เป็นที่รู้กันดีว่า สม รังสี ผู้นำพรรคกู้ชาติกัมพูชา (ซีเอ็นอาร์พี) พรรคฝ่ายค้านซึ่งถูกคำสั่งศาลยุบไปเรียบร้อยแล้ว กับสมเด็จอัครมหาเสนาบดีเดโช ฮุน เซน นายกรัฐมนตรีกัมพูชานั้น เป็นยิ่งกว่าไม้เบื่อไม้เมา

ถ้าคนหนึ่งไปซ้าย อีกคนก็ไปทางขวา ถ้าอีกคนบอกว่าขาว ก็มั่นใจได้เลยว่าคนที่เหลือต้องชี้ว่าเป็นดำ

ขัดกันได้ในทุกประเด็น แย้งกันได้ในทุกเรื่อง ถึงขนาดมีเสียงลือเสียงเล่าอ้างว่า ทั้งสองคนนี้ “ผีไม่เผา เงาไม่เหยียบ” กันเลยทีเดียว

เรื่องที่เกิดขึ้นเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมาจึงถือว่าเป็นเรื่องระดับ “ปรากฏการณ์ทางการเมือง” ครั้งสำคัญในกัมพูชาเลยทีเดียว

เพราะเป็นครั้งแรกที่ฮุน เซน เห็นด้วยกับสม รังสี ถึงขนาดฮือฮาเป็นข่าวคราวใหญ่โตไปทั่วประเทศ

เรื่องแรกและเรื่องเดียวในรอบนับสิบๆ ปีที่บิ๊กฝ่ายค้านกับผู้นำรัฐบาลกัมพูชาเห็นตรงกันคือ เรื่องการกิน “นมบันจ๊ก”!

 

เรื่องทั้งหมดเริ่มต้นจากร้านขายนมบันจ๊กของ สิน โรสิธ สมาชิกซีเอ็นอาร์พีระดับหัวหน้าคอมมูน นักการเมืองรุ่นใหม่ ผู้ปกครองรุ่นใหม่ที่ได้รับการยอมรับและยกย่องจากคอมมูนทางตอนเหนือของพระตะบอง

แต่เป็นหนึ่งใน 118 แกนนำพรรคที่ถูกคำสั่งยุบพรรค-ห้ามยุ่งเกี่ยวกับการเมือง เล่นงานจนต้องผันตัวเองมาเป็นแม่ค้านมบันจ๊กแทน

“นมบันจ๊ก” เป็นอาหารเส้น พบเห็นทั่วไปในกัมพูชา หลายคนเรียกว่าขนมจีนน้ำยาของที่นั่น เพราะเส้นก็คือเส้นคล้ายขนมจีน น้ำยามี 2 แบบ ทั้งใส่กะทิและไม่ใส่ ทำนองคล้ายแกงป่าของบ้านเรา

สิน โรสิธ เปิดร้านนมบันจ๊ก ก็ต้องมีสมาชิกพรรค มีเพื่อนพ้องแวะเวียนมากิน มาหาสนทนาการเมืองกันบ้าง เป็นสามัญปกติ

ความคิดการเมืองบางเรื่อง บางประการระหว่างการพูดคุย ถูกโพสต์เอาไว้ในเฟซบุ๊กส่วนตัวของสิน โรสิธ เป็นระยะๆ

แต่พอโพสต์ถึงสม รังสี เท่านั้น เจ้าหน้าที่ก็มาเยือน เชื้อเชิญสิน โรสิธ กับเพื่อนอีก 2 คนไปสอบปากคำ ถือว่าการกินนมบันจ๊ก เข้าข่ายเป็นการชุมนุมทางการเมือง ละเมิดคำสั่งศาล

 

เรื่องรู้ถึงหูสม รังสี ทำให้ผู้นำซีเอ็นอาร์พี ยุส่ง เชิญชวนสมาชิกรวมตัวกันกิน “ซัมลอร์ขแมร์” ทุกวันอาทิตย์ ลงมือกินนมบันจ๊ก เหมือนกับที่ขายในร้านของสิน โรสิธ เพื่อ “มิตรภาพ” ภายใต้กรอบของ “ครอบครัวใหญ่” ที่หมายถึงผู้คนทั้งกัมพูชา

เปลี่ยนการกินธรรมดาๆ ให้กลายเป็นการแสดงเอกภาพทางการเมืองไปทั่วทุกมุมเมืองอย่างเฉียบพลัน

แต่ผู้นำคร่ำหวอดระดับปรมาจารย์การเมืองเรียกพี่อย่างฮุน เซน มีหรือจะอับจน และทำในสิ่งที่ทุกคนไม่คาดคิด นั่นคือโพสต์ความเห็นชื่นชมการกินนมบันจ๊กเช่นกัน อ้างว่าเป็นอาหารประจำชาติของกัมพูชา

การกินนมบันจ๊กทุกวันอาทิตย์จึงเป็นการแสดงออกถึง “เอกภาพ” และ “สมานสามัคคี” ของคนในชาติ

เรียกร้องเชิญชวนให้สมาชิกพรรคซีพีพีของตน กินนมบันจ๊กกันขนานใหญ่ ถึงขนาดตั้งโต๊ะเลี้ยงฟรีกันทีละ 200-300 คนก็มี

ทั้งฝ่ายค้าน ฝ่ายรัฐบาล อิ่มเอมเปรมปรีดิ์ไปตามๆ กัน บางคนไม่ถามสักคำว่า พรรคไหนเลี้ยง เลี้ยงทำไมกัน? มีให้กินก็สำราญไปเท่านั้น

 

สม รังสี ชิงรุกอีกที ให้สัมภาษณ์เอพีว่า เรื่องทั้งหมดเป็นสัญญาณที่ดี เห็นด้วยกับฝ่ายค้านอย่างนี้ เห็นทีไม่นานรัฐบาลอาจยอมเปิดเจรจาหาข้อยุติกัน

เอพีนำความมาถามนายกรัฐมนตรีฮุน เซน บอกทันทีว่า “ตอนที่โพสต์ผมพูดถึงเรื่องนมบันจ๊ก กับความสามัคคี เป็นเอกภาพของชาติเท่านั้น”

“อย่าสับสน อย่าคิดมากเหมือนบางคนสิ”

เห็นหรือยังว่าสองคนนี้รักกันมากแค่ไหน?