The Wall Street Journal ฉบับจันทร์ 26 มิถุนายน 2023 วางข่าวปฏิวัติรัสเซียไว้บนหน้า 1 ถึง 2 เรื่อง – ทำไม Prigozhine ถีงเปลี่ยนไปจากการเป็นผู้ปกป้อง

WSJ เล่าว่าภาพของการจลาจลปรากฏทาง Telegram เมื่อเวลาเช้า 07:24 น. Yevgeny Prigozhin ได้จับกุมนายทหารรัสเซียนระดับสูงสุด 2 คนที่บัญชาการเมือง Rostov-on-Don นำออกโชว์ทางสื่อ แล้วเคลื่อนขบวนทหารรับจ้างของเขาสู่มอสโก

“คนของเราโดนปฏิบัติเหมือนกับก้อนเนื้อ…ไม่มีกระสุน ไม่มีการวางแผน” ผู้ก่อตั้งทหารรับจ้างกล่าว ขณะขนาบข้างด้วยนักรบที่สวม Mask ที่ศูนย์บัญชาการของเมือง เขาต้องการตัว รมต.กลาโหมรัสเซียน Sergei Shoigu และประธานคณะ General Staff Valeriy Gerasimov ที่เขาเรียกรวมว่า “พวกตัวตลกแก่ๆ” (geriatric clowns)

วิดีโอของ Prigozhin เผยแพร่ไปทั่วโลก กระทบกระเทือนการเถลิงอำนาจ 23 ปีของปูติน

สาเหตุแห่งการปฏิวัติของ Prigozhin ไม่เป็นที่ปรากฏแน่ชัด แต่องค์ประกอบคือ – ความยอดเยี่ยมในการสู้รบแห่งกองกำลังของเขา, ความพึงพอใจในฐานะการเงินและความทะเยอทะยานทางการเมืองของ Prigozhin : นักวิเคราะห์ผู้เชี่ยวชาญการทหารรัสเซียนของหน่วยสืบราชการลับตะวันตกให้ความเห็น

วันเสาร์หลังจาก Prigozhin ออกประกาศทาง audio message ผ่าน Telegram เจ้าหน้าที่ทางกฎหมายเข้ายึดโรงแรมแห่งหนึ่งของเขาที่ St. Petersburg ยึดพาสปอร์ตหลายเล่มมีรูปหน้า Prigozhin ปีนพกหลายกระบอกและเงินสด 4 พันล้านรูเบิล หรือ $ 48 ล้านเหรียญ

Prigozhin บอกว่าเงินเหล่านั้นคือเงินจัดสรรเป็นเงินเดือนของทหารและครอบครัวที่เสียชีวิต รวมทั้งเงินราชการลับในยูเครนและแอฟริกาที่ Wagner เข้าไปรบ

Prigozhin เริ่มเคลื่อนไหวหลังจากความช่วยเหลือจากรัฐสู่กลุ่ม Wagner เคลื่อนไปสู่ทหารรับจ้างกลุ่มใหม่ที่จัดตั้งโดยบริษัทของรัฐ gas giant Gazprom

ความอดทนของ Prigozhin สิ้นสุดเมื่อ รมต.กลาโหม Shoigu ประกาศเมื่อ 10 มิถุนายน ว่าทหารรับจ้างทุกคนจะต้องเซ็นสัญญากับรัฐบาลภายใน 1 กรกฎาคม

นักวิเคราะห์ของสถาบันวิเคราะห์นโยบายและเทคโนโลยีแห่งศูนย์มอสโกเซ็นเตอร์ให้ความเห็นว่า

“Prigozhin เข้าใจดีว่าเขากำลังถูกต้อนเข้ามุม และไม่ต้องการจมหายไปกับการถูกลืมเลือน”

ภายในหนึ่งชั่วโมงแรกของการปฏิวัติ เครมลินสั่งป้องกันมอสโกเต็มกำลังสูงสุด

แต่การปฏิวัติสิ้นสุดหลังทหาร Wagner เคลื่อนเข้ามาห่างมอสโก 200 ก.ม. แล้ว Prigozhin สั่งทหารถอยกลับ แลกกับการงดเว้นถูกดำเนินคดี ข่าวตอนแรกบอกว่า ทหาร Wagner จะได้รับยกเว้นด้วย แต่ต่อมา รมต.กลาโหมออกมาพูดว่าจะให้การยกเว้นเฉพาะทหาร Wagner ที่ไม่ได้เคลื่อนทัพ แต่ไม่ได้บอกว่าจะทำอย่างไรกับทหารที่เคลื่อนทัพ

Prigozhin อายุ 62 ปี เดินทาง 9 ชั่วโมงสู่มอสโก แล้วบินอีก 2 ชั่วโมงไป Minsk เมืองหลวงของเบลารุส

สี่ทุ่มคืนวันจันทร์ 29 มิถุนายน ในมอสโก ปูตินแถลงทาง State ทีวีครั้งแรกหลังเกิดขบถเมื่อวันเสาร์

ผู้สื่อข่าว CNN รายงานจากมอสโกว่า ปูตินแถลงด้วยความกราดเกรี้ยวประดุจ Angry President ใช้วาจากระแทกกระทั้นอย่างน่าเกลียด (ugly slamming)

ปูตินประณามว่า คนที่ทำเรื่องนี้ทำให้เข้าทางไปอยู่ในมือศัตรู (play into hand of enemy) ทำให้รัสเซียต้องรบกับรัสเซีย (Russia against Russia) ทำให้เกิดการนองเลือด

ปูตินอ้างว่า เขามีส่วนในการสร้าง Wagner มาก่อน

ปูตินบอกว่าจะนำผู้สูญเสีย (lost หมายถึงตาย) กลับคืน เพราะคนเหล่านั้นช่วยให้การนองเลือดลดน้อยลง (คงหมายถึงการประกาศเชิดชูเกียรติทหารรัฐบาลที่เสียชีวิตในการกบฏคราวนี้)

มีรายงานข่าวว่าทหารฝ่ายรัฐบาลเสียชีวิตไป 20-30 คน

WSJ ฉบับ 29 มิถุนายน 2023 รายงานว่า ไม่กี่ชั่วโมงหลังเริ่มการปฏิวัติเคลื่อนกำลังสู่มอสโก เครมลินก็เริ่มควบคุมอาณาจักรทั่วโลกที่อยู่ใต้ปฏิบัติการทหารอันฉาวโฉ่ทันที

ปลัดกระทรวงต่างประเทศรัสเซียบินสู่ Damascus นำสารส่วนตัวส่งถึงประธานาธิบดี Bashar al Assad แห่งซีเรียว่า กองกำลัง Wagner จะไม่ได้ปฏิบัติการอย่างอิสระในซีเรียอีกต่อไป

ผู้บริหารระดับสูงของกระทรวงต่างประเทศรัสเซียโทรศัพท์ไปหาประธานาธิบดีแอฟริกากลางที่ใช้ bodyguard เป็นทหาร Wagner ว่า การปฏิวัติเมื่อวันเสาร์จะไม่ทำให้ความผูกพันของรัสเซียกับแอฟริกาหยุดชะงักลง

เครื่องบินเจ็ตของกระทรวงสถานการณ์ฉุกเฉินรัสเซียบินด่วนจากซีเรียไปยังมาลี อีกฐานปฏิบัติการของ Wagner ในแอฟริกา

การปฏิบัติการทางการทูตอย่างเร่งด่วนของปูตินเพื่อลดกระแสข่าวที่เกิดในบ้าน และให้ความมั่นใจแก่พันธมิตรของรัสเซียในแอฟริกาและตะวันออกกลางว่า ปฏิบัติการของกองกำลัง Wagner ยังคงอยู่ไม่มีการสะดุดอะไร ทั้งนี้ ภายใต้คณะจัดการใหม่

 

Fox News วิจารณ์ว่า การที่กระทรวงกลาโหมรัสเซียบังคับให้ทหาร Wagner ไปเซ็นสัญญาใหม่กับกองทัพรัสเซีย และปูตินเอ่ยปากว่า ใครไม่อยากมาอยู่กับกองทัพ ก็ให้กลับบ้านได้นั้น คงมีทหารรับจ้างแค่ 2-3 คนยอมไปเซ็นสัญญากับกองทัพ เพราะได้เงินเดือนน้อยนิดเดียว

แต่มีบริษัททหารรับจ้างในรัสเซียอีกหลายบริษัทที่ยินดีรับทหาร Wagner เข้าร่วมงาน

WSJ เคยรายงานว่า รัสเซียขาดแคลนแรงงานจนถึงขั้นวิกฤต โรงงานหลายแห่งต้องปิดตัว เพราะคนระดับแรงงานถูกเกณฑ์ไปรบหมด ทหาร Wagner มีทางเลือกอีกทางให้กลับมาเข้าโรงงาน

CNN รายงาน 30 มิถุนายน 2023 ว่า มีการก่อสร้างอาคารใหม่นอกเมืองหลวง Minsk ของเบลารุสแค่ 1 ไมล์ และไม่ไกลจากเคียฟ เมืองหลวงของยูเครนมากนัก

เข้าใจว่าที่นี่จะเป็นฐานใหม่ของ Wagner นับว่าจะอันตรายต่อยูเครนมากขึ้น

ช่วงปลายสัปดาห์มีข่าวทั้งทางทีวีและบนหน้า WSJ ว่ามีนายพลรัสเซียนคนหนึ่ง “หายไป” ชื่อนายพลอากาศ Sergei Surovikin นายพลอากาศคนนี้ปฏิบัติการในสงครามยูเครนระยะสั้นๆ แต่รบในซีเรียระยะยาว ใกล้ชิดกับทหาร Wagner จนได้รับฉายาว่า “จอมโหดแห่งซีเรีย” (the Butcher of Syria)

หลังการปฏิวัติ เขาหายตัวไป มีข่าวลือว่าเขาโดนจับเพราะเป็นที่เข้าใจว่า เขาเป็นที่ปรึกษาใกล้ชิดของ Prigozhin

ไม่ว่าการปฏิวัติรัสเซียจะมีผลอย่างไรก็ตาม สิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นแล้วคือ

สมาชิกรัฐสภาสหรัฐมีความเห็นตรงกันว่า ต้องรีบให้ความช่วยเหลือยูเครนมากยิ่งขึ้น

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022