มองบ้านมองเมือง/ปริญญา ตรีน้อยใส

เรื่องยากสำหรับทุกคน

 

ใครๆ ก็รู้ว่า อีไอเอ หรือที่ทางการเรียกแบบเก่าว่า การวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม และเรียกแบบใหม่ว่าการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม เป็นเรื่องยุ่งยาก วุ่นวาย และยาวนาน สำหรับผู้จัดทำรายงาน เจ้าของโครงการ และสถาปนิกวิศวกรออกแบบ ไปจนถึงกรรมการผู้ชำนาญการพิจารณาเห็นชอบรายงาน อย่างที่เป็นข่าวอยู่เสมอ

ทั้งเรื่องที่ต้องประเมินผลกระทบ มีมากมายหลายเรื่อง แต่ละเรื่องล้วนแต่ซับซ้อน ต้องอาศัยความรู้ทางวิชาการหลายด้าน ด้วยผลกระทบสิ่งแวดล้อมจากโครงการต่างๆ มีหลากรูปแบบปัญหา หลายระดับความรุนแรง ครอบคลุมพื้นที่กว้างขวางต่างกันในแต่ละเรื่อง

บางเรื่อง เช่น เสียงดังหรืออากาศเป็นพิษ สามารถวัดได้ด้วยเครื่องมือวิทยาศาสตร์ ส่วนเรื่องการจราจร ก็สามารถคำนวณตัวเลขได้

แต่ก็มีอีกหลายเรื่องที่ประเมินยาก ลดผลกระทบยาก อย่างประเด็นทางสังคม หรือสุนทรียภาพ ที่เกี่ยวข้องกับการมองเห็นและการรับรู้ของคน ซึ่งแต่ละคนจะได้รับผลกระทบต่างกัน ไม่เท่ากัน หรือเกิดขึ้นไม่พร้อมกัน

จนเป็นเรื่องที่ถกเถียงกันได้ไม่รู้จบ

 

เมื่อเร็วๆ นี้ มีเรื่องวิพากษ์วิจารณ์ในสื่อออนไลน์ เกี่ยวกับคอนโดมิเนียมสูงหลังหนึ่งทางฝั่งธนบุรี ไปปรากฏเป็นฉากหลังพระบรมราชานุสาวรีย์ องค์พระมหากษัตริย์ของชาติไทย ในรายงานข่าวราชสำนัก ในระหว่างพระราชพิธีสำคัญของบ้านเมือง

มีการตั้งคำถามว่า เรื่องแบบนี้เกิดขึ้นได้อย่างไร ในเมื่อโครงการอาคารพักอาศัยรวมใหญ่ขนาดนี้ จะต้องผ่านการพิจารณาเห็นชอบ รายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม ก่อนการก่อสร้าง

ในฐานะผู้ที่เคยทำงานด้านนี้มาก่อน รู้สึกเห็นใจผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย ทั้งผู้เชี่ยวชาญ ที่ทำได้แค่ประเมินผลกระทบของโครงการทางด้านการมองเห็น ก่อนการก่อสร้าง ซึ่งเป็นเรื่องยากสำหรับผู้ประเมินที่ขาดความเชี่ยวชาญในเรื่องนี้

เช่นเดียวกับในคณะกรรมการผู้ชำนาญการพิจารณารายงาน อาจไม่มีผู้เชี่ยวชาญทางด้านมลภาวะทางสายตาร่วมอยู่ด้วย

หรือมีหลายเรื่องที่ต้องพิจารณา จนเว้นข้ามเรื่องนี้ไป

แม้กระทั่งเจ้าพนักงานท้องที่ที่ร่วมเป็นกรรมการพิจารณา และที่มีหน้าที่ตรวจสอบระหว่างการก่อสร้าง คงพลั้งเผลอในการปฏิบัติหน้าที่ รวมทั้งไม่ได้คาดการณ์ผลกระทบที่จะเกิดขึ้นต่อไป

แม้กระทั่งประชาชนผู้ที่ผ่านโครงการอยู่เสมอ ก็คงไม่ได้ใส่ใจในเรื่องนี้ ทั้งๆ ที่ระยะเวลาก่อสร้างยาวนานเป็นปีก็ตาม

รวมทั้งผู้ที่อยู่ใกล้โครงการ แต่อยู่ในตำแหน่ง มุมมองที่ต่างออกไป

 

แต่ครั้นภาพดังกล่าวปรากฏขึ้นในวันสำคัญของชาติ และในเวลาสำคัญแห่งพระราชพิธีที่พระเจ้าอยู่หัวเสด็จ ผู้คนทั่วประเทศจึงได้ประจักษ์ในทัศนะอุจาด ที่เห็นพร้อมกัน และที่รับรู้พร้อมกัน เกิดเป็นกระแสวิพากษ์วิจารณ์อย่างรุนแรง

ก็ไม่รู้ว่าผู้ที่มีหน้าที่รับผิดชอบจะดำเนินการอย่างไร อาจแค่รอเวลาให้เรื่องค่อยๆ เงียบไปโดยไม่ต้องทำอะไร หรือแค่อ้างว่าเป็นเรื่องใหม่ ด้วยรัฐบาลนี้เพิ่งปรับเปลี่ยนหน่วยงานและกรรมการที่เกี่ยวกับการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม ซึ่งจะเป็นข่าวดีสำหรับเจ้าของโครงการ หรือเจ้าของร่วมคอนโดมิเนียมแห่งนี้

แต่ก็ต้องระมัดระวังข่าวร้ายที่อาจตามมา นอกจากจะมีการรังเกียจรำคาญ เจ้าของโครงการที่พ้นภาระไปแล้ว และเจ้าของห้องชุดพักอาศัยที่รับภาระแทน ซึ่งจะค่อยๆ ไต่ระดับ จนถึงการรณรงค์ให้รื้อถอนอาคารลง เหมือนคอนโดมิเนียมเชิงสะพานพระปิ่นเกล้า ริมแม่น้ำเจ้าพระยา ที่จะปรากฏในทัศนภาพ ทุกครั้งที่มีพระราชพิธีและรัฐพิธีสำคัญ

ส่วนวิธีการลดผลกระทบทางสายตา ที่ไม่อยู่ในรายงาน คงต้องทำเพิ่มโดยผู้รู้ เพื่อบรรเทาเยียวยาอาการต่อไป

 

ที่มา : ข่าวในพระราชสำนัก วันศุกร์ที่ 28 ธันวาคม พ.ศ.2561

https://www.youtube.com/watch?v=5TfggnUzLEI