สารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) คือ สารประกอบที่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ซึ่งจะช่วยต่อต้าน อนุมูลอิสระ (Free radicals) หรือ Reactive oxygen species (ROS) ) ที่มีสาเหตุมาจากทั้งปัจจัยภายในที่ร่างกายสร้างขึ้นมาเองจากกระบวนการเผาผลาญ ซึ่งไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ และจากปัจจัยภายนอก เช่น พฤติกรรมการใช้ชีวิต การทานอาหารของผู้คนที่เร่งรีบในชีวิตประจำวัน อาจทำให้ได้รับสารอาหารไม่ครบถ้วน รวมถึงสิ่งแวดล้อมปัญหาฝุ่นควัน มลภาวะ แสงแดด ซึ่งล้วนแล้วกระตุ้นให้ร่างกายผลิตอนุมลอิสระมากขึ้น โดยอนุมูลอิสระจะเข้าไปทำลายภูมิคุ้มกันและเซลล์ต่าง ๆ ทำให้เกิดการเสื่อมถอยของร่างกาย เซลล์ถูกทำลาย ก่อให้เกิดความผิดปกติของเซลล์ เสื่อมเร็ว แก่ก่อนวัย รวมไปถึงโรคภัยต่าง ๆ และยังกระทบต่อภาวะเจริญพันธุ์ เช่น  วัยทองก่อนวัย รังไข่เสื่อม เซลล์ไข่ด้อยคุณภาพ

 

“ครูก้อย นัชชา ลอยชูศักดิ์” กรรมการบริหาร บริษัท เบบี้แอนด์มัม (ประเทศไทย) จำกัด ครูวิทยาศาสตร์ผู้ก่อตั้งคอมมูนิตี้เพจยอดนิยม https://www.facebook.com/BabyAndMom.co.th/ เพจให้ความรู้เตรียมตั้งครรภ์ตามหลักวิทยาศาสตร์สำหรับผู้มีบุตรยากและเผยแพร่ความรู้จากการศึกษางานวิจัยเกี่ยวกับภาวะมีบุตรยากและโภชนาการเสริมภาวะเจริญพันธุ์สรุปเป็นคอนเซ็ปต์สั้นๆ เพื่อให้ความรู้และเป็นแนวทางในการดูแลสุขภาพของผู้หญิงที่มีบุตรยาก โดยจากการศึกษางานวิจัยเกี่ยวกับสารต้านอนุมูลอิสระกับภาวะเจริญพันธุ์ จึงได้รวบรวม สารต้านอนุมูลอิสระ 10 ชนิด ที่ส่งผลดีต่อภาวะเจริญพันธุ์และชะลอความเสื่อมของเซลล์ ดังนี้

 

1. สารแอสตาแซนทีน (Astaxanthin) สารสกัดจากสาหร่าย ฮีมาโตคอกคัส พลูวิเอลิส (Haematococcus pluvialis) ที่มีคุณสมบัติในการช่วยยับยั้งอนุมูลอิสระได้อย่างดีเยี่ยม และมีการศึกษางานวิจัยพบว่าสารแอสตาแซนทีนช่วยปรับปรุงคุณภาพเซลล์ไข่รวมไปถึงตัวอ่อน อ้างอิงรายงานวิจัยเรื่อง Astaxanthin treatment ameliorates ER stress in polycystic ovary syndrome patients: a randomized clinical trial ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Scientific reports ปี 2023 ที่ได้ศึกษาเกี่ยวกับค่าความสามารถในการต่อต้านอนุมูลอิสระโดยรวม การปรับปรุงคุณภาพเซลล์ไข่ รวมไปถึงตัวอ่อน จากการเสริมแอสตาแซนทีนผู้ที่มีภาวะ PCOS ในปริมาณ 12 มก./วัน เป็นเวลา 60 วัน พบว่าความสามารถในการต้านอนุมูลอิสระโดยรวมเพิ่มขึ้นคุณภาพของเซลล์ไข่ และตัวอ่อนดีขึ้นจากการเสริมแอสตาแซนธิน

 

2. สารสกัด Superoxide Dismutase (SOD) จากสกัดจากเมลอนสายพันธุ์ฝรั่งเศส โดยจากการศึกษาพบว่า SOD จะเข้าไปทำลายอนุมูลอิสระที่เกิดจากการเผาผลาญภายในเซลล์ โดยมีรายงานงานวิจัยเรื่อง The role of superoxide dismutase on pregnancy rates of women undergoing intrauterine insemination ตีพิมพ์ในวารสาร Bali Medical Journal ปี 2017 ศึกษาเกี่ยวกับผลของสารต้านอนุมูลอิสระของ SOD พบว่า ผู้หญิงที่ได้รับ SOD มีอัตราการตั้งครรภ์ที่ 20% เมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุมที่มีอัตราการตั้งครรภ์เพียง 5% และ มีอัตราการตอบสนองของรังไข่ทำให้จำนวนฟองไข่ (follicles) เพิ่มขึ้น 58.8% เมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุมที่มีจำนวนฟองไข่ (follicles) เพิ่มขึ้นเพียง 41.2% นอกจากนี้ยังพบว่าเยื่อบุโพรงมดลูกมีความหนาขึ้นมากกว่า 10 mm. ถึง 79.2% เมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุมที่เยื่อบุโพรงมดลูกมีความหนาขึ้นมากกว่า 10 mm. เพียง 20.8% นอกจากนี้ยังมีรายงานการศึกษาการเสริม SOD ในผู้หญิงที่มีภาวะมีบุตรยาก จากรายงานวิจัยเรื่อง Superoxide dismutase expression in human cumulus oophorus cells ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Molecular Human Reproduction ปี 2009พบว่า SOD ปกป้องเซลล์จากความเสียหายจากปฏิกิริยาออกซิเดชั่น จึงช่วยปกป้องเซลล์ไข่จากอนุมูลอิสระ และช่วยเสริมสร้างพัฒนาการของตัวอ่อน ที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการตั้งครรภ์ นอกจากนี้ การเสริม SOD ยังช่วยลดความผิดปกติของการตกไข่ และภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ช่วยเพิ่มระดับกลูตาไธโอนในฟองไข่ของผู้หญิงให้สูงขึ้น ส่งผลให้อัตราการปฏิสนธิเพิ่มขึ้นสำหรับผู้หญิงที่ทำเด็กหลอดแก้ว

 

 

3. นิโคตินาไมด์ (Nicotinamide) ช่วยเพิ่มคุณภาพเซล์ไข่ ช่วยเพิ่มความสำเร็จให้ตัวอ่อนพัฒนาไปถึงระยะบลาสโตซิสต์ ช่วยเพิ่มอัตราความสำเร็จในการตั้งครรภ์ และอัตราการมีชีวิตรอดในทารกช่วยเพิ่มความไวของอินซูลินให้ดีขึ้น ช่วยเพิ่มการทำงานของระบบเผาผลาญ ช่วยลดความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชัน (ROS) และช่วยลดการอักเสบในผู้หญิงที่เป็น PCOS นอกจากนี้ Nicotinamide ยังเป็นสารตั้งต้นของ NAD+ ช่วยลดการอักเสบในผู้หญิงที่เป็น PCOS อีกด้วย อ้างอิงจากงานวิจัยเรื่อง NAD+ deficiency and mitochondrial dysfunction in granulosa cells of women with polycystic ovary syndrome ตีพิมพ์ในวารสาร Biology of Reproduction ปี 2021 ศึกษาพบว่าผู้หญิงที่เป็น PCOS granulosa cells แสดงระดับ NAD+ ที่ลดลง ซึ่งเชื่อมโยงกับความผิดปกติของไมโตคอนเดรีย ซึ่งหมายความว่าโรงไฟฟ้าของเซลล์ทำงานไม่ถูกต้อง ซึ่งนำไปสู่ปัญหาต่างๆ เช่น การสร้างพลังงานที่ลดลง (ATP) และการเปลี่ยนแปลงศักยภาพของเยื่อหุ้มไมโตคอนเดรีย เมื่อมีการเพิ่ม Nicotinamide ซึ่งเป็นสารตั้งต้นของ NAD+ ลงในเซลล์เหล่านี้ มีการปรับปรุงที่ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ระดับ NAD+ ในเซลล์เพิ่มขึ้น ซึ่งช่วยลดความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชัน และปรับปรุงการทำงานของไมโตคอนเดรีย และช่วยลดการอักเสบในผู้หญิงที่เป็น PCOS

 

4. แอล-ซิสเทอีน (L-Cysteine) ช่วยชะลอการแก่ของเซลล์ในเพศหญิง โดยเฉพาะเซลล์ไข่ ช่วยปกป้องเซลล์ไข่จากการถูกทำลายจากอนุมูลอิสระ ช่วยเพิ่มอัตราการปฏิสนธิ ในผู้หญิงที่ทำเด็กหลอดแก้ว สามารถเพิ่มระดับของกลูตาไธโอน (GSH) ได้ และเพิ่มระดับของยีนส์ต้านอนุมูลอิสระในเซลล์ได้

 

5.เรดเคอร์แรนท์ (redcurrants) และ 6. แบลคเคอร์แรนท์ (blackcurrants) สายพันธุ์พิเศษจากเดนมาร์ก ให้สารสำคัญอย่าง Ribetril A ที่ช่วยกระตุ้นการทำงานของไมโตคอนเดรีย และเพิ่มจำนวนไมโตคอนเดรีย เพิ่มการสร้างพลังงานในเซลล์ ทำให้อนุมูลอิสระภายในเซลล์ลดลง มีฤทธิ์เข้มข้นในการต้านอนุมูลอิสระ มีประสิทธิภาพในการต้านการอักเสบ (Anti-inflammatory) ซึ่งจะไปซ่อมแซมเซลล์ และเนื้อเยื่อได้เร็วและดีขึ้น

7. สารสกัดจากผิวองุ่นแดง (Grape skin extract) ที่ให้สาร Resveratrol หนึ่งในสารโพลีฟีนอลที่พบมากในผิวองุ่น โดย Resveratrol เป็นสารในกลุ่มโพลีฟีนอล และมีสารแอนโทไซยานิน มีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ และกำจัดอนุมูลอิสระภายในเซลล์ โดยมีประสิทธิภาพสูงกว่าวิตามินซี 20 เท่า และสูงกว่าวิตามินอี 50 เท่า ช่วยป้องกันกระบวนการออกซิเดชั่น ส่งผลต่อการชะลอความชราได้ถึงระดับเซลล์ รวมถึงเซลล์ไข่ที่เป็นเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง และยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในกระบวนการเผาผลาญ พลังงาน ในร่างกาย นอกนี้ยังมีรายงานวิจัยงานวิจัยเรื่อง Resveratrol Treatment Induces Mito-miRNome Modification in Follicular Fluid from Aged Women with a Poor Prognosis for In Vitro Fertilization Cycles ตีพิมพ์ในวารสาร Molecular Diversity Preservation International ปี 2023 ศึกษาการให้สตรีที่มีภาวะมีบุตรยากรับประทาน Resveratrol ปริมาณ 150 mg. ก่อนการทำเด็กหลอดแก้ว 3 เดือน พบว่า  กลุ่มที่ได้รับ Resveratrol คุณภาพของถุงไข่ เพิ่มขึ้น 8.6% ไข่มีคุณภาพที่อยู่ในระยะ Metaphase II หรือระยะไข่สุก ซึ่งเป็นระยะที่เหมาะสมที่สุดต่อการปฏิสนธิกับอสุจิ 5.5% และอัตราการตั้งครรภ์เพิ่มขึ้น 50%

 

8. สารสกัดจากเมล็ดองุ่น (Grape seed extract) จากฝรั่งเศส เป็นสารสกัดที่ได้จากเมล็ดองุ่น เป็นสารธรรมชาติที่สกัดจากพืช ให้สารสำคัญ คือ อลิโกเมอริก โปรแอนโธไซยานิดินส์ (Oligomeric Proanthocyanidins : OPCs) ที่มีความเข้มข้นสูง ถือเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่สำคัญมาก เนื่องจากช่วยปกป้องเซลล์จากการทำลายของอนุมูลอิสระ อุดมไปด้วยโพลีฟีนอลซึ่งเป็นสารประกอบที่มีความอิ่มตัวสูงในสารต้านอนุมูลอิสระ

 

9. อาซาอิเบอร์รี่ (Acai Berry) ผลไม้ชั้นดีที่ช่วยต้านอนุมูลอิสระที่ทำให้เกิดความแก่ทั้งระบบการทำงานในร่างกาย รวมไปถึงเซลล์ไข่ของผู้หญิงโดย อาซาอิเบอร์รี่ 10 กรัม มีสารต้านอนุมูลอิสระเทียบเท่ากับ มะเขือเทศถึง 188 ลูก

และยังมีรายงานวิจัยศึกษาเกี่ยวกับสารสกัดจากอาซาอิเบอร์รี่ (Acai berry extract) พบว่า ช่วยลดความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชัน (ROS) จึงป้องกันความเสียหายภายในเซลล์ได้ ช่วยให้ตัวอ่อนเจริญเติบโตไปถึงระยะบลาสโตซิสต์ และสามารถฝังตัวในมดลูกได้สำเร็จ และช่วยให้การทำงานของมดลูกเป็นปกติ อ้างจากงานวิจัย  Açai (Euterpe oleracea Mart.) pulp dietary intake improves cellular antioxidant enzymes and biomarkers of serum in healthy women ตีพิมพ์ในวารสาร การประเมินผลของการบริโภคเนื้อผลอาซาอิ (Euterpe oleracea Martius) ศึกษาเกี่ยวกับ ผู้หญิงที่มีสุขภาพดี 35 คน โดยขอให้บริโภคเนื้อผลอาซาอิ 200 กรัมต่อวันเป็นเวลา 4 สัปดาห์ เก็บตัวอย่างเลือดไปทดสอบ พบว่า การบริโภคอาซาอิเพิ่มกิจกรรมของเอนไซม์ catalase ช่วยเพิ่มความสามารถในการต้านอนุมูลอิสระรวม ลดการผลิตของ reactive oxygen species (ROS) ดังนั้น การบริโภคเนื้อผลอาซาอิสามารถช่วยป้องกันความเสียหายจากสารอนุมูลอิสระในร่างกาย ทำให้ร่างกายมีความสามารถในการต้านทานต่อสารอนุมูลอิสระได้ดีขึ้น และช่วยป้องกันการเกิดความเสียหายต่อโปรตีนและเซลล์ภายในร่างกาย

 

10. สารสกัดเปลือกมังคุด (Mangosteen extract) เป็นสารสกัดเปลือกมังคุดที่มีสารแซนโทนอยู่มากที่สุด ที่สามารถพบได้ในธรรมชาติ จัดอยู่ในกลุ่มสารฟลาโวนอยด์ที่เป็นหนึ่งในสารต้านอนุมูลอิสระ สามารถกำจัดความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชัน (ROS) ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้เซลล์ถูกทำลายหรือเซลล์เสียหายอย่างถาวร มีคุณสมบัติต้านการอักเสบที่อาจส่งผลเสียต่อการเจริญพันธุ์ ช่วยปรับระบบภูมิคุ้มกัน ซึ่งอาจมีบทบาทในการเจริญพันธุ์ เช่น ลดการแท้งบุตรซ้ำ ช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อมดลูก

 

ผู้หญิงเราเมื่อมีอายุมากขึ้นความสามารถในการผลิตสารต้านอนุมูลอิสระตามธรรมชาติของร่างกายจะลดน้อยลง การเลือกเสริมสารต้านอนุมูลอิสระที่ได้รับจากภายนอกในรูปแบบอาหารเสริมวิตามินและแร่ธาตุที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ช่วยให้ร่างกายสามารถนำไปใช้ได้เลย ซึ่ง A.O.S By KruKoy มีสารต้านอนุมูลอิสระทั้ง 10 ชนิดที่กล่าวมาข้างต้นอย่างครบถ้วน ได้แก่ แอสตาแซนทีน จากสาหร่ายฮีมาโตคอกคัส พลูวิเอลิส (Haematococcus pluvialis) ที่ให้แอสตาแซนธินและถูกขนานนามว่าเป็นราชินีแห่งสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งมีการรับรองจากสิทธิบัตร AstaZine® นำเข้ามาจากประเทศญี่ปุ่น สารสกัดจากเมล่อน สารสกัดจากเมลอนเข้มข้นตามธรรมชาติที่อุดมไปด้วยสาร Superoxide Dismutase (SOD), นิโคตินาไมด์, สารสกัดจากเปลือกองุ่น, สารสกัดจากอาซาอิ, สารสกัดจากมังคุด, แอล-ซิสเทอีน, สารสกัดจากเรดเคอแรนต์, สารสกัดจากแบล็กเคอแรนต์ และสารสกัดจากเมล็ดองุ่น โดยสามารถศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมและงานวิจัยที่ได้ทำการศึกษาเกี่ยวกับสารสกัดต่างๆ ที่กล่าวมาข้างต้นที่ช่วยต้านอนุมูลอิสระในร่างกายได้ที่ เว็บไซต์ https://www.babyandmom.co.th/all-products/a.o.s-by-krukoy