หนังสือลับในจินดามณี (๔)

พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔ กล่าวไว้ว่า ฤๅษีแปลงสาร คือ ชื่อวิธีเขียนหนังสือลับแห่งไทยโบราณ กลับตัวอักษรข้างหลังมาไว้ข้างหน้า

ตัวอย่าง ฤๅษีแปลงสาร ใน จินดามณี ฉบับกรมศิลปากร (๒๕๖๑) มีดังนี้

ลิตขิศอิศรเท้ไ ฤนลบา

งงฟถี่นวท่วข่ารสา มนุ่หน้าหเ

รรมคาทุศรเสนถา งงยะลุงถึยลเ

มอำตยฤศรนจพจ้าเ นนี่เช้าอพื่เดใ

ถอดความได้ว่า

ลิขิตอิศเรศไท้ นฤบาล

ฟงงถี่ท่วนข่าวสาร หนุ่มเหน้า

มรรคาทุเรศสถาน ยงงลุะถึงเลย

อำมฤตยรศพจนเจ้า เนี่นช้าเพื่อใด

กอัรษรวณษกลันวล้ งลพเลพา

อชื่ษีฤๅงลปแรสา บสืว้ไ

ดลัผนยลี่ปเนยพี้เนอลกรกา ยลากบลัก

นสหท่เหล่เบลัห้ใ นอ่านล้หเนปเมษกเ

ถอดความได้ว่า

อักษรวรลักษณล้วน เพลงพาล

ชื่อฤๅษีแปลงสาร สืบไว้

ผลัดเปลี่ยนเพี้ยนกลอนการ กลายกลับ

สนเท่หเล่หลับให้ อ่านเหล้นเปนเกษม

ในบทโคลงข้างต้น มีคำที่เขียนต่างจากที่เก็บไว้ในพจนานุกรม เช่น ฟงง (ฟัง) ถี่ท่วน (ถี่ถ้วน) ยงง (ยัง) ลุะ (ลุ) อำมฤตย (อำมฤต) รศ (รส) เนี่น (เนิ่น) ลักษณ (ลักษณ์) สนเท่ห (สนเท่ห์) เล่ห (เล่ห์) เหล้น (เล่น) เปน (ป็น)

คราวหน้าเราจะมาอ่าน อักษรเลข กัน