ก่อนถึง 14 ตุลาคม 2516 มีเหตุการณ์ ‘กระทิงทุ่งใหญ่นเรศวร’ ที่เปรียบเป็น ‘ฟางเส้นสุดท้าย’ ของ ‘3ทรราชย์’ ในยุคนั้น ที่นำมาสู่การเคลื่อนไหวของ ศูนย์กลางนิสิตนักศึกษาแห่งประเทศไทย และ ชมรมอนุรักษ์ 4 สถาบัน ในการพิมพ์หนังสือ “บันทึกลับจากทุ่งใหญ่”
.
เล่าเหตุการณ์ ฮ. ของ ทบ. ตกที่ อ.บางเลน จ.นครปฐม โดยผู้โดยสารบนเครื่องที่เสียชีวิต-รอดชีวิต ล้วนเป็นนายทหาร-ตร. และบุคคลตระกูลดัง รวมทั้งพบซากสัตว์ป่าบน ฮ. ด้วย
.
อีกชนวนสำคัญ คือ การลบชื่อนักศึกษา ม.รามคำแหง 9 คน ที่อยู่ในชมรมคนรุ่นใหม่ หลังจัดทำหนังสือ “มหาวิทยาลัยไม่คำตอบ” ออกมา แม้ต่อมาจะมีการยกเลิกการลบชื่อนักศึกษาทั้ง 9 คน และให้อธิการบดีพิจารณาตัวเองลาออกก็ตาม ทว่าไม่สามารถต้านกระแสได้
.
แต่สิ่งที่มาควบคู่คือการเรียกร้องรัฐบาล ให้ประกาศใช้รัฐธรรมนูญภายใน 6 เดือน ที่สุดท้ายแล้วจบลงด้วยเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516

กรณี ‘กระทิงทุ่งใหญ่’ ทำให้เกิดคำถามต่างๆขึ้นมา โดยเฉพาะข้อเท็จจริงที่รัฐบาลไม่สามารถเคลียร์กับสังคมได้ จนทำให้ รบ. จอมพลถนอม กิตติขจร นายกฯ ถูกมองว่า ‘ปกป้องคนผิด’ หรือไม่ อีกทั้งเป็นการใช้ ฮ. ของทางราชการด้วย
.
ผ่านมากว่า 46 ปี เหตุการณ์เรื่อง ‘ความยุติธรรม’ เกิดขึ้นอีกครั้ง ในกรณี ‘กระทิงทองหล่อ’ ที่กลับมาในช่วงเวลาคล้ายกับอดีต ในการชุมนุม ‘แฟลชม็อบ’ ของนิสิต-นักศึกษา อีกครั้ง ที่มีข้อเรียกร้อง 3 ข้อ ให้รัฐบาลยุบสภา แก้ รธน. และ เลิกคุกคามประชาชน ที่จัด ‘ดาวกระจาย’ ในหลายจังหวัด
.
ดังนั้นกรณี ‘กระทิงทองหล่อ’ ถือเป็นเหตุการณ์ที่ ‘ร่วมสมัย’ ที่สังคมตั้งคำถามถึงกระบวนการยุติธรรมและระบบอุปถัมภ์ ซึ่งมาในจังหวะที่มีการชุมนุมของ ‘เยาวชนปลดแอก’ ที่เป็นภาคต่อจาก ‘แฟลชม็อบ’ เมื่อต้นปี ที่ถูกขั้นจังหวะโดยโควิด
.
ซึ่งจุดเริ่มภาคต่อนี้มาจากกรณี ตร. คุมตัว 2 นักศึกษาที่มาชูป้ายประท้วง ‘บิ๊กตู่’พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกฯ ลงพื้นที่ จ.ระยอง ที่เปรียบเป็น ‘น้ำผึ้งหยดเดียว’ ท่ามกลางความกังขาใน ‘ความบกพร่อง’ ของรัฐ จากกรณี ‘ทหารอียิปต์-คณะทูต’ ในการป้องกันโควิด ทำให้ถูกตั้งคำถามถึง ‘อภิสิทธิ์ชน’ ขึ้นมา

โดยเหตุการณ์ ‘ร่วมสมัย’ นี้ สะท้อนภาพ ‘อภิสิทธิ์ชน’ ในสังคม ที่ทำให้คนในสังคมรู้สึกถึงความอยุติธรรมที่เกิดขึ้น ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้เกิด ‘ความโกรธ’ ขึ้นมา และเป็น ‘เชื้อไฟ’ ที่ยากจะดับ
.
ซึ่ง ‘บิ๊กตู่-รัฐบาล’ เห็นถึงสัญญาณนี้ดี จึงใช้กระบวนการรัฐสภาในการแก้ปัญหา เปิดพื้นที่ให้เยาวชนได้แสดงออก รีบกล่าวขอโทษและแสดงความรับผิดชอบกรณี ‘ทหารอียิปต์-คณะทูต’ รวมทั้งการตั้ง ‘คณะกรรมการอิสระ’ ขึ้นมาในการสางปม ‘กระทิงทองหล่อ’ ลดแรงเสียดทานจากสังคม ที่มีผลต่อ ‘เสถียรภาพรัฐบาล’ เพราะเป็นเรื่องที่คนกลางๆในสังคมสนใจและไม่นิ่งเฉย