ใส่บ่าแบกหาม : The Family Fang

140814_ff_hpark_00056.CR2

เธอจ๊ะ

The Family Fang มันเป็นหนังดีนะ ฉันว่า มันมีข้อได้เปรียบคือ สร้างจากนิยาย นิยายที่เขียนมาเป็นนิยายที่ดี

The Family Fang สร้างจากนิยายชื่อเดียวกันนี้ เขียนโดย Kevin Wilson

กำกับการแสดงโดย Jason Bateman ซึ่งแสดงเองด้วย และมี Nicole Kidman แสดงเป็นพี่สาว

The Family Fang เป็นเรื่องเกี่ยวกับอะไร?

ตอนแรกดูแต่ชื่อนึกว่าออกแนวครอบครัวแวมไพร์ ก็เห็น fang ไง แฟง แปลว่า เขี้ยว

แต่ไม่ใช่ เป็นเรื่องของครอบครัวแฟง ครอบครัวคนนามสกุลแฟง

เรื่องก็เริ่มที่แอนนี่กับแบ็กซ์เตอร์ มีพ่อกับแม่เป็นศิลปิน แต่พอดีเป็นศิลปินแบบที่เรียกว่า performance artists ลูกก็เลยถูกใช้เป็นเครื่องมือประกอบการแสดงมาแต่เล็กแต่น้อย

เวลาจะสร้างงานศิลปะหนึ่งพ่อแม่ก็จะคิดงาน และรวมเอาลูกเข้าไปด้วย เช่นว่า พ่อให้ลูกชายสมัยอายุยังเพิ่งจะหกเจ็ดขวบ เดินไปยื่นกระดาษโน้ตให้เสมียนประจำเคาน์เตอร์ ในนั้นบอกว่าจะมาปล้นธนาคาร ลูกชายตัวน้อยมีปืนผาหน้าไม้ในมือเหมือนจริงมาก พ่อก็แต่งตัวเป็นตำรวจมาจับ มียิ่งกว่านั้นคือการทำปืนลั่น ให้ประชาชนคนแถวนั้นตกอกตกใจ เมื่อได้เห็นภาพเด็กหญิงร่ำไห้ ที่แม่โดนปืนยิงใส่ เลือดนองพื้น ซึ่งผู้แสดงก็คือพี่สาวและแม่นั่นเอง

มันช่างสมจริง เหมือนจริง ใครเห็นใครก็ต้องตกใจ

เสร็จจากงานการแสดง พ่อแม่ก็ร่าเริงใจ ได้งานศิลปะ บันทึกไว้ในกล้องวิดีโอ

ก่อนออกจากธนาคารที่ทำการแสดง พ่อประกาศอำลาเวทีดั่งนักแสดงใหญ่ๆ เขาทำ โค้งคำนับอย่างสวยงาม

Ladies and gentlemen,
let this be your trumpet call.
Life is sweet.
So taste it while you still can.

ท่านสุภาพสตรีและสุภาพบุรุษ
ขอให้มันเป็นเสียงเตือน
ชีวิตแสนหวาน

จงลิ้มรสมันในยามที่ยังสามารถ

trumpet call หมายถึง เสียงที่ได้จากเครื่องเปล่าทรัมเป็ต ที่ทหารเป่าบอกสัญญาณ

ในที่นี้ไม่มีใครเป่าแตรใดๆ หมายถึง เครื่องเตือนใจ ให้เหตุการณ์นี้เป็นเครื่องเตือนใจ เหตุการณ์ไม่คาดฝันเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ ทุกขณะจิต จงเตรียมพร้อมในทุกสถานการณ์

แต่ถ้าเราเป็นคนในเหตุการณ์ แล้วมารู้ทีหลังว่าเขาสร้างสถานการณ์ขึ้นมา แล้วก็ให้เหตุผลว่าทำไปเพื่อศิลปะ เราจะรู้สึกเยี่ยงไรกันดี

งานศิลปะแนวนี้มันยาก นอกจากต้องวางแผนโดยละเอียดแล้ว ยังต้องไปหาสถานที่แสดงที่เมืองไกลๆ ให้ได้มั่นใจว่าไม่มีใครรู้จักแม่แต่คนเดียว ไม่งั้นแสดงๆ อยู่มีคนรู้จักผ่านมาทัก บทบาทที่วางไว้จะเสียหายไปทั้งกระบวน

แต่ก็นั่นแหละ ตอนยังเป็นเด็ก ก็ไม่ได้คิดอะไรมาก พ่อแม่ให้ร่วมกิจกรรมก็ร่วม แต่ยิ่งโตขึ้น ก็ยิ่งคิดว่า นี่เราเป็นลูกหรือเป็นเครื่องมือในการทำการแสดง

พอโตแล้ว อายุครบ สมควรแก่เวลาได้ย้ายออกจากบ้านตามธรรมเนียม แอนนี่พี่สาวก็ไปสิ จะรออะไรอีก แล้วแบ็กซ์เตอร์น้องชายก็ย้ายตามออกไปติดๆ

If we can imagine our own deaths
but still manage to come back to life,
then it proves that we can survive anything.

ถ้าเราจินตนาการความตายได้
และหาทางกลับมามีชีวิตได้
นั่นก็แปลว่าอะไรๆ เราก็รอด

หนังเขาเอาคำเหล่านี้มาโปรยไว้แต่ต้นเรื่อง ให้เราเก็บไว้ก่อน ให้เราสงสัยไปก่อนว่าแอนนี่คิดเอง หรือใครคิด แต่ตอนท้ายๆ เรื่อง เราจะหวนกลับมาคิดถึงคำโปรยนี้เอง

แอนนี่ประกอบอาชีพเป็นนักแสดง เป็นดารานำหญิง เป็นราชินีของหนังอินดี้หรือหนังแนวทางเลือกเลยทีเดียวเจียวนั่น แต่ก็ดูเหมือนว่าลึกๆ ภายใน แอนนี่ไม่มีความสุขหรอก ต้องหาแรงขับแรงเคลื่อนจากภายนอก หาคำขวัญมาเป็นกำลังใจ

If you’re in control,
then the chaos
will happen around you
and not to you.

ถ้าเราเป็นคนควบคุม
ความโกลาหลก็จะเกิดรอบตัวเรา
ไม่ใช่กับเรา

ชอบนะ อันนี้ เธอคิดถึงที่ทำงานเราต่างๆ ที่เคยทำมาไหม มันวุ่นวายได้ทุกที และเราก็รอดก็ผ่านมันมาได้ ธุรกิจก็ยังดำเนินต่อไปได้ คิดย้อนไปมันก็แปลกๆ ดีนะ ที่ความโกลาหลมันก็มีระบบระเบียบในตัวมันเอง

ข้างฝ่ายน้องชายนายแบ็กซ์เตอร์ เป็นนักเขียน แต่อยู่ระดับกลางๆ พยายามไต่เต้าไปในดีกว่านี้แต่มันไม่ได้ แล้วแถม ยังเจออาการเขียนไม่ออก writer”s block เข้าให้อีก แต่ก็ยังดีที่มีงานสำรอง นั่นก็คือรับเขียนข่าวเป็นชิ้นๆ เรียกว่าหนี้ท่วมหัวแหละ แต่ก็พอถูๆ ไถๆ ได้อยู่

อยู่มาวันหนึ่ง ก็ได้รับมอบหมายให้ไปเขียนเรื่องเกี่ยวกับ potato gun หรือปืนมันฝรั่ง ซึ่งมันก็คือปืนที่ประกอบขึ้นมา โดยใช้มันฝรั่งต่างลูกปืน

พี่แบ็กซ์เตอร์นี้ก็ก๋ากั่นแก่นแก้ว เอาตัวเองเข้าไปยืนเป็นเป้า เธอนึกภาพ ที่คนไปยืนอยู่ไกลๆ แล้วเอาแอปเปิ้ลวางบนหัว นั่นแหละ พี่แบ็กซ์เตอร์เป็นคนนั้นเลย

ก็ทดสอบปืน พอยิงโดนครั้งแรก พี่แบ็กซ์เตอร์ก็ฮึกเหิม จะลองอีกครั้ง คนเขาห้ามก็ไม่ฟัง

Don’t be crazy.
No, don’t push your luck.

อย่าบ้าไปหน่อยเลย
อย่าย่ามใจ

Don’t push your luck. หมายถึง อย่าพยายามมากจนเกินไป เพื่อจะให้ได้ผลลัพธ์บางอย่าง โดยที่ต้องเสี่ยงที่จะเสียที่ได้มาแล้วไป ออกแนวได้คืบจะเอาศอก อะไรเทือกๆ นั้น

พี่แบ็กซ์เตอร์ทดลองแล้ว ได้ข้อมูลเขียนเรื่องแล้ว แต่เห็นแก่ความมัน ลูกปืนมันฝรั่งลูกที่สองยิงเปรี้ยงเขาให้ที่หัว ถูกหามตัวเข้าส่งโรงพยาบาลในทันใด

และโรงพยาบาลก็แสนดี จัดการสืบประวัติให้ จนได้ตามตัวพ่อแม่ให้ขับรถมารับกลับไปอยู่ด้วยเพื่อพักฟื้นจนกว่าจะหายดี

พี่แบ็กซ์เตอร์ฟื้นขึ้นมาทราบความ รีบโทรศัพท์หาพี่สาวให้มาช่วยเหลือโดยด่วน กลับไปอยู่บ้านกับพ่อแม่ที่หนีจากมาไม่ใช่เรื่องดีเลย และเมื่อโดนปืนมันฝรั่งเข้าจังๆ ที่หู หมอก็ห้ามเดินทางโดยเครื่องบิน พี่สาวอยู่อีกฝั่งของประเทศ การจะส่งตั๋วเรือบินมาเพื่อให้บินไปอยู่ด้วย ก็ไร้ประโยชน์

Just stand up to them, Baxter.

งั้นก็สู้พ่อกับแม่ให้ได้สิ แบ็กซ์เตอร์

พี่สาวแนะนำ

stand up to someone/something หมายถึง สู้แบบป้องกันตนเองให้ไม่ยอมจำนนต่อคนหรือสิ่งที่มีอำนาจเหนือเรา

When have I ever done that?
เคยเห็นผมทำอย่างนั้นได้ตอนไหนเหรอ?

เงียบสิ พี่ก็เงียบไป เพราะไม่เคย อย่าว่าแต่น้องชาย ตัวเองก็เคยทำได้ตอนไหนเหรอ? เหมือนกัน!

แล้วสองคนพี่น้องก็ช่วยเหลือกัน ด้วยการไปอยู่บ้านพ่อกับแม่ด้วยกัน

แล้วพ่อกับแม่ก็จะให้ไปเป็นส่วนหนึ่งของงานศิลปะด้วยกัน อีกแล้ว!! สองพี่น้องจะยอมทำไหม? โตป่านนี้ เราจะต้องยอมทำตามพ่อกับแม่อีกไหม?

แล้ววันหนึ่ง พ่อกับแม่บอกว่าจะไปเมืองอื่น แต่ตำรวจก็มาหน้าบ้าน บอกว่าพ่อกับแม่ประสบเหตุ เหลือแต่รถทิ้งไว้ มีเลือดเปรอะเปื้อนเต็ม บ่งชี้ว่าตายแหงๆ แต่แค่ยังหาศพไม่เจอ เชื่อไหมว่าตาย? หรือแค่การแสดง? สองพี่น้องต้องสืบเอง

หนังสนุกดีนะ มันหาดูยากนะ หนังที่จะบอกเราว่าเราไม่ต้องรักพ่อแม่ก็ได้ พ่อแม่ก็ไม่ได้รักเรามากมายอะไร

ส่วนพ่อแม่ก็ไม่ต้องรักลูกมากก็ได้ แต่หน้าที่เลี้ยงลูกให้เติบโตก็อย่าบกพร่อง

เอาเข้าจริงๆ ชีวิตมันไม่ได้ว่ายเวียนอยู่ในวังวนความรักแต่เพียงอย่างเดียว และแม้มันเป็นความผูกพันก็จริง แต่มันก็เลิกผูกเลิกพันก็ได้ ถ้าเราทั้งหมดต้องการแบบนั้น

ความจริงก็คือ คนเรามีพ่อแม่มีครอบครัวก็ดี แต่ถ้าไม่มี มันก็ได้ เราเลือกได้

ฉันเอง