โพธิสัตว์ เป็นจังหวัดหนึ่งของกัมพูชา อยู่เยื้องขึ้นไปทางตะวันตกเฉียงเหนือของกรุงพนมเปญเพียง 200 กิโลเมตร เป็นพื้นที่ซึ่งได้ชื่อว่ามีความเชื่อเรื่องมนต์ดำ พ่อมด หมอผี และการทรงเจ้าเข้าผีสูงที่สุดในประเทศ ในทำนองเดียวกันกับชาวบ้านในพื้นที่ชนบททั่วไป ที่ยังคงเชื่อถือหมอดูโชคลางและเวทมนตร์กันอยู่มากมาย

สวนทางกับพัฒนาการทันสมัยทั้งหลาย ไม่ว่าจะเป็นตึกระฟ้า ภัตตาคาร หรือห้างสรรพสินค้าชั้นนำระดับโลก ที่เพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อยๆ ทั่วประเทศ

ผู้ที่เชื่อถือในเรื่องเหนือธรรมชาติ ย่อมยึดถืออะไรก็ตามที่ไม่สามารถอธิบายได้ด้วยเหตุและผลทั่วไปว่าเป็นผลมาจากมนต์ดำ หรือเป็นการกระทำของพ่อมดแม่หมอทั้งหลายที่มุ่งร้ายต่อบุคคลนั้น

ทั้งๆ ที่หากค้นหาสาเหตุที่แท้จริง บุคคลที่ตายอย่างลึกลับ หาสาเหตุไม่ได้ อาจล้มป่วยมานาน หรืออาจเกิดอาการเฉียบพลันขึ้นจนถึงแก่ชีวิตเท่านั้นเอง

ลำพังเพียงความเชื่อย่อมไม่กระไรนัก แต่บ่อยครั้งที่ความเชื่อทำนองนี้นำไปสู่ความรุนแรง ที่มีไม่น้อยลงเอยด้วยการเสียชีวิต

ปี 2016 เกิดกรณีแทงหมอผีรายหนึ่งเสียชีวิต ต่อมาในปลายปี 2017 เหยื่อรายหนึ่งถูกตัดศีรษะเพราะถูกกล่าวหาในลักษณะคล้ายคลึงกัน

เหตุการณ์ที่ชัดเจนที่สุดเกิดขึ้นเมื่อเดือนพฤศจิกายนปีที่ผ่านมา สามี-ภรรยาคู่หนึ่งถูกชาวบ้านรวมตัวกันบุกทำร้ายร่างกายถึงที่พัก สามีวัย 83 ปี ถูกทุบตีจนถึงแก่ความตาย ส่วนภรรยาอายุ 72 แล้วยังถูกยิงด้วยปืนลูกซองทำเองจนขาลาก

กลุ่มชาวบ้านกล่าวหาว่าผู้ตายเป็น “พ่อมดหมอผี” ที่ปล่อยร่ายเวท ปล่อยมนต์ดำ ทำร้ายเด็กสาวชาวบ้านรายหนึ่งจนเสียชีวิต

 

ไรอัน แพตเตอร์สัน อดีตผู้สื่อข่าวและนักเขียนของแคมโบเดียเดลีบอกว่า เรื่องราวเกี่ยวกับพ่อมดหมอผีและเวทมนตร์ทั้งหลายในกัมพูชา เชื่อมโยงอยู่กับเศรษฐกิจของประเทศอย่างเด่นชัด

ยิ่งยากจน ยิ่งไร้สิทธิ ไร้เสียงมากเท่าใด ยิ่งยึดถือเรื่องดวง พ่อมดหมอผีและเวทมนตร์ สำหรับเอาไว้ใช้เป็นเครื่องอธิบายทุกเรื่องที่อยู่เหนือการควบคุมของตัวเองมากขึ้นเท่านั้น

หมอดู คนทรงเจ้า ได้รับความเชื่อถือ เคารพบูชา เพราะเป็นหนทางเดียวที่อาจบอกเล่าถึง “สิ่งดีกว่า” ในชีวิตของตนเองได้ในอนาคต

ทำนองเดียวกับผู้คนไร้ที่พึ่งพิง อับจนหนทางไปทั้งหมด พยายามหาอะไรก็ได้แม้จะเลื่อนลอย ไร้เหตุผล มาใช้เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวของตนเองยังไงยังงั้น

สม โสกุนเทียรี เจ้าของภัตตาคารวัย 35 ปี ที่อำเภอบากัน จังหวัดโพธิสัตว์ สถานที่เกิดเหตุเมื่อเดือนพฤศจิกายนบอกว่า เรื่องพ่อมด หมอผี มีกระซิบกระซาบเป็นที่รู้กันทั่วไป แต่ไม่ค่อยมีใครอยากพูดถึงตรงๆ หรือจาบจ้วงมากมายนัก เพราะ “กลัวของเข้าตัว”

“มนต์ดำเป็นเรื่องลึกลับ” เธอบอก “ยิ่งรู้มาก ยิ่งสร้างปัญหากับตัวเองมากขึ้น คุณไม่มีทางรู้หรอกว่า ใครจะกลับมาแล้วสร้างปัญหาให้เกิดขึ้นได้ แม้แต่คนที่เป็นพ่อมดหมอผีเองก็ยังเอาตัวไม่รอดได้ถ้าทำตัวไม่ดี”

เจ้าหน้าที่ตำรวจบากันบอกว่า กรณีบุกบ้านผู้เฒ่าทำร้ายจนถึงตายนั้น เริ่มต้นเมื่อ “ครูเขมร” หรือ “คนทรง” รายหนึ่งบอกว่า ผู้ตายเป็นหมอผีที่ทำของใส่เด็กสาวจนเสียชีวิต

 

เนียง วุธ หัวหน้าตำรวจบากัน ยืนกรานว่า ตนเองไม่เคยเชื่อถือเรื่องเหนือธรรมชาติเหล่านี้ พยายามประกาศให้รู้กันตลอดว่า มนต์ดำน่ะ ไม่มีหรอก แต่เล่าลือกันไปมาเท่านั้นเอง

แน่นอน กรณีที่เกิดขึ้นย่อมต้องมีการจับกุมผู้ต้องหา ทั้งในกรณีฆ่าคนตาย และทำร้ายร่างกายจนได้รับบาดเจ็บ

แต่เนียง วุธ ยอมรับตรงไปตรงมาว่า ความพยายามถอนรากถอนโคนความเชื่อเรื่องนี้ของตนยังไม่สัมฤทธิผลแม้ในเวลานี้