่า “เงินเฟ้อของปูติน” (Putin’s Inflation)

อะไร อะไรก็โทษปูตินไว้ก่อน