“พื้นที่กว้างไร้ความว่าง” เกือบทุกตารางพื้นที่ชั้นล่างของบ้านไม้สองชั้นอายุหลายสิบปี แทบไม่ถูกเว้นให้ได้ว่าง และเหลือพื้นที่โล่งไม่มากนักไว้พอเป็นทางแคบๆ ไว้ให้พอไม่เดินสะดุดข้าวของเครื่องใช้ระหว่างทาง

พื้นที่ถูกจัดวางแน่นเนื่องอยู่ด้วยข้าวของเครื่องใช้น้อยใหญ่ ของหลายสิ่งหลากที่มา แต่ไม่เคยหลากที่ไป

ทุกอย่างยังคงกองอยู่รวมกันจนเห็นเป็นแนวภูเขาสูงๆ ต่ำๆ ละลานตาจนเต็มพื้นที่

นานมาแล้ว สิ่งของต่างๆ เหล่านี้ถูกจัดเก็บไว้และดองอยู่ด้วยวันเวลา

จนถึงตอนนี้ ถุงพลาสติกที่ใช้ใส่และห่อหุ้มไม่ได้สดใสอีกต่อไป พวกมันขุ่นมัวอยู่ด้วยความเก่า

ฝุ่นที่เกาะหนาดูเข้ากันดีกับถุงอีกหลายใบที่กำลังกรอบสลายแตกเป็นผุย จนเห็นสิ่งของที่อยู่ข้างใน

ของเก่าเก็บที่มาจากจักรวาลเดียวกันนี้ เป็นราวกับชิ้นส่วนของการย้อนรำลึกเรื่องราวของเหตุการณ์ในแต่ละช่วงเวลาในอดีต

และมักจะจำช่วงเวลาของชีวิตอยู่ได้เสมอเมื่อได้เห็นสิ่งของชิ้นนั้นอีกครั้ง

 

พื้นที่รกๆ ที่เต็มไปด้วยเรื่องราวแห่งความทรงจำ เรื่องราวต่างๆ จะดูดีมีคุณค่าเสมอเมื่อพูดถึงสิ่งนี้ หากแต่บางครั้ง “ก็ไม่ใช่ทุกความทรงจำที่จำเป็นจะต้องเก็บสะสม” และอาจบางครั้งอาจเป็นเพียงความหมายอันลึกซึ้งของคำว่า “เสียดาย” ที่มีมากมายจนเกินพื้นที่

เมื่อของเก่าถูกเก็บไว้โดยไม่ได้แกะ และไม่ได้ถูกนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์อื่นใด จากวันนั้นจนถึงวันนี้ “ของใช้ที่ไม่เคยได้ใช้” บางครั้งมันก็แย่ยิ่งกว่าสิ่งของที่ถูกทิ้งขว้าง เพราะสักวัน ในวันดีๆ อาจมีใครสักคนเห็นประโยชน์จากสิ่งที่ถูกทิ้ง และมีค่าพอ ที่จะเก็บมันขึ้นมาจากกองขยะ กลับไปบ้าน และใช้งานมันอีกครั้งในแบบที่มันเป็น

“พื้นที่กว้างก็อาจคับแคบได้จากสิ่งที่มีอยู่” บ่อยครั้งพื้นที่กว้างก็ถูกทิ้งขว้างเช่นเดียวกัน ไม่ต่างอะไรจากสิ่งของอื่นๆ

พื้นที่ “ถูกวางจนไร้ที่ว่าง” เมื่อมากเข้าก็ไม่ต่างอะไรกับพื้นที่ก็เปล่าจากประโยชน์ ทำอะไรไม่ได้มากนัก หรือแม้แต่การได้มองเห็นสิ่งของที่ถูกเก็บจนรกเป็นกองพะเนิน ก็อาจทำให้ความคิดสะดุดเดินได้เช่นเดียวกัน เมื่อต้องการหาทางเดินออกกับเรื่องใดเรื่องหนึ่ง

ถ้าความหนาแน่นจากสิ่งที่เก่าเก็บลดน้อยลงคงจะดีกว่านี้แน่

บางครั้งการคิด “หาพื้นว่างให้ทางออก” ก็ทำให้เกิดความลังเลใจว่า “จะเก็บต่อหรือทิ้งไป” พร้อมแล้วหรือยังที่จะ “รื้อจากสิ่งที่รก”

ถึงตอนนี้ เจ้าของบ้านและเพื่อนคนหนึ่ง เริ่มมองหาทางออกและรอระบาย

ถุงพลาสติกหมดสภาพที่บรรจุความทรงจำที่กำลังลางเลือน คงต้องใช้เวลาในการคัดกรอง จัดเก็บทรงจำดีๆ “กับการแบ่งปันของข้าวของเครื่องใช้ ที่จะพอมีประโยชน์อยู่บ้างกับผู้อื่นที่ควรมีใช้ในสิ่งที่เราไม่ได้ใช้”

พื้นว่างเล็กๆ ที่ไม่มีสิ่งใดวาง กลับกลายเป็นมุมที่สบายตาได้อย่างประหลาดใจ

เมื่อไร้สิ่งรกแม้เพียงเป็นพื้นที่เล็กๆ ก็ทำให้รู้สึกถึงความโล่งใจได้ไม่ยาก

และก็ยังเชื่อความงมงายของตัวเองอยู่เสมอ ว่าเมื่อใดก็ตามที่อยากจะหาทางออกให้กับเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ให้มองหา “พื้นที่ว่างๆ ไร้ซึ่งสิ่งใดวาง ยกเว้นใจเรา”

ขอบคุณมากมายครับ •

 

เอกภาพ | พิชัย แก้ววิชิต

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022