การุณ ย้อน พล.ต.ต.ปิยะ พูดอะไรต้องคิด สอนข้อกฎหมายประโยคไหนวิจารณ์รัฐได้

การุณ โหสกุล ส.ส.กทม. เขตดอนเมือง โพสต์ ผู้สื่อข่าวโทรมาถามผมเรื่องที่พลตำรวจตรีปิยะ ต๊ะวิชัย รองผู้บัญชาการตำรวจนครบาลให้สัมภาษณ์ว่าการกล่าวหาว่า “รัฐบาลฆาตกร” เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาทโดยอ้างคดีที่คุณจตุพรถูกศาลพิพากษาจำคุกที่กล่าวหาคุณอภิสิทธิ์ด้วยถ้อยคำเดียวกันนี้

ผมไม่ได้อยากไปโต้ท่านรอง แต่การที่ท่านซึ่งเป็นตำรวจมีอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับการจับกุมและการดำเนินคดีอาญา ความเห็นของท่านจึงมีน้ำหนักและทำให้ประชาชนเกิดความวิตก ผมจึงขอให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้ ดังนี้

(1) ความผิดฐานหมิ่นประมาท (ปอ. มาตรา 326) คือการใส่ความผู้อื่นต่อบุคคลที่สามและเป็นความผิดที่ยอมความได้ (compoundable offences) แต่คำว่าผู้อื่นต้องเป็นบุคคลดังที่ภาษาอังกฤษใช้คำว่า “imputes anything to the other person before a third person” ส่วนความผิดฐานดูหมิ่นผู้อื่นซึ่งหน้า (มาตรา 393) ก็หลักการเดียวกันคือต้องเป็นการดูหมิ่นผู้ที่มีฐานะเป็นบุคคล

(2) ความผิดทั้งสองฐานดังกล่าวต้องมีผู้เสียหาย (injured person) ซึ่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 2 (4) บัญญัติว่า “ผู้เสียหายหมายถึงบุคคล (person) ผู้ได้รับความเสียหาย รวมทั้งบุคคลอื่นที่มีอำนาจจัดการแทนได้ ดังนั้น ผู้ที่ไม่มีฐานะเป็นบุคคลตามกฎหมายจึงเป็นผู้เสียหายไม่ได้ ส่วนผู้ที่ขาดสำนึกของความเป็นคนก็ไม่ควรมีตำแหน่งในรัฐบาลครับ

(3) ส่วน “รัฐบาล” ไม่มีฐานะเป็นบุคคลหรือนิติบุคคลตามกฎหมาย (คำพิพากษาฎีกาที่ 724/2490) ดังนั้น ผู้ที่ด่าแม่รัฐบาล หรือดูหมิ่นรัฐบาล จึงไม่ครบเป็นองค์ประกอบความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา เพราะมิได้เป็นการใส่ความ หรือดูหมิ่น “บุคคล” เช่น คำว่า รัฐบาลส้นตีน รัฐบาลระยำ หรือรัฐบาลฆาตกรปล่อยให้คนตายกลางถนน เหล่านี้ไม่เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาทหรือดูหมิ่นครับ ส่วนคดีคุณจตุพรที่ศาลพิพากษาลงโทษ นั้น คุณจตุพรกล่าวหาคุณอภิสิทธิ์ที่เป็นบุคคลจึงครบองค์ประกอบของกฎหมาย

ผมอยากให้สติท่านรองว่า ประชาชนเป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตยและเป็นผู้เสียภาษีให้รัฐบาลเอาไปบริหารประเทศ รวมทั้งจ่ายเป็นเงินเดือนให้นายกและท่านรองด้วย ดังนั้น ประชาชนจึงย่อมจะมีสิทธิวิพากษ์วิจารณ์การทำงานของรัฐบาลหรือบุคคลใดก็ตามที่กินเงินเดือนจากภาษีของตนได้เสมอ ทุกท่านต้องสำเหนียกไว้ตลอดเวลาว่าประชาชนคือเจ้านายของพวกท่าน

ส่วนท่านรองที่เป็นผู้รักษากฎหมายก่อนพูดจะต้องคิดก่อนและต้องมั่นใจว่าดีกว่าการเงียบ เหมือนที่ลูกพี่ผมสอนผมว่า “ถ้าไม่รู้อย่าพูดเพราะถ้าเรานั่งหุบปากเค้าจะไม่รู้ว่าเอ็งโง่” (คำว่า “เอ็ง” หมายถึงผมนะครับ) ดังนั้น ประชาชนที่อยากด่ารัฐบาลก็บรรเลงกันต่อไปตามถนัดครับ ก็เมื่อรัฐบาลทำเลวระยำ การถูกประชาชนด่าเอาก็สมควรครับ

https://www.facebook.com/100010594965569/posts/1484885368541281