รายงานพิเศษ : เทคโนโลยีดิจิตอล ในพุทธศาสนายุคโควิด

ย้อนกลับไปเมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา วิสาขบูชาถือเป็นวันสำคัญทางพุทธศาสนาของพุทธศาสนิกชนทั่วโลก

ภาพที่มักพบเห็นได้บ่อยคือ การชุมนุมรวมตัวทางศาสนาทั้งพระและศาสนิกชนจำนวนมาก มาร่วมทำบุญและสวดมนต์เพื่อระลึกเหตุการณ์สำคัญของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในการประสูติ ตรัสรู้และปรินิพพาน บรรจบในวันเดียวกัน

แต่ในปีนี้ การระบาดของโควิด-19 ที่ลุกลามรุนแรง หลายกิจกรรมที่เคยจัดกันแบบใกล้ชิดก็ต้องยกเลิกหรือปรับเปลี่ยนรูปแบบเพื่อสุขลักษณะที่ดีและป้องกันไม่ให้เพิ่มผู้ติดเชื้อรายใหม่

แม้จะมีโรคระบาดที่ทำให้เป็นข้อจำกัด แต่ในยุคที่เทคโนโลยีการสื่อสารแบบดิจิตอลที่ก้าวหน้าอย่างมาก ก็ได้เติมช่องว่างให้กิจกรรมทางวัฒนธรรมที่สำคัญของโลกนี้ยังดำเนินต่อไปได้

 

สมาพันธ์พุทธศาสนาสากล หรือไอบีซี องค์การพุทธศาสนาที่ใหญ่ที่สุดในโลกซึ่งตั้งอยู่ในกรุงนิวเดลีของอินเดียได้จัดงานวิสาขบูชาแบบเสมือนจริงขึ้น และยังได้จัดสัปดาห์การภาวนาสากล เพื่อสวดภาวนาให้กับเหยื่อจากโควิด-19 และสวดมนต์คุ้มครองทีมแพทย์ รวมถึงหน่วยแนวหน้าที่กำลังต่อสู้กับโคโรนาไวรัสครั้งนี้

ก่อนหน้านี้ ไอบีซีได้วางแผนจัดกิจกรรมชุมนุมทางศาสนาพร้อมกับหลายจุดตามสถานที่สำคัญทางพุทธศาสนาในอินเดีย แต่ก็ไม่สามารถจัดได้เพราะการระบาดของโควิด-19 ด้วยเหตุนี้ ไอบีซีพร้อมด้วยคณะกรรมาการบริหารวัดพุทธคยาและองค์กรหลายภาคส่วนจึงดำเนินการจัดวันวิสาขบูชาเสมือนจริงขึ้น

ซึ่งได้เสียงตอบรับที่ดีและการสนับสนุนจากผู้เลื่อมใสจากทุกมุมโลก อีกทั้งกิจกรรมนี้ยังได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐด้วย

 

กิจกรรมนี้แบ่งออกเป็น 3 ส่วนคือ ภาคเช้า, ภาคเที่ยงและภาคเย็น โดยในภาคเช้าเป็นกิจกรรมสวดมนต์และพิธีสวดที่ถ่ายทอดผ่านไลฟ์สตรีมจากวัดมหาโพธิ์ในอำเภอพุทธคยา

จากนั้นนายกรัฐมนตรีอินเดียได้กล่าวเปิดพิธีเพื่อยินดีกับศาสนิกชนทั่วโลกในวันวิสาขบูชาและกิจกรรมสัปดาห์การภาวนาสากล

ตามด้วยการกล่าวแสดงธรรมผ่านช่องทางดิจิตอลของผู้นำทางพุทธศาสนาจากหลายประเทศ ทั้งรัสเซีย, ออสเตรเลีย, ศรีลังกา, พม่า, เวียดนาม, บังกลาเทศ เป็นต้น

พร้อมกับอ่านข้อความจากองค์ทะไลลามะ ผู้นำทางจิตวิญญาณของทิเบตด้วย

ในภาคบ่าย จะมุ่งเน้นความสำคัญของวิสาขบูชาในบริบททางวัฒนธรรม ด้วยการแสดงพิเศษจากอานิ โชยิง โดรมา ประธานสมาคมสวัสดิภาพแม่ชีเนปาลและทูตสันถวไมตรีของยูนิเซฟ และอิมี ออย นักแต่งเพลงบรรเลงแนวธรรมะชื่อดังของมาเลเซีย

โดยตลอดวันของการฉลองจะจัดผ่านไลฟ์สตรีมทั้งจากวัดมหาโพธิ์และวัดสำคัญทางพุทธศาสนาอีกหลายแห่ง

และในภาคค่ำ จะจัดเป็นไลฟ์สตรีมผ่านหลายช่องทาง ทั้งเฟซบุ๊ก ยูทูบ แอพพ์มันดาลา อินสตาแกรม ทวิตเตอร์ เป็นต้น เพื่อเข้าถึงกับผู้ใช้งาน และงานนี้ได้รับความสนใจจากสาธารณชนทั้งสื่อดิจิตอลและสื่อสิ่งพิมพ์

ส่วนยอดผู้ชมทั้งจากทุกช่องทางของสื่อโซเชียลมีมากถึง 2,489,720 คนจากชุมชนพุทธศาสนาทั่วโลก

ความสนใจจำนวนมากนี้ ยังทำให้องค์กรพุทธศาสนาในสหรัฐอย่างสมาคมพุทธศาสนาสากลและมูลนิธิแสงพุทธธรรม ได้จับมือกับไอบีซีจัดงานฉลองวิสาขบูชาเสมือนจริงเวอร์ชั่นเผยแพร่ในสหรัฐเมื่อวันที่ 10 พฤษภาคมที่ผ่านมา รวมถึงคำอวยพรแปลเป็นภาษาอังกฤษจากผู้นำอินเดีย และจากผู้นำทางพุทธศาสนาคนสำคัญในสหรัฐ เพื่อประโยชน์ต่อพุทธศาสนิกชนในสหรัฐและแคนาดา

ส่วนกิจกรรมสัปดาห์ภาวนาสากล ก็ประสบความสำเร็จจากการสนับสนุนอย่างดีทั้งจากผู้นำพุทธศาสนาในอินเดียและต่างแดน หลายองค์กรจากประเทศต่างๆ ได้ถูกเผยแพร่ผ่านไลฟ์สตรีม

เพื่อประโยชน์ต่อมนุษยชาติในการต่อสู้กับวิกฤตโรคระบาด

 

การจัดงานวันวิสาขบูชาเสมือนจริงในปีนี้ ได้รับผลตอบรับอย่างทรงพลังจากพุทธศาสนิกชนทั่วโลก ที่ผลักดันให้ความพยายามของไอบีซีดึงผู้ศรัทธารวมกันเป็นหนึ่ง แม้ต้องพบกับข้อจำกัดและความท้าทายมากมายจากการะบาดของโควิด-19 แต่เทคโนโลยีดิจิตอลและความร่วมมือจากพุทธศาสนิกชนทั่วโลกก็ทำให้งานที่จัดโดยไอบีซีประสบความสำเร็จด้วยดี

อีกทั้งไม่เป็นที่สงสัยว่ายังช่วยให้อินเดียในฐานะประเทศต้นกำเนิดของพุทธศาสนาถูกมองในแง่ดี พร้อมกับส่งเสริมองค์กรอย่างไอบีซีให้เป็นองค์กรพุทธศาสนาสากลที่สำคัญระดับโลกได้

ถือเป็นบทบาทสำคัญที่เทคโนโลยีได้เชื่อมโยงความศรัทธา หลอมรวมให้เป็นหนึ่ง เพื่อฝ่าฟันวิกฤตใหญ่นี้ไปด้วยกัน

 


พิเศษ! สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์, ศิลปวัฒนธรรม และเทคโนโลยีชาวบ้าน ลดราคาทันที 40% ตั้งแต่วันนี้ – 30 มิ.ย.63 เท่านั้น! คลิกดูรายละเอียดที่นี่