“ไทยสร้างไทย” สวนรัฐบาล แจกบัตรคนจนเพิ่มสะท้อนความล้มเหลวทางเศรษฐกิจ ถามลดความยากจนได้จริงหรือไม่ หวั่นใช้ภาษีไม่คุ้มค่า และอาจเป็นเพียงการอัดงบประมาณ ก่อนการเลือกตั้งที่จะมาถึงซึ่งต้องเน้นการแจก หรือไม่

วันที่ 23 กันยายน 2565 นางสาวณิชชา บุญลือ รองโฆษกพรรคไทยสร้างไทย กล่าวถึงกรณีที่ รัฐบาลอ้างว่าการลงทะเบียนบัตรคนจนเพิ่มขึ้น คือ ความสำเร็จของรัฐบาลซึ่งตนกลับมองว่า การลงทะเบียนของคนจนเพิ่มขึ้น บ่งบอกถึงสภาพเศรษฐกิจที่ถดถอย หรือ ความยากจนของที่ประชาชนที่เพิ่มมากขึ้น อย่าพึ่งดีใจมองว่าเป็นผลงานของรัฐบาลชุดนี้ บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ’ หรือที่รู้จักกันในชื่อ ‘บัตรคนจน’ เป็นนโยบายเรือธงของรัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา เริ่มใช้ตั้งแต่เดือนตุลาคม ปี 2560 จนกระทั่งถึงปัจจุบัน และเพิ่งมีการเปิดให้ลงทะเบียนสิทธิอีกครั้งในเดือนสิงหาคมปี 2565

โครงการบัตรคนจนนี้ถือเป็นการแจกเงินช่วยเหลือคนจนแบบไม่มีเงื่อนไขที่ใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่เคยมีการจัดสวัสดิการให้ประชาชนผู้มีรายได้น้อย บัตรดังกล่าวและงบประมาณที่ได้รับการอุดหนุนจากรัฐบาลไปยังกองทุนประชารัฐสวัสดิการเพื่อเศรษฐกิจฐานรากและสังคมไปแล้วกว่า 260,000 ล้านบาทตั้งแต่ปี 2561 – 2564

อย่างไรก็ตามดิฉันตั้งคำถามกับไปยังรัฐบาลว่าโครงการนี้ช่วยลดความยากจนได้จริงหรือไม่ โครงการนี้คุ้มค่าในทางเศรษฐศาสตร์แค่ไหน โครงการนี้ ‘เข้าถึง’ คนยากจนได้มากน้อยเพียงใด และใครกันแน่ที่ได้ประโยชน์จากโครงการนี้ คำถามเหล่านี้คือคำถามพื้นฐานสำหรับการลงทุนของภาครัฐ เพื่อให้มั่นใจได้ว่า ทุกบาททุกสตางค์ของภาษีของประชาชน (จากทั้งคนจนและคนไม่จน) จะถูกใช้ไปเพื่อคนจนอย่างคุ้มค่าที่สุด หรือเป็นเพียงนโยบายประชานิยมที่พอใกล้ถึงวาระการเลือกตั้งมาถึง ก็เน้น แจก และ จบ

และดิฉันก็มั่นใจว่า ไม่มีประชาชนคนไทยคนไหน อยากถูกตีตราสถานะ ว่าเป็นคนจน หรือ ได้รับบัตรคนจน เพียงพวกเขาเหล่านั้น ไม่มีแม้กระทั่งโอกาสในการทำมาหากิน หรือ โอกาสในการเข้าถึงแหล่งเงินทุนต่างหาก และที่สำคัญปัญหาสำคัญคือบัตรคนจนนี้ไม่มีเป้าหมายที่ชัดเจนว่า เมื่อให้สวัสดิการผ่านบัตรดังกล่าวไปแล้วจะนำไปสู่อะไร ตั้งแต่เกณฑ์การเข้าร่วมโครงการที่กวาดมาหมด ทั้งผู้มีรายได้น้อย คนยากจน ผู้พิการ คนชรา และผู้ด้อยโอกาสอื่นๆ ซึ่งนั่นหมายความว่า ‘คนจนตัวจริง’ ไม่ได้สิทธิประโยชน์อะไรเลยจากนโยบายบัตรคนจนในปัจจุบัน

ด้วยเหตุผลนี้ จึงทำให้เชื่อได้ยากว่า การช่วยเหลือของรัฐผ่านบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ คือ การลดความยากจน หรือ สะท้อนถึงมุมมองเศรษฐกิจไทย เพราะฉะนั้นอย่าตีตราว่านี่คือ ผลงานชั้นเยี่ยมของรัฐบาลชุดนี้ แต่ผลงานชิ้นนี้คือ สิ่งที่สะท้อนได้ว่า หากยังบริหารประเทศแบบนี้ ประเทศไทยจะมีแต่ถดถอย จนไม่สามารถกู้ฟื้นคืนมาได้