จัตวา กลิ่นสุนทร : คนไทย(ศิลปิน)ใน สหรัฐอเมริกา

การแพร่ระบาดของไวรัส (Virus) โควิด-19 ไปทั่วโลก นับเป็นสถานการณ์เลวร้ายสร้างความปั่นป่วนทำลายชีวิตผู้คน เศรษฐกิจของมวลมนุษยชาติพังพินาศโดยไม่เลือกเชื้อชาติศาสนาอย่างถ้วนทั่ว

สำหรับบ้านเราไม่เคยคาดคิดว่าจะเดินทางมาถึงจุดวิกฤตถึงขนาดนี้ เนื่องจากอดีตที่ผ่านมาเราเคยมีประสบการณ์จากไข้หวัดนกที่เรียกชื่อตามถิ่นกำเนิดว่า “ไข้หวัดใหญ่ฮ่องกง-Hong Kong-Fu” (Influenza AH5N1) และโรค ซาร์ส (SARS-Severe Acute Respiratory Syndrome) ซึ่งรัฐบาลในขณะนั้นรับมือได้ฉับไวน่าชื่นชม

โรคระบาดดังกล่าวนั้นผ่านเลยมาไม่ถึง 20 ปี บุคลากรผู้ดำเนินการอย่างแข็งขันและเข้าใจการบริหารจัดการในยามคับขันเกี่ยวกับการแพร่ระบาดของโรคยังคงอยู่ ซึ่งน่าจะให้คำแนะนำยุทธศาสตร์เพื่อจะได้ดำเนินการตั้งรับด้วยหลักการ และความรอบคอบรวดเร็วได้เป็นอย่างดี ไม่มากก็น้อย

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญ พยาบาล และเจ้าหน้าที่ด้านสาธารณสุขของประเทศเราถือว่าเป็นองค์กรที่มีความรู้ความสามารถไม่ได้เป็นรองชาติไหนสักเท่าไร เพียงแต่ผู้ซึ่งมีหน้าที่รับผิดชอบโดยตรง คือรัฐบาลกลับตัดสินใจไม่เฉียบขาดเป็นอันหนึ่งอันเดียว ไม่มีศูนย์รวมเฉพาะกิจ เอาแต่สับสนวุ่นวายอยู่กับเรื่องอื่นๆ

เช่น เรื่องการนำเข้า-ส่งออกหน้ากากอนามัย (Mask) และหาทางเยียวยาผู้ประกอบการสินค้าปลอดภาษีรายใหญ่ โดยมองข้ามความอยู่รอดปลอดภัยของประชาชนที่ยากไร้หาเช้ากินค่ำที่ได้รับผลกระทบโดยไม่คิดถึงมาตรการรองรับช่วยเหลือก่อนที่จะประกาศปิดสถานประกอบการในกรุงเทพฯ และเมืองใหญ่ๆ จังหวัดต่างๆ

กว่าจะทำการตัดสินใจรวมศูนย์ออกพระราชกำหนด (พ.ร.ก.) การบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน (พ.ศ.2548) เพื่อใช้ควบคุมสถานการณ์ระบาดของ “โควิด-19” ปรากฏว่าโรคร้ายได้กระจายไปเกือบทั่วประเทศแล้ว

แต่ก็คงยังไม่สายเนื่องจากไวรัส (Virus) ร้ายตัวนี้ว่ากันว่าจะยังอยู่กับเราอีกยาว

 

พอเข้าใจได้ว่ารัฐบาลประสบกับปัญหาของเศรษฐกิจโลกทั้งสงครามการค้าของมหาอำนาจแบบแก้ไม่ตก ประชาชนเดือดร้อนมาอย่างต่อเนื่อง จะด้วยตัวนโยบายหลักฝีไม้ลายมือของรัฐมนตรีเศรษฐกิจ จึงลังเลกับการตัดสินใจเรื่องนักท่องเที่ยวที่เดินทางเข้ามายังประเทศไทย เมื่อปลายเดือนมกราคม ต่อเดือนกุมภาพันธ์ 2563

เนื่องจากเศรษฐกิจหลักๆ บ้านเราเกือบจะทุกตัวตั้งแต่การส่งออก พืชผลทางการเกษตรล้วนส่อว่าจะต้องแก้ปัญหากันยาวเหยียด อีกทั้งความแห้งแล้งกระทั่งไม่มีน้ำพอสำหรับทำนา และทำการเกษตรอื่นๆ

เมื่อเวลาเดินทางมาใกล้เทศกาลตรุษจีน ต่อด้วยงานมหาสงกรานต์ การเคลื่อนตัวเพื่อเดินทางท่องเที่ยวพักผ่อนของผู้คนในเอเชีย และนักท่องเที่ยวจากทั่วโลกจะต้องเกิดขึ้นแน่นอน โดยมีเป้าหมายสู่ประเทศไทยมากพอสมควร ซึ่งรัฐบาลหวังว่ารายได้จากการท่องเที่ยวซึ่งยังเหลืออยู่เพียงตัวเดียวจะสามารถประทังเรื่องรายได้ไม่น้อย

แต่ในที่สุดกลับมามีเหตุเภทภัย เกิดโรคระบาด “โควิด-19” จากเมืองอู่ฮั่น มณฑลหูเป่ย สาธารณรัฐประชาชนจีน เข้ามาแทนที่ สร้างความทุกข์ยากเดือดร้อน และนำเอาความเจ็บป่วยล้มตายสู่คน ทุกอย่างมาเร็วแทบตั้งตัวไม่ทัน

กว่าจะพลิกตำราหันหน้าเข้าประจันกับเหตุการณ์วิกฤตครั้งนี้ได้ ทุกอย่างก็เสียหายมากมาย

 

ตั้งใจว่าจะเขียนเรื่องอื่นๆ ไม่อยากตำหนิซ้ำเติมรัฐบาลให้ช้ำชอก ปล่อยให้แก้ปัญหาเรื่องวิกฤตโควิด-19 ให้ผ่านไปก่อน ค่อยมาออกแรงไล่รัฐบาลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงกันต่อไป

กิจกรรมทุกสิ่งทุกอย่างในโลกนี้ต้องหยุดชะงัก ต้องชะลอ ต้องเปลี่ยนแปลง และได้รับผลกระทบทั่วโลก

การติดต่อสื่อสารทุกวันนี้ง่ายดายเป็นอย่างมาก เพราะฉะนั้น ความเคลื่อนไหวของคนไทยในประเทศต่างๆ จึงใช้เวลาเพียงนาที วินาที

เมื่อเชื้อโรคร้ายระบาดสู่ดินแดนเสรีภาพอย่างสหรัฐ เราจึงได้เห็นความแตกตื่นของประชาชนที่นั่น ซึ่งเป็นประเทศประชาธิปไตย ประเทศที่เจริญแล้วต่างแย่งชิงซื้อหาสินค้าไปกักตุนเพื่อความอยู่รอด ทำเหมือนว่าจะขอตายเป็นคนสุดท้ายอย่างนั้น คนไทยในสหรัฐคิดถึงบ้านเกิดบอกว่าสบายกว่า รวมทั้งมีคนไทยเสียชีวิตด้วย

กมล ทัศนาญชลี “ศิลปินแห่งชาติ” สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม+สื่อผสม)-(พ.ศ.2540) เพิ่งเดินทางกลับจากเมืองไทยสู่บ้านพักในสหรัฐเมื่อต้นเดือนกุมภาพันธ์ ก่อนหน้าโรคร้ายระบาดเข้าเมืองไทยแบบเฉียดฉิว เพื่อเตรียมตัวรับคณะ ครูศิลป์ ครูผู้สอนศิลปะจากประเทศไทยที่ได้คัดเลือกให้ได้เดินทางไปศึกษาดูงานในสหรัฐตามโครงการของกระทรวงวัฒนธรรม ระหว่างวันที่ 1-15 เมษายน ต่อด้วยคณะศิลปิน Yong Artists Talent จะไปถึงในวันที่ 16 เมษายน 2563 อีกชุดหนึ่ง

แต่โครงการของกระทรวงวัฒนธรรมทั้ง 2 โครงการต้องเลื่อนไปอย่างไม่มีกำหนด

 

กมล ทัศนาญชลี ศิลปินอิสระซึ่งไม่เคยหยุดนิ่งอยู่กับที่ ไม่เคยหยุดการสรรค์สร้างงานศิลปะร่วมสมัย เพราะลมหายใจคือศิลปะ จึงลงมือสร้างงานอยู่ในสหรัฐอีกจำนวนมาก

กมลบอกว่า ในสหรัฐไม่ได้แตกต่างจากเมืองไทย ทางนครลอสแองเจลิส แคลิฟอร์เนีย (Los angeles, California, USA.) มีมาตรการออกมาก่อนหน้าบ้านเรามาก ธุรกิจต่างๆ ปิดทำการ ร้านอาหารให้ซื้อกลับไปกินที่บ้าน โรงเรียนเปิดสอนทางอินเตอร์เน็ต กิจกรรมต่างๆ ต้องงดไว้ก่อน และเป็นที่แน่นอนสหรัฐเองย่อมมีปัญหาหนีไม่พ้นเรื่องเศรษฐกิจ และคนตกงานแน่ๆ

กมลอาศัยช่วงระยะเวลาดังกล่าวนี้รำลึกถึงอดีตเมื่อเกือบ 50 ปีก่อน เมื่อเขาได้รับทุนเดินทางไปศึกษาต่อไปใช้ชีวิต เริ่มต้นสร้างงานในสหรัฐเป็นช่วงระยะเวลาเกิดสงครามเวียดนามพอดี ก่อนที่เขาจะถ่ายทอดสอดแทรกความเป็นคนไทย เป็นชาวตะวันออกลงไปในงานศิลปะร่วมสมัยกระทั่งมีชื่อเสียงและได้รับรางวัลไม่น้อยในสหรัฐ ก่อนจะได้รับการเชิดชูเกียรติเป็น “ศิลปินแห่งชาติ” ดังกล่าว

ช่วงต้องเก็บตัวอยู่กับบ้าน เขาสร้างผลงานศิลปะเกี่ยวกับอดีต และเหตุการณ์ปัจจุบันที่สร้างความสะเทือนไปทั่วทั้งโลก “โควิด-19” ด้วยความสะเทือนอารมณ์ ออกมาในรูปแบบของงานศิลปะร่วมสมัย

ผมขออนุญาตเป็นสื่อนำผลงานล่าสุดที่ยังไม่เคยนำออกแสดงเผยแพร่ที่ไหนมาลงตีพิมพ์ให้ท่านผู้อ่านทั้งหลายเสพรสชาติเพื่อซึมซับกันตามสบายในช่วงระยะเวลาที่ยากลำบากต้องพักอยู่กับบ้าน

ไม่มีอะไรดีไปกว่าการรับผิดชอบต่อสังคม ให้ความร่วมมือกับส่วนรวมด้วยการอยู่กับบ้านตามนโยบายรัฐบาลรอให้ช่วงเวลาอันเลวร้ายผ่านไป เพื่อหลีกหลบการติดเชื้อจากโรคร้าย “โควิด-19” เนื่องจากเราไม่รู้จริงๆ ว่ามันระบาดไปถึงตรงไหน ใครเป็นพาหะนำโรคบ้าง

ลองพิจารณาเสพรสชาติงาน “ศิลปะ” กันเอาตามอารมณ์อันแตกต่างของท่านทั้งหลาย