ขอแสดงความนับถือ

 

คอลัมน์กาแฟดำ ของสุทธิชัย หยุ่น

และบทความพิเศษ ของจักรกฤษณ์ สิริริน

ในมติชนสุดสัปดาห์นี้ น่าสนใจ

สุทธิชัยนำเสนอ

“เหมา-นิกสัน : จากการทูตลับสู่การทูตปิงปอง”

ส่วนด๊อกเตอร์จักรกฤษณ์นำเสนอ

“Splinternet เส้นแบ่งระหว่างโลกเก่า กับโลกใหม่”

 

สุทธิชัย หยุ่น เล่าถึงหนังสือชื่อ The Man on Mao’s Right (“ชายที่ประกบข้างขวาของเหมา) ของจี้ฉาวจู้ (Ji Chaozhu)

เขาคือใคร

เขาคือ ผู้ช่วยอาวุโสของเลขาธิการสหประชาชาติ

เขาคือ เอกอัครราชทูตจีนประจำสหราชอาณาจักร

และที่สำคัญคือ เขาคือล่ามส่วนตัวของประธานเหมาเจ๋อตุง, นายกฯ โจวเอินไหล และนายกฯ เติ้งเสี่ยวผิง

ทำให้ได้สัมผัสข้อมูลสำคัญ “วงใน” อันน่าตื่นตาตื่นใจของจีนและของโลก

จี้ฉาวจู้เพิ่งเสียชีวิตไปเมื่อเดือนเมษายนของปีนี้ ในวัย 91 ปี

 

ในหนังสือ The Man on Mao’s Right

จี้ฉาวจู้เล่าถึงเหตุการณ์ 10 พฤศจิกายน 1970

ขณะเป็นล่ามให้กับประธานาธิบดีปากีสถาน ยาห์ยา ข่าน และนายกฯ โจวเอินไหล

ว่า ตอนแรกไม่มีอะไรน่าตื่นเต้นมากนัก…

“แต่อยู่ดีๆ ประธานาธิบดีปากีสถานเอ่ยขึ้นมาว่า ขอคุยเป็นการส่วนตัวกับนายกรัฐมนตรี ขอให้มีล่ามคนเดียวก็พอ…

“พอประตูห้องปิด มีเราสามคนเท่านั้น

“ท่านประธานาธิบดีข่านก็เล่าว่า ก่อนหน้านั้นไม่นานท่านได้ไปเยือนวอชิงตัน และได้พบกับท่านประธานาธิบดีนิกสัน

“ท่านได้ขอให้ผมส่งต่อสารพิเศษมายังท่าน

“พอได้ยินอย่างนั้น ผมก็หัวใจเต้นแรงทันที

“นี่หมายความว่าประธานาธิบดีสหรัฐมีสารพิเศษถึงนายกรัฐมนตรีจีนกระนั้นหรือ

“ถ้าจริงนี่คือครั้งแรกที่มีเรื่องเช่นนี้เลยทีเดียว

“ท่านนายกฯ โจวยังมีท่าทีสงบนิ่ง ไม่ได้แสดงอาการไปทางใดทางหนึ่ง

“ผมก็ไม่รู้ว่าท่านทำได้อย่างไร เพราะสำหรับเราทั้งสอง นี่คือความฝันที่กำลังจะกลายเป็นความจริง

“สำหรับผม นี่เป็นความรู้สึกส่วนตัว…จีนกับสหรัฐควรจะเป็นพันธมิตรกันตั้งแต่ต้น

“และแล้ว…ดูเหมือนว่ามันกำลังจะกลายเป็นความจริงในที่สุด”

ใช่เลย จากจุดนั้น ฉากใหม่ของการเมืองระดับโลกได้เริ่มขึ้นแล้ว

ระหว่างจีนและสหรัฐ ที่ส่งผลต่อการเมืองโลก

รวมถึงไทยด้วย!

 

ข้างต้น ย่อมถือเป็นเรื่องดีของโลก

เมื่อมหาอำนาจโลกเชื่อมสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน

แต่พลันที่ด๊อกเตอร์จักรกฤษณ์นำเสนอคำว่า Splinternet ในบทความพิเศษของเขา ที่หน้า 41

ย่อมเป็นเรื่องตรงข้าม

เพราะเป็นเรื่องไม่ดี

Splinternet

เป็นคำที่ผสม

ระหว่าง Split

กับ Internet

Split แปลว่า “แบ่ง” หรือ “แยก”

ส่วน Internet คือ “เครือข่ายโลกออนไลน์”

ดังนั้น Splinternet จึงหมายถึง การแบ่งแยกเครือข่ายโลกออนไลน์ นั่นเอง

และทวีความรุนแรงขึ้นเป็นลำดับ

โดยเฉพาะเมื่อ “จีน” รู้สึกถูก “อเมริกา” กำลังทำสงคราม Digital

อันเนื่องจากเกิดข้อพิพาท และข้อขัดแย้งระหว่างสหรัฐกับจีน

จากการที่อเมริกา “ไม่ไว้วางใจธุรกิจ Digital” ของจีน

เริ่มต้นด้วยการแบนสินค้าทางเทคโนโลยี คือ Huawei ตามด้วย Application สื่อสังคมออนไลน์ ได้แก่ TikTok ของค่าย Tencent

จนกลายเป็นชนวนสำคัญ นำไปสู่ปัญหาใหญ่ของโลกในขณะนี้ก็คือ “สงครามDigital”

เกิดเป็นศัพท์ใหม่ในวงการ ICT ในเวลานี้ คือ Splinternet นั่นเอง

 

“จีน” รู้สึกของการถูกกระทำ

จึงคิดจะ Splinternet

โดยแยกตัวจาก “วงจร Internet” ของ “สหรัฐ” (ซึ่งรวมถึงยุโรปที่เป็นพันธมิตรของสหรัฐ)

ซึ่งไม่เฉพาะเพียง “จีน” เท่านั้น “รัสเซีย” “คิวบา” “อิหร่าน” และ “ตุรกี” ที่รู้สึกสหรัฐใช้เรื่องนี้เอาเปรียบ ส่อแววจะร่วมวงด้วย

ทำให้ internet อาจกลายเป็นประเด็น “เขย่าโลก” อีกครั้ง

เมื่อเหล่าประเทศมหาอำนาจพากันสร้าง “เส้นแบ่ง” ระหว่าง “โลก 2 ขั้ว” ขึ้น

นำไปสู่การแข่งขัน และจ้องทำลายกัน

ไม่ต่างจากสงครามเย็นระหว่างโลกเสรีกับค่ายคอมมิวนิสต์

กลายเป็น “โลก 2 ขั้ว” อันมี “สหรัฐอเมริกา” กับ “จีน” เป็นคู่ขัดแย้งหลัก

 

ไม่ใช่เรื่องดีของโลกแน่นอน

รวมถึงไทยด้วย

ลำพังแค่การแบ่ง 2 ขั้วภายในประเทศ อนุรักษ์กับเสรีนิยม เราก็ย่ำแย่แล้ว

ยังจะเจอภาวะ 2 ขั้วจากปรากฏ Splinternet อีก

หนักทั้งนอกและในเลยทีเดียว!