การศึกษา

 

รับน้อง… ‘อิทธิพล คุณปลื้ม’

สร้างงานวัฒนธรรมใหม่

โชว์ผลงาน ‘บิ๊กตู่’ รอโบนัสการเมือง

 

เข้าทำงานอย่างเป็นทางการแล้ว สำหรับนายอิทธิพล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม(วธ.) ที่มารับไม้ต่อจากนายวีระ โรจน์พจนรัตน์ อดีตรัฐมนตรีว่าการ วธ. ที่ดูแลงานศาสนา วัฒนธรรมมานานถึง 5 ปี แม้จะเป็นกระทรวงเล็ก แต่ก็มีความสำคัญ ดูแลงานวัฒนธรรม ซึ่งเป็นหน้าตาของประเทศ

ดังนั้น ผู้ที่ได้รับแต่งตั้งให้มาเป็นเจ้ากระทรวงจึงได้รับความสนใจไม่แพ้กระทรวงเกรดเอ…

ในส่วนของนายวีระ ถือเป็นลูกหม้อเก่า วธ. แม้ผลงานจะไม่โดดเด่น มีเพียงการอนุรักษ์วัฒนธรรมเดิม แต่ก็มีโอกาสเป็นแม่งานสำคัญของประเทศ ทั้งพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10

 

ขณะที่นายอิทธิพล รัฐมนตรีน้องใหม่ ตัวแทนจากกลุ่มพลังชล เข้ามารักษาพื้นที่คุมเก้าอี้ วธ. ซึ่งพรรคพลังชลได้โควต้ามาตั้งแต่ปี 2553

การกลับมาของกลุ่มพลังชลครั้งนี้ ไม่ได้สร้างความแปลกใจให้กับคนแวดวงศาสนา วัฒนธรรมมากนัก…

โดย ผศ.ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์ อาจารย์คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต มองในเชิงการเมือง ว่า กลุ่มพลังชลรู้สถานการณ์ต่อรองตำแหน่งรัฐมนตรี หากย้อนกลับไปในช่วง 10 ปี จะเห็นว่าตัวแทนกลุ่มพลังชลเข้ามาเป็นรัฐมนตรีว่าการ วธ.ตั้งแต่ปี 2553 ดังนั้น การที่นายอิทธิพลมารับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการ วธ.จึงเป็นการรักษาฐานพื้นที่ทางการเมืองมากกว่า เพราะ วธ.เป็นกระทรวงเล็ก งบประมาณเพียง 7-8 พันล้านบาท ไม่มีผลประโยชน์ทางธุรกิจ ไม่ต้องไปต่อสู้กับพรรคการเมืองอื่นๆ ขณะเดียวกันการเป็นรัฐมนตรีว่าการ วธ.ยังเชื่อมโยงกับการเมือง และการท่องเที่ยวท้องถิ่นของกลุ่มพลังชลที่ดูแลพื้นที่ จ.ชลบุรี และพัทยา สามารถเชื่อมโยงการทำงานให้เข้ากับ วธ.ได้

“การเดินหน้างานวัฒนธรรมในภาพรวมนั้น คิดว่าคงไม่สามารถทำอะไรได้มากนัก เพราะ วธ.เป็นกระทรวงอนุรักษนิยม จะปกป้องรักษาสิ่งที่คิดว่าเป็นวัฒนธรรมไทยดั่งเดิม ขณะที่การส่งเสริมวัฒนธรรมใหม่ๆ ยังอยู่ภายใต้กรอบอนุรักษนิยม ดังนั้น ไม่ว่าใครจะเข้ามาเป็นรัฐมนตรีว่าการ วธ.ก็เป็นเรื่องยากที่จะหลุดจากกรอบนี้ สำหรับการทำงานนายวีระในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา ให้ 5 คะแนน เต็ม 10 คะแนน จากการอนุรักษ์วัฒนธรรมเก่าๆ แต่มองไม่เห็นบทบาทการทำงานในเชิงลึก และเห็นความพยายามกีดกันโลกสมัยใหม่ หยุดวัฒนธรรมทางความคิด ทั้งที่สังคมมุ่งสู่โลกโลกาภิวัตน์”

ผศ.ธำรงศักดิ์กล่าว

 

ด้านพระเทพปฏิภาณวาที (เจ้าคุณพิพิธ) วัดสุทัศนเทพวราราม มองคล้ายกันว่า รัฐบาลวางตัวนายอิทธิพลให้เข้ามาดู วธ.อยู่แล้ว ส่วนหนึ่งเพราะมีประสบการณ์ดูแลวัฒนธรรมท้องถิ่น จ.ชลบุรี เคยได้เข้ามาช่วยงานนายสนธยา คุณปลื้ม พี่ชายทำงานการเมือง ดูแลวัฒนธรรมการท่องเที่ยว

อย่างไรก็ตาม การมารับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการ วธ. นายอิทธิพลจะต้องศึกษารายละเอียดว่าแต่ละจังหวัดมีวัฒนธรรมที่หลากหลาย ซึ่งต้องทำทั้งในด้านการอนุรักษ์ และพัฒนาอย่างต่อเนื่อง

ส่วนนายวีระนั้น เป็นลูกหม้อของ วธ.โดยตรง ในช่วงที่เป็นรัฐมนตรีว่าการ วธ. มีโอกาสทำงานสำคัญของประเทศ ทั้งพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพในหลวงรัชกาลที่ 9 ซึ่งเป็นงานยาก ให้ผ่านไปได้อย่างสมบูรณ์ หากคะแนนเต็ม 10 คะแนน ก็ต้องให้เต็ม ถ้าเต็ม 100 คะแนน ก็ต้องให้

เพราะถือว่าทำได้อย่างดี ต้องประสานงานหลายฝ่าย ไม่ใช่เรื่องง่าย

 

ขณะที่นายบวรเวท รุ่งรุจี อดีตอธิบดีกรมศิลปากร มองคล้ายกันว่า รัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี สนับสนุนงานด้านวัฒนธรรมได้ดีในระดับหนึ่ง

นายวีระถือว่าทำผลงานได้ดี พยายามสร้างความรู้ ความเข้าใจ และเผยแพร่องค์ความรู้มาตลอด

ส่วนรัฐบาลชุดใหม่นี้ควรให้ความสนใจเป็นพิเศษ ในการสร้างจิตสำนึกให้คนไทยอยากอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมไทย พร้อมกับสร้างความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องให้กับคนในสังคม

สำหรับงานต่อเนื่องของ วธ.และกรมศิลปากร เช่น งานทวงคืนโบราณวัตถุนั้น ถือเป็นงานต่อเนื่อง แต่มองว่าเป็นการแก้ไขปัญหาที่ปลายเหตุมากกว่า ต้องให้ความรู้กับประชาชน ภาคส่วนท้องถิ่น ให้ช่วยดูแลรักษาศิลปวัฒนธรรมของไทย แม้ว่าในท้องถิ่นจะมีอาสาสมัครท้องถิ่นในการดูแลรักษามรดกทางศิลปวัฒนธรรม (อส.มศ.) ก็ตาม

เป็นอาสาสมัครเหล่านี้มาด้วยใจ ไม่ได้รับเงินเดือนหรือค่าตอบแทน หากผลักดันให้มีค่าตอบแทน คิดว่าจะสร้างแรงจูงใจในการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมในท้องถิ่นเพิ่มมากขึ้น

ปิดท้ายด้วย ผศ.พิพัฒน์ กระแจะจันทร์ สาขาวิชาประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ บอกว่า  ตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการ วธ.เหมือนจะเป็นตำแหน่งทางการเมืองมากกว่าจะเป็นเรื่องความถนัดจัดเจนของตัวบุคคล ที่ในระยะหลังชัดว่าเป็นการสืบทอดกันในตระกูลคุณปลื้มมานาน มีเพียงอดีตรัฐมนตรี วธ.คนก่อน คือนายวีระ ที่พอจะเข้าใจงาน เพราะเป็นคนกรมศิลปากรเดิม

“เท่าที่เห็นรัฐมนตรีว่าการ วธ.เป็นมือใหม่มากๆ ในงานด้านนี้ ถ้าหากผมสามารถฝากบอกอะไรไปได้ ผมคิดว่าสิ่งสำคัญคือ ท่านจำเป็นต้องฟังข้าราชการประจำที่มีประสบการณ์ เพื่อเรียนรู้งาน และสะสางปัญหาภายในเสียก่อน แล้วจึงกำหนดนโยบายใหม่ ไม่ควรเร่งสร้างผลงาน เพราะจะสร้างภาระให้กับข้าราชการประจำ นายอิทธิพลจำเป็นต้องมีที่ปรึกษาดีๆ เป็นคนรุ่นเก่าที่เก่ง ผสมกับคนรุ่นใหม่ที่มีแนวคิดทันสมัย อีกอย่าง กระทรวงควรลดงานอีเวนต์ขาประจำลงบ้าง โดยปล่อยให้เป็นเรื่องของท้องถิ่น เช่น งานประเพณีต่างๆ เพราะจะช่วยให้เกิดความหลากหลายของรูปแบบ ไม่ถูกควบคุมโดยส่วนกลางไปเสียหมด อีกทั้งไม่ควรจ้างออร์แกไนเซอร์มากจนเกินไป เพราะสิ้นเปลืองงบ และไม่ได้พัฒนาศักยภาพของคนในองค์กร” ผศ.พิพัฒน์กล่าว

จากนี้คงต้องจับตาว่า นายอิทธิพลจะเดินเครื่องงานวัฒนธรรมไปได้ไกลมากน้อยแค่ไหน แม้ วธ.จะเป็นกระทรวงเล็ก แต่ก็สำคัญไม่น้อยในการทำหน้าที่ดูแลหน้าตาประเทศ หากขับเคลื่อนงานได้ดี ผลงานเข้าตา ‘บิ๊กตู่’ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ก็อาจมีโบนัสทางการเมืองให้กับพรรคพลังชลในอนาคต…

  แต่หากทำเพียงงานอนุรักษ์ ก็คงได้เพียงรักษาโควต้าเก้าอี้รัฐมนตรี วธ.ไว้เท่านั้น