การ์ตูนที่รัก

นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์

 

Lightyear

 

ปี 1995 แอนดี้ได้ตุ๊กตาบั๊ซ ไลท์เยียร์ในหนัง Toy Story ภาคแรก ตุ๊กตานั้นเป็น “ของเล่น” ที่ระลึกจากหนังเรื่องนี้

หนังสนุก รวดเร็ว โครมคราม พล็อตไซไฟใช้ได้ ธีมจิตวิทยาการใช้ชีวิตถือว่าดีน่าชวนคุย หากต้องการดูเองก็ข้ามไปได้เลยครับ หากดูแล้วอ่านต่อได้

ก่อนอื่น มีคำถามว่าหนังทำนองนี้มีสาระหรือไม่ คำตอบคือมีและมีมากด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับเด็กอายุเท่าแอนดี้ ถ้าเป็นสมัยก่อนเราเขียนชัดๆ ได้ว่าเด็กชายแอนดี้ แต่จะว่าไปตำราจิตเวชศาสตร์มิได้ว่าจำเพาะต้องเด็กชาย เพศไหนก็ได้ทั้งนั้น ดีต่อพัฒนาการ

หนังผจญภัยเหนือจริงไม่ว่าจะเป็นการ์ตูนญี่ปุ่นหรือซูเปอร์ฮีโร่เกือบทั้งหมด (รวมทั้งหนังกำลังภายใน) พูดเรื่องคุณธรรม การช่วยเหลือผู้อื่น การคิดถึงส่วนรวมก่อนส่วนตน และที่ขาดมิได้คือความมุ่งมั่น

ถึงจะหมดหวังก็ยังทำต่อไป

“ถึงจะหมดหวังก็ยังทำต่อไป” เป็นคุณสมบัติที่สำคัญ หนังตระกูลนี้ปลูกฝังเรื่องนี้ให้แก่เด็กๆ ที่ดู

บั๊ซ ไลท์เยียร์เป็นคนแบบนั้น ถึงจะหมดหวังก็ยังทำต่อไป

บั๊ซทำพลาดครั้งที่หนึ่ง เขาเอายานหัวหอมไม่ขึ้น เป็นเหตุให้ยานหัวหอมติดแหง็กอยู่บนดาวแห้งแล้ง T’Kani Prime ที่มีเถาวัลย์ใต้ดินกินคนกับแมลงยักษ์ชนิดต่างๆ บินบนท้องฟ้า แต่เพราะเขาเป็น “สเป๊ซ แรนเจอร์” เขาจึงแก้ไข ไม่ใช่สเป๊ซ แรนเจอร์ทำแล้วใครจะทำ

บั๊ซทำพลาดครั้งที่สอง เมื่อไม่สามารถเร่งความเร็วของยานทดสอบถึงความเร็วแสงทะลุประตูวงแหวนมิติสามวงซ้อน ซึ่งจะเป็นความหวังเดียวในการพายานหัวหอมขึ้นจากพื้นเพื่อกลับโลก แต่เพราะเขาเป็น “สเป๊ซ แรนเจอร์” เขาจึงแก้ไขแล้วแก้ไขเล่า ไม่ใช่สเป๊ซ แรนเจอร์ทำแล้วใครจะทำ

เขาทำอยู่ 10 รอบโดยไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อยก็ไม่สำเร็จ ทุกๆ 4 นาทีในอวกาศ เวลาบนดาวผ่านไป 4 ปี ถึงตอนนี้คนรอบข้างอายุนำหน้าเขาไป 40 ปี

ผู้บังคับบัญชาและเพื่อนสนิท อลิชา ฮอว์ธอร์น แต่งงานกับผู้หญิงด้วยกัน มีลูกชาย มีสะใภ้ แล้วก็มีหลาน ก่อนที่ตัวเองจะแก่ตายไป

การทำซ้ำๆ โดยไม่มีอะไรต่างจากครั้งแรกเป็นการกระทำของคนโง่ บั๊ซไม่ถึงกับทำซ้ำๆ โดยไม่มีแผนสอง เขามอบหมายให้ซ็อค หุ่นยนต์แมวแก้ไขปัญหาผลึกเชื้อเพลิงความเร็วแสง

ซ็อคใช้เวลา 62 ปี

แต่กว่าจะถึงตอนนั้น คนรุ่นใหม่ตั้งอาณานิคมใต้โดมเลเซอร์ป้องกันสิ่งแวดล้อมที่คุกคามได้เรียบร้อยแล้ว ผู้บัญชาการคนใหม่ไม่ต้องการย้ายถิ่นฐานอีก ภารกิจกลับโลกไม่มีใครใส่ใจอีกแล้ว

แต่บั๊ซไม่ยอมเลิก ถึงจะหมดหวังก็ยังทำต่อไป

เป็นคุณสมบัติที่สองของบั๊ซ คือเห็นตนเองเป็นศูนย์กลางและไม่ฟังคน เขาไม่ฟังผู้บัญชาการ ขัดขืนคำสั่ง และเมื่อพบนักเรียนเตรียมทหารสามคนที่พร้อมจะช่วยเหลือเขา เขาก็ไม่รับความช่วยเหลือ หนึ่งในนั้นคืออิซซี่ หลานของอลิเชีย ฮอว์ธอร์น นั่นทำให้ชีวิตของเขาลำบากเกินจำเป็นอยู่ครู่ใหญ่ก่อนที่จะยอมรับว่าการทำงานเป็นทีมเป็นเรื่องที่ดีกว่า

การทำงานเป็นทีมมิใช่เรื่องง่ายสำหรับคนเก่งอย่างบั๊ซ นี่เป็นปัญหาของเด็กเก่งทุกๆ คนบนโลกรวมทั้งในการศึกษาบ้านเรา คนไม่เก่งมักเกะกะ พวกไม่เอาไหนยิ่งน่ารำคาญ พวกโหลยโท่ยมีแต่จะทำเสียเวลา นี่เป็นส่วนยากที่สุดที่คนเก่งอย่างบั๊ซจะปรับตัวได้ และถ้าจำได้เขาก็ทำตัวแบบนี้ตอนแรกพบวู้ดดี้ ตุ๊กตาเคาบอยของแอนดี้

บั๊ซ ซ็อค และเพื่อนใหม่สามคนผจญภัยนอนสต๊อปไปอีกหลายนาทีก่อนที่เรื่องจะพลิกผันอีกครั้งหนึ่งในประมาณครึ่งชั่วโมงสุดท้าย

ถ้าจะดูเองเลิกอ่านตอนนี้ยังทันนะครับ

พล็อตไซไฟในตอนท้ายนี้ใช้ได้เลย บั๊ซพบศัตรูใหม่ชื่อเซิร์ก ที่มาพร้อมยานยักษ์และกองทัพหุ่นยนต์ เซิร์กต้องการกลับไปแก้ไขอดีตไม่ให้ยานหัวหอมลงจอดที่ดาวดวงนี้ตั้งแต่ต้นเรื่อง หากทำเช่นนั้นสำเร็จ อะไรๆ ก็จะหายไป อิซซี่และเพื่อนก็หายไปด้วย ถึงตรงนี้บั๊ซไม่ยอม

หนังแก้ไขอดีตเป็นหนังแฟนตาซีก็จริง แต่มักให้บทเรียนสำคัญแก่ชีวิตข้อหนึ่งเสมอ นั่นคือปัจจุบันสำคัญกว่า ความข้อนี้ยากแก่การเข้าใจ

เรื่องที่คนเรามักไม่ระวังคือเราไม่รู้ว่าถนนอนาคตสองเส้นตรงหน้าจะพาเราไปทางไหน แล้วทางไหนจะดีกว่ากัน หากไปทางหนึ่งแล้วโชคร้าย เราไม่สามารถมั่นใจได้เต็มร้อยว่าถ้าไปอีกทางหนึ่งอาจจะโชคร้ายยิ่งกว่า พูดง่ายๆ ว่าถ้ายานหัวหอมไม่ร่อนลงดาวดวงนี้ตั้งแต่แรก เรื่องทั้งหมดอาจจะเลวร้ายกว่านี้ก็เป็นได้

อันที่จริงที่บั๊ซไม่ยอมมิใช่เพราะคิดถึงแง่มุมนี้ แต่เป็นเพราะเขาเห็นชีวิตของคนอื่นสำคัญเสมอ นี่คือคุณสมบัติข้อที่สามของเขา เราจะริบชีวิตของอิซซี่และเพื่อนๆ กับใครต่อใครที่ตั้งถิ่นฐานมีลูกมีหลานในโดมไปแล้วไม่ได้ อาจจะเถียงได้ว่าคนเหล่านี้ไม่มีจริงตั้งแต่แรก อย่างไรก็ตาม ที่มีจริงคือความผูกพันระหว่างบั๊ซกับเพื่อนใหม่ และความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนกับสรรพสิ่ง

ที่สำคัญกว่าชีวิตคือความผูกพัน

อาจจะเถียงได้อีกว่าความผูกพันนั้นไม่มีจริงเพราะหากเซิร์กแก้ไขอดีตได้แล้ว ความผูกพันนั้นควรหายไปด้วย แต่ดูเหมือนว่าเหตุผลนี้จะใช้ไม่ได้กับหนังเรื่องนี้ เพราะเซิร์กอธิบายก่อนแล้วว่าเขากับบั๊ซอยู่บนเส้นเวลาคนละเส้น เหมือนบอกเป็นนัยว่าบั๊ซคนนี้จะยังอยู่แม้อดีตถูกแก้ไข

พอทายได้รึยังครับว่าเซิร์กเป็นใคร ไปดู •

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022