บทความพิเศษ

สุภา ปัทมานันท์

 

รู้จักพรรคฝ่ายค้านของญี่ปุ่น

 

พรรคฝ่ายค้านพรรคใหญ่อันดับหนึ่งของญี่ปุ่น คือ พรรครัฐธรรมนูญเพื่อประชาธิปไตย (立憲民主党）เรียกย่อว่า “ริกเค็น”（立憲）หัวหน้าพรรค คือ นาย ยูคิโอะ เอดะโน （枝野幸男）วัย 57 ปี

ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่15 กันยายน 2020 มีสมาชิกพรรคผู้ร่วมอุดมการณ์เดียวกันร่วมแรงร่วมใจแยกตัวจากพรรคฝ่ายค้าน พรรคประชาธิปไตย（民主党）พรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า（民進党）เป็นส่วนใหญ่

อุดมการณ์ของพรรค คือ “เสรีภาพ（自由）” “การอยู่ร่วมกัน（共生）” และ “ความรับผิดชอบต่ออนาคต（未来への責任）” กล่าวคือ รักษาระบอบรัฐธรรมนูญบนพื้นฐานของเสรีภาพและความเป็นประชาธิปไตย สร้างสังคมที่ทุกคนอยู่ร่วมกันได้ และ มีความรับผิดชอบต่ออนาคต คือ สนับสนุนการปฏิรูป

นอกจากนี้ ยังสนับสนุนความเท่าเทียมทางเพศ และความหลากหลายทางเพศ การสร้างความเติบโตทางเศรษฐกิจผ่านการลงทุนด้านทรัพยากรมนุษย์ นโยบายปลอดอาวุธนิวเคลียร์ และเรียกร้องให้มีการลดภาษีผู้บริโภค เป็นต้น

ในปี 2020 มีเสียงรวมของพรรคฝ่ายค้านทั้งหมดเกินกว่า 100 เสียง

ก่อนการเลือกตั้งทั่วไปในวันที่ 31 ตุลาคมที่ผ่านมา ในขณะที่พรรคแอลดีพีของรัฐบาลมีความนิยมลดต่ำลงอย่างมากจากการแก้ปัญาหาการแพร่ระบาดของโควิด-19 ประชาชนได้รับผลกระทบจากเศรษฐกิจ เป็นต้น ภายในพรรคฝ่ายค้านด้วยกันจึงคาดหวังว่าเป็นโอกาสอันดีที่ “ริกเค็น” ซึ่งเป็นพรรคแกนนำจะคว้าชัยชนะรวมเกินกึ่งหนึ่งมาได้

กลยุทธ์การส่งผู้สมัครลงแข่งในแต่ละเขต พรรคฝ่ายค้านได้ร่วมกันจัดวางตัวผู้สมัครไม่ให้ชิงคะแนนกันเอง มุ่งเน้นให้ประชาชนตัดสินใจเลือกระหว่างพรรครัฐบาลหรือพรรคฝ่ายค้านเท่านั้น

แต่..ผิดคาด…ริกเค็น ได้เพียง 96 ที่นั่ง น้อยกว่าที่คาดการณ์ไว้ว่าจะได้สัก 109 ที่นั่ง เมื่อรวมกับพรรคฝ่ายค้านอีกหลายพรรคและผู้ไม่สังกัดพรรคแล้ว ได้รวมเพียง 172 ที่นั่ง ไม่เกินกึ่งหนึ่ง คือ 233 เสียง จึงไม่สามารถจัดตั้งรัฐบาลได้ ขณะที่พรรคแอลดีพีของรัฐบาลยังคงชนะถล่มทลายได้เสียงเกินกึ่งหนึ่งอีก

รายงานข่าวว่าหลังทราบผล และตลอดวันรุ่งขึ้น นายเอดะโน หัวหน้าพรรค เก็บตัวเงียบ ไม่ให้สัมภาษณ์กับสื่อใดๆ จนวันต่อมา เขาจึงตัดสินใจแสดงความรับผิดชอบด้วยการประกาศลาออกจากตำแหน่งหัวหน้าพรรค แม้จะมีเสียงคัดค้านว่า เขาเป็นผู้มุ่งมั่นในอุดมการณ์พรรค ยังสมควรเป็นผู้นำพรรคต่อไปก็ตาม นายเอดะโน ให้สัมภาษณ์ว่า “ความพ่ายแพ้ครั้งนี้มาจากความสามารถที่ไม่เพียงพอของผมแต่ผู้เดียว หวังว่าโครงสร้างใหม่ของพรรคจะเป็นการเตรียมพร้อมเพื่อการเลือกตั้งวุฒิสมาชิกในกลางปีหน้านี้”

ในวันที่ 30 พฤศจิกายน จะมีการลงคะแนนเลือกหัวหน้าพรรคคนใหม่ มีผู้สมัคร ชาย 3 คน และหญิง 1คน รวม 4 คน คือ นาย เซจิ โอซากะ（逢坂誠二）วัย 62 ปี ส.ส. 5 สมัยเขต 3 ของฮอกไกโด ประธานกิจการด้านนโยบายของพรรค มี ส.สและ ส.ว. ผู้รับรองในพรรค รวม 20 คน

นาย จุนยะ โอกาวะ（小川淳也）วัย 50 ปี ส.ส. 6 สมัย เขต 1 ของจังหวัดคางาวา อดีต

ข้าราชการกระทรวงกิจการภายใน รองประธานคณะกรรมการนโยบายรัฐสภา มี ส.สและ ส.ว. ผู้รับรองในพรรค รวม 25 คน

นาย เคนตะ อิสุมิ（泉健太）วัย 47 ปี ส.ส. 8 สมัย เขต 3 ของจังหวัดเกียวโต ประธาน

คณะกรรมการสำรวจนโยบายการเมือง มี ส.สและ ส.ว. ผู้รับรองในพรรค รวม 25 คน

ส่วนผู้สมัครคนสุดท้ายเป็นสตรี คือ นาง ชินามิ นิชิมูระ（西村智奈美）วัย 54 ปี ส.ส. 6 สมัย เขต 1 ของจังหวัดนีงาตะ ทางฝั่งทะเลญี่ปุ่น อดีตผู้ช่วยรัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุขและแรงงาน มี ส.สและ ส.ว. ผู้รับรองในพรรค 20 คน ที่น่าสนใจคือ เธอเป็นหัวหน้าคณะทำงานเพื่อการขับเคลื่อนความเท่าเทียมทางเพศของพรรค และยังสนับสนุนให้สตรีมีส่วนร่วมทางการเมือง เคยมาเรียนหนังสือที่เมืองไทย พูดภาษาไทยได้ และชื่นชอบการทำอาหารไทย

สำนักข่าวเอ็นเอชเค ได้เชิญผู้สมัครทั้ง 4 คน มาแสดงวิสัยทัศน์ออกอากาศ ในหัวข้อเกี่ยวกับนโยบายด้านสังคม

นาย เซจิ โอซากะ บอกว่า “ต้องลงทุนด้านทรัพยากรมนุษย์ ให้ความสำคัญด้านการศึกษา อยากสร้างสังคมที่ทุกคนมีความหวัง มีความสุขใจ ขอเป็นพรรคการเมืองที่ทุกคนเชื่อถือและวางใจ มีนโยบายครอบคลุมเพื่อทุกคนในสังคม”

นาย จุนยะ โอกาวะ มีความเห็นว่า “อยากหันกลับมาทบทวนปัญหาด้านโครงสร้างที่ถูกละเลย อาทิ ปัญหาประชากรลดลง มีประชากรวัยเด็กน้อยลง และสังคมผู้สูงอายุ ปัญหาด้านเศรษฐกิจการเงิน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ระบบประกันสังคม เป็นต้น พร้อมรับฟังและยืนเคียงข้างประชาชนผู้ทุกข์ร้อน”

นาย เคนตะ อิสุมิ กล่าวว่า “ได้พูดคุยกับประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากการระบาดของโควิด-19 การเข้าไม่ถึงการรักษาอย่างทันท่วงที ปัญหาพนักงานชั่วคราวโดยเฉพาะสตรีต้องถูกเลิกจ้าง และนักศึกษาต้องขาดรายได้จากการทำงานพาร์ตไทม์ เป็นต้น จึงอยากช่วยกันสร้างสังคมที่ทุกคนมีความสุข” นาง ชินามิ นิชิมูระ แสดงความมุ่งมั่นที่จะ “ใช้พลังเพื่อช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบจากโควิด-19 ปัญหาสาธารณสุขที่ไม่พร้อมจนทำให้มีผู้เสียชีวิตจำนวนมากอย่างน่าเสียดาย นอกจากนี้ยังต้องการช่วยเหลือผู้ประกอบการที่ต้องหยุดกิจการ ลดเวลาให้บริการจนได้รับความเดือดร้อนทั้งๆที่ให้ความร่วมมือกับรัฐบาลอย่างดี เป็นต้น”

แม้การเมืองญี่ปุ่นจะนำโดยพรรครัฐบาลแอลดีพีมาโดยตลอด แต่ตำแหน่งหัวหน้าพรรคฝ่ายค้านใหญ่ที่เป็นแกนนำ ก็ย่อมเป็นที่น่าจับตา… เพราะแสดงถึงความสำคัญของเสียงข้างน้อย ซึ่งเป็นตัวแทนของประชาชนเจ้าของประเทศเช่นกัน