เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2562 นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ อธิบดีกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กล่าวถึงสถานการณ์หมอกควันและฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) ในพื้นที่ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือเกินค่ามาตรฐานในหลายพื้นที่ อันมีผลกระทบต่อสาธารณชน ก่อให้เกิดอันตรายต่อชีวิตและร่างกายของประชาชนว่า ผู้บัญชาการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ ได้แจ้งให้จังหวัดประสานองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) แจกจ่ายหน้ากากอนามัยให้กับประชาชนในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ ดังนั้น เพื่อให้การช่วยเหลือประชาชนในเรื่องดังกล่าวเป็นไปด้วยความเรียบร้อย กรมฯ ก็ได้แจ้ง อปท. ดำเนินการดังนี้

1. กรณีที่เกิดสถานการณ์ภาวะหมอกควันและฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) มีค่าเกินมาตรฐานในพื้นที่ใด อปท. สามารถปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยค่าใช้จ่ายเพื่อช่วยเหลือประชาชนตามอำนาจหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2560 แก้ไขเพิ่มเติมถึง (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2561 ข้อ 6 เพื่อจัดซื้อหน้ากากอนามัยแจกจ่ายแก่ประชาชนที่ได้รับผลกระทบ โดยใช้งบประมาณรายจ่ายประจำปี เงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น (งบกลาง) ซึ่งได้ตั้งงบประมาณไว้แล้วไปใช้จัดซื้อหน้ากากอนามัยได้

หากงบประมาณรายจ่ายประจำปี เงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น (งบกลาง) มีไม่เพียงพอ ก็ให้พิจารณาโอนงบประมาณรายการที่เหลือจ่าย (ภายหลังที่ได้ก่อหนี้ผูกพันแล้ว) หรือรายการที่ไม่มีความจำเป็นต้องจ่าย ไปเพิ่มเติมเพื่อตั้งจ่ายในรายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น (งบกลาง) โดยถือปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยวิธีการงบประมาณขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2541 และที่แก้ไขเพิ่มเติม และสำหรับกรณีที่งบประมาณรายจ่ายประจำปีมีไม่เพียงพอ อปท. สามารถใช้จ่ายเงินสะสมเพื่อช่วยเหลือประชาชนในเรื่องดังกล่าวได้ โดยถือปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการรับเงิน การเบิกจ่ายเงิน การฝากเงิน การเก็บรักษาเงิน และการตรวจเงินขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2547 แก้ไขเพิ่มเติมถึง (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2561

2. สำหรับ อปท. ใดที่คาดว่าจะเกิดสถานการณ์ภาวะหมอกควันและฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) มีค่าเกินมาตรฐานขึ้นในพื้นที่ อปท. ก็สามารถเตรียมการเพื่อป้องกันสถานการณ์ดังกล่าวได้ด้วย เช่น การจัดเตรียมงบประมาณรายจ่ายเพื่อจัดซื้อหน้ากากอนามัยสำหรับดำเนินการแจกจ่ายให้แก่ประชาชนได้ทันท่วงทีเมื่อเกิดสถานการณ์ภาวะหมอกควันและฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) มีค่าเกินมาตรฐานขึ้นในพื้นที่

และ 3. ให้ อปท. ดำเนินการป้องกันและแก้ไขปัญหาหมอกควันและฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) ในพื้นที่ด้วย เช่น การฉีดพ่นน้ำเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นในอากาศเพื่อลดหมอกควันและระงับฝุ่นละออง สร้างความเข้าใจและการรับรู้ให้แก่ประชาชนถึงสถานการณ์หมอกควันและฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) ที่มีค่าเกินมาตรฐาน และให้คำแนะนำวิธีปฏิบัติที่ถูกต้องเกี่ยวกับการดูแลรักษาสุขภาพ รวมถึง ให้ดำเนินการตามกฎหมายแก่ผู้ที่ทำให้เกิดหมอกควันและฝุ่นละอองอันเป็นการสร้างเหตุรำคาญแก่ประชาชน ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. 2535 กำหนดด้วย

กรมฯ ขอยืนยันว่า อปท. ทุกแห่งในพื้นที่ 9 จังหวัดภาคเหนือ และจังหวัดอื่นๆ ที่มีเหตุการณ์หมอกควันที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพของพี่น้องประชาชน สามารถดำเนินการจัดซื้อจัดหาหน้ากากอนามัยได้ ทั้งโดยระเบียบของกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยค่าใช้จ่ายเพื่อช่วยเหลือประชาชนตามอำนาจหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2560 แก้ไขเพิ่มเติมถึง (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2561 หนังสือกองบัญชาการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ ด่วนที่สุด ที่ มท 0624 (บกปภ.ช) /ว 3 ลงวันที่ 12 มกราคม 2561 และหนังสือกองบัญชาการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ ด่วนที่สุด ที่ มท 0624 (บกปภ.ช)/ว 14 ลงวันที่ 6 มีนาคม 2562 อธิบดี สถ. กล่าว

ณ วันที่ 1 เมษายน 2562