คอลัมน์ประจำ

THE HOLDOVERS | ‘บาดแผลทางใจ’

นพมาส แววหงส์
ที่มามติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 1 - 7 มีนาคม 2567
คอลัมน์ภาพยนตร์
ผู้เขียนนพมาส แววหงส์
เผยแพร่

The Holdovers เป็นหนึ่งในสิบเรื่องในบัญชีรายชื่อเข้ารอบสุดท้ายเข้าชิงออสการ์สาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยม

และแม้จะไม่ใช่เต็งหนึ่งของหนังยอดเยี่ยม แต่ในสาขาการแสดงก็คงต้องอยู่ในสายตากรรมการไม่น้อย จากการสร้างสรรค์บทบาทของพอล จิอาแมตตี ภายใต้การกำกับฯ ของอเล็กซานเดอร์ เพย์น

ทั้งผู้กำกับฯ และนักแสดงคู่นี้เคยร่วมงานกันมาแล้วในเรื่อง Sideways (2004) ซึ่งเป็นผลงานที่โดนใจคนดูไม่น้อย

ผลงานของอเล็กซานเดอร์ เพย์น ได้ชื่อว่า dramedy ซึ่งเป็นคำผสมของ drama และ comedy จากเนื้อหาและการเดินเรื่องที่กินใจลึกซึ้งและชวนหัวเราะไปด้วยพร้อมๆ กัน

ไม่ว่าจะเป็น About Schmidt (2002, แจ็ก นิโคลสัน), The Descendants (2011, จอร์จ คลูนีย์), Nebraska (2013, บรูซ เดิร์น) และ Downsizing (2017, แมตต์ เดมอน)

ในด้านพล็อต The Holdovers เป็นเรื่องราวในช่วงวันหยุดคริสต์มาสในโรงเรียนเอกชนชายล้วนสำหรับลูกเศรษฐีและอภิสิทธิ์ชน ซึ่งในช่วงวันหยุดยาวตอนสิ้นปี มีนักเรียนตกค้างโดยไม่สมัครใจให้อยู่โยงในโรงเรียนด้วยเหตุจำเป็นต่างๆ นานาของผู้ปกครอง

เช่น พ่อแม่ต้องไปทำงานแดนไกลในอเมริกาใต้ หรือเป็นเด็กต่างชาติจากเกาหลี ไม่สะดวกที่จะกลับบ้านในช่วงวันหยุดที่ไม่ใช่การปิดเทอม หรือเป็นเด็กที่มีความประพฤติเกเรจนพ่อแม่อยากดัดสันดาน เป็นต้น

ครูที่ได้รับมอบหมายให้อยู่โยงคุมนักเรียนตกค้างจำนวนไม่กี่คนนี้ คือ พอล ฮันนัม (พอล จิอาแมตตี)

มิสเตอร์ฮันนัมเป็นชายวัยกลางคนที่สุดเฮี้ยบและมีมาตรฐานสูงลิ่ว ซึ่งไม่ยอมประนีประนอมกับมาตรฐานของตัวเอง แม้จะถูกอาจารย์ใหญ่ขอร้องให้เอาหูไปนาเอาตาไปไร่เสียมั่งสำหรับเด็กนักเรียนบางคน

เขาเป็นครูสอนประวัติศาสตร์ยุคอารยธรรมโบราณ และเป็นไม้เบื่อไม้เมากับเด็กทุกคนในชั้นเรียน เขากดคะแนนนักเรียนทั้งชั้น และมีสีหน้าสะใจแบบ “ได้ทีขี่แพะไล่” ในยามแจกผลการสอบให้นักเรียนในชั้น

นักเรียนเกือบทั้งชั้นตกกันระเนระนาดเป็นระนาว

คะแนนสูงสุดสำหรับนักเรียนในชั้นคือ B+

เมื่อโดนทักท้วง คุณครูก็ทำเหมือนใจดีบอกว่าจะให้โอกาสสอบแก้ตัวอีกครั้งหลังวันหยุดยาว

ซึ่งหมายความว่านักเรียนจะต้องใช้เวลาช่วงเทศกาลเฉลิมฉลองคริสต์มาสคร่ำเคร่งหัวโตกับการท่องหนังสือ

มิไยจะโดนทักท้วงอย่างไร คุณครูผู้เข้มงวดก็ไม่ยอมผ่อนปรนให้ โดยอ้างว่านี่คือโอกาสในการศึกษาที่เขามอบให้ในการสอบแก้ตัวเพื่อปรับคะแนนให้ดีขึ้น

นักเรียนหัวดีซึ่งกล้าโต้คารมกับครูแทนเพื่อนในชั้น คือ แองกัส ทัลลี (โดมินิค เซสซา)

แองกัสเป็นตัวแสบในหมู่เพื่อน และคุยอวดไว้มากว่าจะไปพักผ่อนหรูหราในช่วงวันหยุดยาวนี้ ทว่า โทรศัพท์ครั้งเดียวจากแม่ตัดฉับความวาดหวังสวยหรูในวันหยุดของเขา

แม่ขอให้แองกัสอยู่โยงในโรงเรียน ด้วยเหตุผลว่าแม่ต้องการโอกาสในชีวิตที่จะใช้วันหยุดยาวครั้งนี้กับสามีที่เพิ่งแต่งงานกันใหม่ๆ

เทศกาลอันชวนรื่นเริงกลับกลายเป็นความเหงาหงอยหนาวเหน็บด้วยหิมะขาวโพลนไปทั่วในโรงเรียนบาร์ตันอันโดดเดี่ยวบนเขาในแถบนิวอิงแลนด์

จากจำนวนนักเรียนตกค้างห้าคนในโรงเรียน สถานการณ์อันไม่คาดคิดทำให้แองกัสกลายเป็นนักเรียนที่เหลืออยู่คนเดียว พร้อมด้วยครูที่เขาไม่ชอบหน้าและแม่ครัวผิวดำ (ดาวีน จอย แรนดอล์ฟ) ผู้ซึ่งเพิ่งผ่านประสบการณ์เลวร้ายในการสูญเสียลูกชายไปในสงครามเวียดนาม

นี่คือเรื่องราวของคนสามคนที่ถูกตัดขาด ถูกโดดเดี่ยวให้แปลกแยกจากสังคม ซึ่งถูกสถานการณ์บังคับให้ใช้ชีวิตอยู่ด้วยกันในช่วงสั้นๆ ผูกพันเสมือนครอบครัวที่ร่วมทุกข์ร่วมสุขกัน และจะส่งผลต่อชีวิตที่เหลือต่อไป

หนังมีตอนจบที่เปิดปลายไว้ ไม่ได้ขมวดเรื่องให้คนดูสมใจ และเป็นการแผ้วถางไปสู่จุดเริ่มต้นของชีวิตใหม่สำหรับตัวละครที่จะพลิกหน้าสมุดอันว่างเปล่าให้ขีดเขียนต่อเติมให้เต็มต่อไปตามความปรารถนาในชีวิตของตัวเอง

แต่ก็เป็นตอนจบที่สมจริง หนักแน่นและน่าเชื่อมากกว่าแฮปปี้เอนดิ้งแบบเอาใจคนดู

คนเราล้วนมีบาดแผลในชีวิตหลากหลายรูปแบบ ซึ่งเป็นผลจากทั้งภายนอกและภายใน ทั้งครอบครัว สังคม และตัวเอง

ตัวละครเหล่านี้ต้องการการเยียวยาบาดแผลทางใจจากความเข้าอกเข้าใจของเพื่อนมนุษย์ เพื่อที่จะเดินหน้าต่อไป โดยไม่ล้มคว่ำและจมดิ่งอยู่ในความทุกข์ตลอดทั้งชีวิต

ท่ามกลางเรื่องราวอันกินใจทั้งหลายทั้งปวง หนังเดินเรื่องด้วยอารมณ์ขันประปรายอยู่ตลอด

อารมณ์ขันช่วยผ่อนคลายและพลิกให้เรื่องหนักหน่วงหนักหนา กลายเป็นความเพลิดเพลินเจริญใจไปได้

นี่เป็นเอกลักษณ์ของหนังชีวิตปนตลกของอเล็กซานเดอร์ เพย์น และพอล จิอาแมตตี สร้างสรรค์บทบาทได้ลงตัวมากในหนังเรื่องนี้

ที่น่าชมอีกคนคือโดมินิก เซสซา ซึ่งเป็นนักแสดงหน้าใหม่ในวงการ และน่าจะรุ่งต่อไปในอาชีพนี้

แฟนหนังพันธุ์แท้คงไม่ยอมพลาดจากหนังเรื่องนี้แน่ๆ ค่ะ •

THE HOLDOVERS

กำกับการแสดง

Alexander Payne

แสดงนำ

Paul Giamatti

Dominic Sessa

Da’Vine Joy Randolph

Carrie Preston

ภาพยนตร์ | นพมาส แววหงส์